LỜI MỞ ĐẦU

Trong những năm gần đây, hoà mình cùng với quá trình đổi mới đi lên của đất nước, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, dịch vụ xây dựng… cũng có nhiều sự đổi mới tương ứng với yêu cầu của nền kinh tế thị trường. Trong những thay đổi đó. Bởi vì làm tốt hạch toán kế toán đồng nghĩa với việc quản lý tốt đồng vốn, đảm bảo mỗi đồng vốn bỏ ra luôn vì lợi nhuận của Công ty.

Trong công tác kế toán ở doanh nghiệp, hạch toán chi phí sản xuất và tính gí thành sản phẩm là khâu quan trọng và phức tạp nhất. Chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm liên quan đến hầu hết các yếu tố đầu vào và đầu ra trong quá trình sản xuất kinh doanh. Đảm bảo việc hạch toán giá thành chính xác kịp thời, phù hợp với đặc điểm hình thành và phát sinh cp ở doanh nghiệp là yêu cầu có tính xuyên suốt trong quá trình hạch toán. Có thể nói rằng, chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là tấm gương phản chiếu toàn bộ các biện pháp kinh tế tổ chức quản lý và kỹ thuật mà doanh nghiệp đã và đang thực hiện trong quá trình sản xuất kinh doanh. Thông qua những thông tin về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm do kế toán cung cấp, nhà quản lý doanh nghiệp sẽ đánh giá được thực trạng kinh doanh mình từ đó tìm cách đổi mới, cải tiến phương thức quản lý kinh doanh, tiết kiệm chi phí, hạ giá thành, tăng lợi nhuận.

Nhận thức được tầm quan trọng vấn đề này, khi được thực tập ở Công ty xây lắp và tư vấn thiết kế em đã chọn chuyên đề “Kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm ở Công ty xây lắp và tư vấn thiết kế” Mục tiêu của chuyên đề là vận dụng lý luận về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm đã học ở trường vào nghiên cứu thực tiễn tại Công ty và từ đó phân tích đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện thêm công tác kế toán.

Nội dung chuyên đề gồm 3 phần.

Phần I: Lý luận cơ bản về kế toán chi phí sản xuất và tính gí thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp.

Phần II: Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty xây lắp và tư vấn thiết kế.

Phần III: Một số ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty xây lắp và tư vấn thiết kế.

PHẦN I: LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP.

1.1. Đặc điểm:

Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là khâu phức tạp nhất trong toàn bộ công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở hầu hết các doanh nghiệp. Hơn thế nữa, doanh nghiệp xây dựng cơ bản với những đặc thù về kinh tế, kỹ thuật, tổ chức… đã ảnh hưởng không nhỏ tới việc tổ chức công tác kế toán nói chung và tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng. Sự chi phối này được thể hiện như sau:

- Sản phẩm của ngành xây lắp là các công trình, hạng mục công trình hoặc các vật kiến trúc có quy mô lớn, kết cấu phức tạp mang tính chất đơn chiếc. Như vậy, mỗi sản phẩm đều có những yêu cầu kỹ thuật, kết cấu, phương pháp thi công, địa điểm xây lắp. Đặc điểm này đòi hỏi kế toán phải tính đến việc hạch toán chi phí sản xuất, tính gía thành sản phẩm và xác định kết quả thi công cho từng sản phẩm, xây dựng riêng biệt từng hạng mục công trình trong một công trình sau đó sẽ tính giá thành cho tổng thể công trình.

- Sản phẩm của ngành xây dựng cơ bản thường có khối lượng lớn, giá trị lớn, thời gian sản xuất lâu dài.

Đặc điểm này đòi hỏi kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành phải xác định đúng đắn đối tượng tính gía (sản phẩm hoàn chỉnh hoặc sản phẩm hoàn thành đến giai đoạn quy ước) cũng như kỳ tính giá (tuỳ thuộc vào đặc điểm kỹ thuật của từng công trình) đáp ứng yêu cầu quản lý kịp thời và chặt chẽ chi phí, tránh tình trạng căng thẳng vốn cho doanh nghiệp xây lắp.

- Sản phẩm xây lắp thường cố định ở nơi sản xuất còn tất cả các điều kiện khác như vật tư, xe máy, lao động đều phải di chuyển đến nơi sản xuất sản phẩm.

Đặc điểm này làm phát sinh hàng loạt các chi phí không có trong sản xuất công nghiệp nhưng cần thiết, khách quan, đó là những chi phí như: chi phí điều động công nhân, điều động máy thi công, chi phí xây dựng các công trình tạm phục vụ công nhân và thi công, chi phí mặt bằng trước khithi công và thu dọn mặt bắng sau khi thi công xong. Kế toán phải phản ánh chính xác các chi phí này và tổ chức phân bổ hợp lý cho các công trình, hạng mục công trình.

- Sản xuất xây dựng thường diễn ra ngoài trời, chịu tác động trực tiếp của các yếu tố thuộc về điều kiện tự nhiên và do vậy thi công xây lắp mang tính thời vụ.

Đặc điểm này làm phát sính chi phí bảo quản vật liệu, bảo quản máy thi công trong suốt thời gián xây dựng thường là rất dài. Thời tiết làm ảnh hưởng tới tốc độ thi công đồng thời cũng tạo nên nhiều tai nạn rủi ro bất ngờ gây ra những thiệt hại do ngừng sản xuất hoặc bị phá hỏng… những khoản thiệt hại này đòi hỏi được bộ phận kế toán chi phí tính giá theo dõi và có phương pháp hạch toán phù hợp.

- Khi tiến hành xây lắp và tư vấn thiết kế cơ bản phải theo một trình tự nhất định có dự án chi tiết có thiết kế thi công. Sản phẩm không phản ánh nhập kho và tiêu thụ ngay theo giá dự toán đã thoả thuận.

Đặc điểm này làm cho sản phẩm xây lắp không thể hiện được tính chất hàng hoá một cách rõ ràng, yếu tố thị trường tác động bị hạn chế.

- Sản phẩm của ngành xây lắp và tư vấn thiết kế được sử dụng trong một thời gian rất dài.

Đặc điểm này đòi hỏi sản phẩm xây lắp được tính chi phí dự phóng và chi phí bảo hành (do có nhiều yếu tố tác động) để đảm bảo chất lượng công trình.

Như vậy, về cơ bản, các phần hành kế toán trong đơn vị xây lắp vẫn được hạch toán theo chế độ kế toán hiện hành như các doanh nghiệp khác. Song vẫn phải đặc biệt quan tâm đến những đặc điểm riêng của ngành xây dựng để giá thành sản phẩm có thể phản ánh đúng đắn nhất, khách quan nhất không chỉ những chi phí bỏ ra để sản xuất sản phẩm đó mà còn phản ánh được toàn bộ công tác tổ chức quản lý kinh tế, kỹ thuật của doanh nghiệp, đã và đang thực hiện trong suốt quá trình sản xuất kinh doanh đúng như nhiệm vụ chức năng của “giá thành sản phẩm”.