MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong những năm gần đây, việc đổi mới công tác giáo dục diễn ra rất sôi động trên thế giới và ở n*ước ta. Sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hoá đất n*ước đòi hỏi ngành giáo dục phải đổi mới đồng bộ cả mục đích, nội dung, phư*ơng pháp, phư*ơng tiện dạy học và việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh.

Kiểm tra đánh giá là một hoạt động thường xuyên, có một vai trò hết sức quan trọng trong quá trình dạy học. Nó là một khâu không thể tách rời của quá trình dạy học. Kiểm tra đánh giá tốt sẽ phản ánh đ*ược đầy đủ việc dạy của thầy và việc học của trò.

Đối với thầy giáo kết quả của việc kiểm tra đánh giá sẽ giúp họ biết trò của mình học nh*ư thế nào để từ đó hoàn thiện phương pháp giảng dạy của mình.

Đối với trò, việc kiểm tra sẽ giúp họ tự đánh giá, tạo động lực thúc đẩy họ chăm lo học tập.

Đối với các nhà quản lý giáo dục, kiểm tra đánh giá đúng sẽ giúp họ có cái nhìn khách quan hơn để từ đó có sự điều chỉnh về nội dung ch*ương trình cũng như về cách thức tổ chức đào tạo.

Như*ng làm thế nào để kiểm tra đánh giá đ*ược tốt? Đây là một trong những vấn đề thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học và có thể nói rằng đây là một vấn đề mang tính thời sự.

Các phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập rất đa dạng, mỗi phương pháp có những *ưu và nh*ược điểm nhất định, không có một phư*ơng pháp nào là hoàn mĩ đối với mọi mục tiêu giáo dục. Thực tiễn cho thấy, dạy học không nên chỉ áp dụng một hình thức thi, kiểm tra cho một môn học, mà cần thiết phải tiến hành kết hợp các hình thức thi kiểm tra một cách hợp lí mới có thể đạt đ*ược yêu cầu của việc đánh giá kết quả dạy học.

Đối với loại luận đề, đây là loại mang tính truyền thống, được sử dụng một cách phổ biến trong một thời gian dài từ trước tới nay. Ưu điểm của loại kiểm tra này là nó cho học sinh cơ hội phân tích và tổng hợp dữ kiện theo lời lẽ riêng của mình, có thể dùng để Mức độ nhận thức: tư duy ở mức độ cao. Song loại bài luận đề cũng th*ường mắc phải những hạn chế rất dễ nhận ra là: Nó chỉ cho phép khảo sát một số ít kiến thức trong thời gian nhất định. Việc chấm điểm loại này đòi hỏi nhiều thời gian chấm bài, kết quả thi không có ngay, thiếu khách quan, khó ngăn chặn các hiện tư*ợng tiêu cực và do đó trong một số tr*ường hợp không xác định đư*ợc thực chất mức độ của học sinh.

Trong khi đó ph*ương pháp trắc nghiệm khách quan có thể dùng kiểm tra đánh giá kiến thức trên một vùng rộng, một cách nhanh chóng, khách quan, chính xác; nó cho phép xử lý kết quả theo nhiều chiều với từng học sinh cũng như tổng thể cả lớp học hoặc một tr*ường học; giúp cho giáo viên kịp thời điều chỉnh hoàn thiện phư*ơng pháp dạy để nâng cao hiệu quả dạy học. Những việc biên soạn một hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan cho một bộ môn là một công việc không đơn giản, đòi hỏi sự quan tâm của nhiều ngư*ời, đặc biệt là các nhà giáo, phải qua nhiều thử nghiệm và mất nhiều thời gian.

Xuất phát từ nhận thức và suy nghĩ ở trên, qua thực tiễn giảng dạy môn Vật lí ở THPT chúng tôi lựa chọn đề tài: Xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn sử dụng trong kiểm tra đánh giá mức độ nắm vững kiến thức thuộc phần “ Thấu kính mỏng” của học sinh lớp 11 THPT ch*ương trình nâng cao.

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài

Nghiên cứu xây dựng đ*ược một hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn nhằm kiểm tra, đánh giá mức độ nắm vững kiến thức của học sinh phần “Thấu kính mỏng” ở lớp 11 THPT.

3. Giả thuyết khoa học

Nếu có một hệ thống câu hỏi TNKQNLC được soạn thảo một cách khoa học phù hợp với mục tiêu dạy học nội dung kiến thức phần “Thấu kính mỏng” của lớp 11 THPT để sử dụng trong kiểm tra đánh giá thì có thể đánh giá chính xác, khách quan mức độ nắm vững kiến thức phần “Thấu kính mỏng” của học sinh.

