MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1 3

TỔNG QUAN 3

1.1. Khái niệm chung về đánh giá môi trường chiến lược trong các dự án quy hoạch 3

1.1.1. Định nghĩa về đánh giá môi trường chiến lược 3

1.1.2. Lợi ích và tồn tại của ĐMC 5

1.1.3. Các nguyên tắc chính của đánh giá môi trường chiến lược 6

1.1.3.1. Theo Sadler (1998) , Tonk và Verheem (1998) 6

1.1.3.2. Theo Cơ quan đánh giá môi trường của Canada. 7

1.2. Các điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội, môi trường tỉnh Nghệ An 12

1.2.1.1. Vị trí địa lý và địa hình 12

1.2.1.2. Điều kiện khí tượng – thuỷ văn. 13

1.2.1.3. Tài nguyên khoáng sản 15

1.2.1.4. Đặc điểm tài nguyên sinh vật 15

1.2.2. Hiện trạng các thành phần môi trường tự nhiên 17

1.2.2.1. Hiện trạng môi trường không khí 17

1.2.2.2. Hiện trạng môi trường nước mặt 19

1.2.2.3. Lũ lụt, hạn hán 20

1.2.2.4. Hiện trạng môi trường nước dưới đất 20

1.2.2.5. Hiện trạng môi trường đất 22

1.2.2.6. Hiện trạng chất thải rắn 25

1.2.3. Điều kiện kinh tế - xã hội 26

1.2.3.1. Điều kiện về kinh tế 26

1.2.3.2. Điều kiện về xã hội 26

CHƯƠNG 2 28

ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 28

2.1. Đối tượng nghiên cứu: 28

2.1.1. Xuất xứ của quy hoạch 28

2.1.2. Mục tiêu quy hoạch 28

2.1.3. Thời gian thực hiện quy hoạch 29

2.1.4. Về các hoạt động 29

2.2. Các phương pháp nghiên cứu 30

2.2.1. Phương pháp đánh giá môi trường chiến lược của Bộ Tài nguyên và Môi trường. 30

2.2.2. Phương pháp thống kê 30

2.2.3. Phương pháp phân tích, so sánh 31

2.2.4. Phương pháp lập ma trận 31

2.2.5. Phương pháp chuyên gia 32

CHƯƠNG 3 33

DỰ BÁO TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG CÓ THỂ XẢY RA KHI THỰC HIỆN QUY HOẠCH 33

3.1. Nguồn gây tác động 33

3.1.1. Các nguồn gây tác động có liên quan đến các loại chất thải 33

3.1.1.1. Nguồn phát sinh khí thải 33

3.1.1.2. Nguồn phát sinh nước thải 35

3.1.1.3. Nguồn phát sinh chất thải rắn 40

3.1.2. Các nguồn gây tác động không liên quan đến chất thải 42

3.2. Các đối tượng bị tác động 43

3.2.1 Đối tượng bị tác động có liên quan đến chất thải 43

3.2.1.1. Môi trường địa chất, các cảnh quan tự nhiên bị tác động do chất thải 43

3.2.1.2. Môi trường không khí bị tác động do nguồn khí thải 45

3.2.1.3. Môi trường nước bị tác động do các nguồn nước thải 46

3.2.1.4. Môi trường nước dưới đất bị tác động do chất thải 48

3.2.1.5. Môi trường đất bị tác động do chất thải 48

3.2.1.6. Môi trường sinh thái ven biển bị tác động do phát triển các hoạt động kinh tế-xã hội 48

3.2.1.7. Môi trường sống cộng đồng bị tác động do chất thải 48

3.2.1.8. Đối tượng bị tác động là các yếu tố kinh tế 49

3.2.2. Đối tượng bị tác động không liên quan đến chất thải 50

3.2.2.1. Đối tượng bị tác động là các yếu tố tự nhiên. 50

3.2.2.2. Đối tượng bị tác động là các yếu tố xã hội. 52

3.3. Đánh giá tổng hợp xu hướng biến đổi của các yếu tố môi trường bằng phương pháp ma trận 54

3.3.1. Đánh giá các nguồn gây tác động 54

3.3.1.1. Nhận dạng các nguồn gây tác động chính 54

3.3.1.2. Đánh giá tổng thể phương thức và quy mô tác động của các hoạt động phát triển đến môi trường 55

3.3.2. Đánh giá các đối tượng bị tác động 59

3.3.2.1. Nhận dạng các đối tượng chính bị tác động 59

3.3.2.2. Phân cấp mức độ chịu tác động tích dồn của các yếu tố môi trường 60

3.3.3. Đánh giá tổng hợp xu hướng biến đổi của các yếu tố tự nhiên, môi trường và kinh tế-xã hội 64

3.3.3.1. Khái quát về phương pháp đánh giá tổng hợp bằng ma trận 64

3.3.3.2. Lược duyệt các xu hướng biến đổi 65

3.3.3.3. Đánh giá xu hướng biến đổi xấu tổng hợp của các yếu tố môi trường 69

3.4. Đặc điểm xu hướng biến đổi của các yếu tố môi trường bị tác động bởi các hoạt động phát triển 76

3.4.1. Xu hướng biến đổi của điều kiện tự nhiên. 76

3.4.1.1. Điều kiện địa chất, địa mạo 76

3.4.1.2. Điều kiện địa chất thuỷ văn 76

3.4.2. Xu hướng biến đổi của môi trường sinh vật. 76

3.4.3. Xu hướng biến đổi của các yếu tố môi trường. 78

3.4.3.1. Xu hướng biến đổi của môi trường không khí 78

3.4.3.2. Xu hướng biến đổi của môi trường nước mặt 78

3.4.3.3. Xu hướng biến đổi của môi trường nước dưới đất 82

3.4.3.4. Xu hướng biến đổi của môi trường đất 83

3.4.4. Xu hướng biến đổi của các yếu tố kinh tế - xã hội 85

3.4.4.1. Xu hướng biến đổi của các ngành kinh tế cơ bản 85

3.4.4.2. Xu hướng biến đổi của các công trình văn hoá xã hội, tôn giáo, tín ngưỡng, di tích lịch sử và các công trình liên quan khác 87

3.5. Đề xuất các phương hướng, giải pháp tổng thể giải quyết các vấn đề môi trường trong quá trình thực hiện quy hoạch. 89

3.5.1. Phương hướng chung 89

3.5.2. Giải pháp về kỹ thuật 90

3.5.3. Giải pháp về quản lý 91

3.5.4. Chương trình quản lý, giám sát môi trường 92

3.5.5.1. Nội dung chương trình giám sát môi trường 92

3.5.5.2. Tổ chức thực hiện 92

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 93

TÀI LIỆU THAM KHẢO 96