?Lê Thị Cẩm Hà

“GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH

CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM”

Luận văn Thạc sỹ kinh tế

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh

Mã số : 60.34.05

Người hướng dẫn khoa học:

TS.PHAN THỊ MINH CHÂU

TP. Hồ Chí Minh , 2007

0

1

MỤC LỤC

Trang

MỞ ĐẦU 1

Chương 1 : NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CẠNH TRANH VÀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG

1.1. Khái niệm về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của 3

ngân hàng thương mại

1.1.1. Khái niệm về cạnh tranh và năng lực canh tranh 3

1.1.1.1. Khái niệm về cạnh tranh 3

1.1.1.2. Các loại hình cạnh tranh 4

1.1.1.3. Khái niệm về năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp 6

1.1.2. Khái niệm về năng lực cạnh tranh của Ngân hàng thương mại 7

1.1.2.1. Khái niệm ngân hàng thương mại 8

1.1.2.2. Những đặc điểm chung và nghiệp vụ chủ yếu của ngân 8

hàng thương mại

1.1.2.3. Đặc điểm cạnh tranh của ngân hàng thương mại 9

1.1.2.4. Năng lực cạnh tranh của ngân hàng thương mại 9

1.2. Tiêu chí cơ bản đánh giá năng lực cạnh tranh của ngân hàng 10

thương mại

1.2.1. Năng lực tài chính 10

1.2.1.1. Vốn tự có 10

1.2.1.2. Quy mô và khả năng huy động vốn 10

1.2.1.3. Khả năng thanh khoản của ngân hàng 11

1.2.1.4. Khả năng sinh lời của ngân hàng 11

1.2.1.5. Mức độ rủi ro 12

1.2.2. Năng lực sản phẩm dịch vụ 12

1.2.2.1. Sản phẩm dịch vụ 12

1.2.2.2. Năng lực đa dạng hoá các sản phẩm dịch vụ và chất lượng 13

dịch vụ

1.2.3. Năng lực công nghệ 14

1.2.4. Nguồn nhân lực, quản trị và điều hành 15

1.2.5. Danh tiếng, uy tín, mạng lưới chi nhánh và quan hệ ngân 15

hàng đại lý

1.2.5.1. Mạng lưới chi nhánh và quan hệ ngân hàng đại lý 15

1.2.5.2. Danh tiếng, uy tín và khả năng hợp tác với các ngân hàng 16

thương mại khác

1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của ngân 22

hàng thương mại

1.3.1. Nhóm yếu tố thuộc môi trường bên ngoài 17

1.3.1.1. Đối thủ cạnh tranh 17

1.3.1.2. Đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn 17

1.3.1.3. Sản phẩm thay thế 18

1.3.1.4. Khách hàng 18

1.3.1.5. Nhà cung cấp 18

1.3.1.6 Sự biến động kinh tế trong và ngoài nước 19

1.3.1.7 Sự phát triển của khoa học và công nghệ 19

1.3.1.8 Sự tác động của môi trường văn hóa, xã hội, chính trị và 19

pháp luật

1.3.2. Nhóm yếu tố thuộc nội lực của ngân hàng thương mại 20

1.3.2.1. Năng lực quản lý tài chính của ngân hàng thương mại 20

1.3.2.2. Trình độ áp dụng khoa học kỹ thuật và quản lý hiện đại 20

1.3.2.3. Trình độ, phẩm chất và kinh nghiệm của đội ngũ cán bộ, 21

nhân viên

1.3.2.4. Hoạt động marketing và vị thế trên thị trường 21

1.3.2.5. Văn hóa doanh nghiệp trong lĩnh vực ngân hàng 22

CHƯƠNG 2 :THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

2.1. Tổng quan về Ngân hàng công thương Việt Nam trong 23

hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam thời kỳ đổi

mới

2.1.1. Giới thiệu chung về Ngân hàng Công thương Việt Nam 23

2.1.2. Các nghiệp vụ chủ yếu của NHCTVN 25

2.2. Phân tích năng lực cạnh tranh của ngân hàng công 25

thương Việt Nam

2.2.1. Năng lực tài chính 26

2.2.1.1. Vốn tự có 26

2.2.1.2. Quy mô và khả năng huy động vốn 28

2.2.1.3. Khả năng thanh toán 29

2.2.1.4. Khả năng sinh lời 30

2.2.1.5. Mức độ rủi ro 32

2.2.1.6 Chất lượng tín dụng 33

2.2.2. Sản phẩm dịch vụ 33

2.2.3. Năng lực công nghệ 49

2.2.4. Nguồn nhân lực, quản trị và điều hành 49

2.2.4.1. Nguồn nhân lực 49

2.2.4.2. Quản trị và điều hành 50

2.2.5. Danh tiếng, uy tín, mạng lưới chi nhánh và quan hệ ngân 50

hàng đại lý

2.2.5.1. Mạng lưới chi nhánh và quan hệ ngân hàng đại lý 50

2.2.5.2. Danh tiếng, uy tín và khả năng hợp tác với các ngân hàng 51

Thương mại khác

2.3. Đánh giá chung về năng lực cạnh tranh của ngân hàng 52

công thương Việt Nam từ nay đến năm 2010

2.3.1. Những điểm mạnh cơ bản 52

2.3.2. Những điểm yếu cần khắc phục 53

2.3.3 Nguyên nhân 57

CHƯƠNG 3 : GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM

3.1. Định hướng họat động kinh doanh của Ngân hàng công 61

thương Việt Nam đến năm 2010

3.1.1. Bối cảnh trong nước và quốc tế tác động tới họat động kinh 61