4. Đối t*ượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Hệ thống câu hỏi TNKQNLC sử dụng trong kiểm tra đánh giá kết quả học tập một số kiến thức thuộc phần “Thấu kính mỏng” của học sinh lớp 11 THPT.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

Đề tài nghiên cứu phương pháp trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn để soạn thảo hệ thống câu hỏi sử dụng trong kiểm tra đánh giá chất lượng một số kiến thức thuộc phần “Thấu kính mỏng” của học sinh lớp11THPT và thực nghiệm trên một số lớp 11 ở trường THPT của tỉnh Bắc Giang.

5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài.

- Nghiên cứu cơ sở lý luận về kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh ở trường phổ thông.

- Nghiên cứu cơ sở lý luận và kỹ thuật xây dựng câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn.

- Nghiên cứu nội dung phần trình vật lí 11 nói chung và phần “Thấu kính mỏng” nói riêng; trên cơ sở đó xác định mức độ của mục tiêu nhận thức chung ứng với từng kiến thức mà học sinh cần đạt được.

- Vận dụng cơ sở lý luận xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn cho một số kiến thức thuộc phần “Thấu kính mỏng” lớp 11THPT.

- Thực nghiệm sư phạm để đánh giá hệ thống câu hỏi đã soạn.

6. Phương pháp nghiên cứu

- Phương pháp nghiên cứu lý luận.

- Phương pháp thực nghiệm sư phạm.

- Phương pháp điều tra.

7. Đóng góp của đề tài

7.1. Đóng góp về mặt khoa học.

Đề tài nghiên cứu hệ thống lại phương pháp kiểm tra đánh giá. Đặc biệt nghiên cứu sâu cách soạn một bài trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn và sử dụng phương pháp trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn để kiểm tra đánh giá kết quả học tập một số kiến thức thuộc phần “Thấu kính mỏng” của học sinh lớp 11 THPT phần trình nâng cao hiện hành.

7.2. Đóng góp về mặt thực tiễn

- Góp phần khẳng định tính *ưu việt của phương pháp trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn trong kiểm tra đánh giá.

- Làm tài liệu tham khảo về kiểm tra đánh giá trong bộ môn Vật lí ở trường phổ thông.

- Mặt khác, bộ câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn này có thể xem như* là một hệ thống bài tập mà thông qua đó người học có thể tự kiểm tra, đánh giá kết quả học của mình.

8. Bố cục của luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận , danh mục các tài liệu tham khảo, đề tài gồm 03 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận về kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học vật lý ở trường phổ thông.

Chương 2: Soạn thảo hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn cho một số kiến thức thuộc phần “Thấu kính mỏng” lớp 11THPT chương trình nâng cao.

Chương 3: Thực nghiệm sư phạm.

MỤC LỤC

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074554"]MỞ ĐẦU.. 1

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074555"]1. Lý do chọn đề tài 1

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074556"]2. Mục đích nghiên cứu của đề tài 2

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074557"]3. Giả thuyết khoa học. 2

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074558"]4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 2

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074559"]4.1. Đối tượng nghiên cứu. 2

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074560"]4.2. Phạm vi nghiên cứu. 2

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074561"]5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074562"]6. Phương pháp nghiên cứu. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074563"]7. Đóng góp của đề tài 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074564"]7.1. Đóng góp về mặt khoa học. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074565"]7.2. Đóng góp về mặt thực tiễn. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074566"]8. Bố cục của luận văn. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074567"]Chương I. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074568"]CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074569"]CỦA HỌC SINH TRONG DẠY HỌC Ở NHÀ TRƯỜNG PHỔ THÔNG.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074570"]1.1. Cơ sở lý luận về việc kiểm tra đánh giá trong quá trình dạy học. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074571"]1.1.1. Khái niệm về kiểm tra đánh giá. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074572"]1.1.2. Mục đích của kiểm tra đánh giá. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074573"]1.1.3.Chức năng của kiểm tra đánh giá. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074574"]1.1.4. Các yêu cầu sư phạm đối với việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074575"]1.1.5. Nguyên tắc chung cần quán triệt trong kiểm tra đánh giá. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074576"]1.1.6. Các hình thức kiểm tra đánh giá cơ bản. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074577"]1.2. Mục tiêu dạy học. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074578"]1.2.1. Tầm quan trọng của việc xác định mục tiêu dạy học. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074579"]1.2.2. Cần phát biểu mục tiêu như thế nào?. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074580"]1.2.3. Phân biệt bốn mức độ của mục tiêu nhận thức. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074581"]1.3. Phương pháp và kỹ thuật trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074582"]1.3.1. Các hình thức trắc nghiệm khách quan. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074583"]1.3.2. Các giai đoạn soạn thảo một bài trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074584"]1.4. Cách trình bày và cách chấm điểm một bài trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074585"]1.4.1. Cách trình bày. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074586"]1.4.2. Chuẩn bị cho học sinh. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074587"]1.4.3. Công việc của giám thị 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074588"]1.4.4. Chấm bài 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074589"]1.4.5. Các loại điểm của bài trắc nghiệm.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074590"]1.5. Phân tích câu hỏi 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074591"]1.5.1. Mục đích của phân tích câu hỏi 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074592"]1.5.2. Phương pháp phân tích câu hỏi . 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074593"]1.6. Phân tích đánh giá bài trắc nghiệm thông qua các chỉ số thống kê. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074594"]1.6.1. Độ khó của bài trắc nghiệm.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074595"]1.6.2. Độ lệch tiêu chuẩn. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074596"]1.6.4. Sai số tiêu chuẩn đo lường. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074597"]1.6.5. Đánh giá một bài trắc nghiệm.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074598"]1.7. Hoạt động kiểm tra đánh giá trong dạy học vật lí ở một số trường THPT.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074599"]1.7.1. Phương pháp điều tra. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074600"]1.7.2. Thực trạng hoạt động kiểm tra đánh giá bộ môn Vật Lí 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074601"]1.7.3. Các sai lầm phổ biến của học sinh khi học xong phần thấu kính. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074602"]Kết luận chương I. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074603"]Chương II. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074604"]SOẠN THẢO HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN NHIỀU LỰA CHỌN CHO MỘT SỐ KIẾN THỨC VỀ PHẦN “THẤU KÍNH MỎNG” LỚP 11 THPT CHƯƠNG TRÌNH NÂNG CAO 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074605"]2.1. Đặc điểm cấu trúc phần “Thấu kính mỏng ” ở lớp 11 THPT chương trình nâng cao 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074606"]2.1.1. Đặc điểm nội dung của phần “ Thấu kính mỏng”. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074607"]2.1.2. Sơ đồ cấu trúc lôgíc nội dung về phần thấu kính mỏng:. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074608"]2.2. Nội dung về kiến thức, kỹ năng học sinh cần có sau khi học. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074609"]2.2.1. Nội dung kiến thức. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074610"]2.2.2. Các kỹ năng cơ bản học sinh cần rèn luyện. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074611"]2.3. Soạn thảo hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn cho một số kiến thức về phần “ Thấu kính mỏng” Vật lí 11. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074612"]2.3.1. Bảng ma trận hai chiều. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074613"]2.3.2. Bảng phân bố số câu hỏi theo mục tiêu giảng dạy. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074614"]2.3.3. Hệ thống câu hỏi TNKQNLCcủa một số kiến thức, khái niệm về thấu kính thuộc phần “ Quang hình học” lớp 11 chương trình nâng cao. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074615"]Kết luận chương II. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074616"]Chương III. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074617"]THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM... 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074618"]3.1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm (TNSP). 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074619"]3.2. Đối tượng thực nghiệm... 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074620"]3.3. Phương pháp thực nghiệm... 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074621"]3.4. Các bước tiến hành thực nghiệm... 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074622"]3.4.1. Nội dung bài kiểm tra. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074623"]3.4.2. Trình bày bài trắc nghiệm.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074624"]3.4.3. Tổ chức kiểm tra. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074625"]3.5. Kết quả thực nghiệm và nhận xét file:///C:/Users/Admin/AppData/Local/Temp/msohtml1/01/clip_image002.gif.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074626"]3.5.1. Kết quả thực nghiệm.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074629"]3.5.2. Đánh giá theo mục tiêu trắc nghiệm.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074630"]3.5.3. Phân tích các câu hỏi trắc nghiệm theo chỉ số thống kê. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074672"]3.5.4. Đánh giá câu trắc nghiệm qua chỉ số độ khó và độ phân biệt 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074673"]3.5.5. Đánh giá tổng quát về bài trắc nghiệm.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074977"]3.5.6. Bảng so sánh các giá trị thu được và các giá trị lý thuyết. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074978"]KẾT LUẬN CHƯƠNG III. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074979"]KẾT LUẬN.. 3

[URL="http://www.docs.vn/vi/#_Toc190074980"]Tài liệu tham khảo. 3