doanh nói chung và năng lực cạnh tranh nói riêng Ngân

hàng công thương Việt Nam

3.1.2. Định hướng họat động kinh doanh nói chung của Ngân hàng 62

Công thương Việt Nam

3.2. Giải pháp chủ yếu nâng cao năng lực cạnh tranh của 63

Ngân hàng Công thương Việt Nam

3.2.1. Nâng cao năng lực cung cấp sản phẩm dịch vụ 63

3.2.2. Nâng cao năng lực công nghệ 70

3.2.3. Nâng cao năng lực tài chính 72

3.2.4. Phát triển nguồn nhân lực và tổ chức quản lý 75

3.3. Kiến nghị các điều kiện để thực hiện các giải pháp nhằm 80

nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng công

thương Việt Nam

3.3.1. Kiến nghị với Nhà nước 81

3.3.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước 82

KẾT LUẬN 85

Danh mục tài liệu tham khảo

4

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Thực hiện hai đề án cơ cấu lại hệ thống NHTM Nhà nước và hệ thống NHTM

cổ phần theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, từ đầu năm 2001 đến nay, các

NHTM của Việt Nam thực hiện nhiều giải pháp cụ thể về tăng vốn điều lệ, xử lý

nợ xấu, đôỉ mới quản trị điều hành, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực .Các giải

pháp đó thực hiện nội dung đề án cơ cấu lại, song cũng chính là các giải pháp nâng

cao năng lực cạnh tranh trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, thực hiện các nội

dung về chuẩn bị mở cửa thị trường dịch vụ tài chính theo cam kết của Hiệp định

thương mại Việt Mỹ và cam kết gia nhập WTO của Việt Nam.

Trước khi thực hiện đề án cơ cấu lại, Ngân hàng Công Thương Việt Nam

(NHCTVN) là một NHTM NN có những tồn tại, yếu kém lớn nhất về nhiều mặt

trong hệ thống NHTM ở nước ta, đặc biệt là tình trạng nợ xấu, năng lực tài

chính .Trong xu hướng chung, những năm qua, NHCTVN đã thực hiện nhiều biện

pháp kiên quyết, chặt chẽ và khoa học .để xử lý một cách toàn diện các tồn tại cũ,

đáp ứng yêu cầu của điều kiện kinh doanh mới. Nhưng phải thừa nhận rằng, trước

môi trường cạnh tranh hiện nay trong cộng đồng NHTM Việt Nam, đang đặt ra cho

NHCTVN nhiều thách thức không nhỏ. Vì vậy, luận văn chọn đề tài“ Giải pháp

nâng cao năng lực cạnh tranh của Ngân hàng Công thương Việt Nam” để nghiên

cứu là đáp ứng được yêu cầu cải cách đang đặt ra trong thực tiễn ở nước ta hiện

nay, đặc biệt là thực tiễn đối với các NHTM Nhà nước, đối với chính bản thân

NHCTVN.

2. Mục tiêu nghiên cứu

- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận cơ bản về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh

của ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường.

- Phân tích thực trạng năng lực cạnh tranh của NHCTVN, đánh giá những kết quả

đạt được, rút ra một số tồn tại và nguyên nhân.

- Đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của

NHCTVN trong điều kiện hội nhập.

3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu:

+ Những vấn đề lý luận cơ bản về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của ngân

hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường.

+ Thực trạng năng lực cạnh tranh của NHCTVN trong giai đoạn từ 2001-2006.

+ Giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của NHCTVN

trong điều kiện hội nhập.

- Phạm vi nghiên cứu: Hoạt động của NHCTVN.

4. Những đóng góp chủ yếu của luận văn

Những kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần bổ sung và hệ thống hoá

những vấn đề lý luận về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của NHTM trong nền

kinh tế thị trường, của NHCTVN trước yêu cầu cạnh tranh và hội nhập, làm tài liệu

tham khảo cho công tác nghiên cứu, học tập về chuyên ngành.

5. Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học kinh tế:

- Phương pháp thống kê.

- Phương pháp phân tích - so sánh, tổng hợp.

6. Kết cấu của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, Luận văn được

kết cấu làm 3 chương, bao gồm:

Chương 1: Những vấn đề cơ bản về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của ngân

hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường.

Chương 2: Thực trạng năng lực cạnh tranh của NHCTVN trong giai đoạn hiện

nay.

Chương 3 : Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của NHCTVN trong điều

kiện hội nhập.