MỤC LỤC

PHẦN 1: MỞ ĐẦU 1

1.1. Đặt vấn đề 1

1.2. Mục tiêu của đề tài 2

PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3

2.1. Một số khái niệm cơ bản 3

2.1.1. Khái niệm về chiều đo 3

2.1.2. Khái niệm về chất lượng tinh 3

2.1.3. Khái niệm về các tham số di truyền 4

2.2. Sinh lý sinh trưởng, phát dục của bò đực 5

2.2.1. Sinh trưởng của bò đực 5

2.2.2. Phát dục của bò đực 6

2.2.3. Đánh giá sự sinh trưởng và phát dục của bò đực 6

2.2.4. Các chỉ tiêu đánh giá sự sinh trưởng phát dục 7

2.3. Các quy luật sinh trưởng và phát dục bò đực 8

2.3.1. Quy luật sinh trưởng phát dục không đồng đều 8

2.3.2. Quy luật sinh trưởng và phát dục theo tính chu kỳ 9

2.3.2. Quy luật sinh trưởng và phát dục theo tính chu kỳ 9

2.3.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới sinh trưởng, phát dục 11

2.4. Một số đặc điểm sinh lý sinh dục của bò đực 12

2.4.1. Giải phẫu cơ quan sinh dục của bò đực 12

2.4.2. Tinh dịch của bò đực 15

2.4.3. Các phản xạ sinh dục của bò đực 16

2.5. Những nhân tố ảnh hưởng tới sức sản suất tinh 19

2.5.1. Giống 19

2.5.2. Thức ăn 19

2.5.3. Chăm sóc 20

2.5.4. Chế độ lấy tinh 20

2.5.5. Thời tiết khí hậu 21

2.5.6. Tuổi 21

2.6. Nuôi dưỡng đực giống 21

2.6.1. Tiêu chuẩn thức ăn và mức ăn 21

2.6.2. Nhu cầu năng lượng và protein 21

2.6.3. Thức ăn và khẩu phần 22

2.7. Chăm sóc và quản lý bò đực giống 26

2.7.1. Chuồng trại 26

2.7.2. Chăn thả 27

2.7.3. Vận động 27

PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, THỜI GIAN ĐỊA ĐIỂM VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 28

3.1. Đối tượng nghiên cứu 28

3.2. Thời gian, địa điểm nghiên cứu 28

3.4. Phương pháp nghiên cứu 28

3.4.1.Chọn bò đực tốt 28

3.4.2. Chọn bò cái HF lai tốt, phối với tinh HF cao sản tạo bê đực

chọn giống 29

3.4.3. Chọn bê đực để kiểm tra làm đực giống 29

3.4.4. Chất lượng tinh dịch bò đực lai hướng sữa 3/4HF và 7/8HF 30

3.5. Phương pháp tính toán 31

PHẦN 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 33

4.1. Kích thước và chiều đo của bò đực giống 3/4HF và 7/8HF qua các tháng tuổi 33

4.2. Khối lượng và tăng khối lượng qua các tháng tuổi của bò đực giống

3/4HF và 7/8HF 45

4.3. Các chỉ tiêu về chất lượng tinh dịch của bò đực giống

3/4HF và 7/8HF 49

4.4. Tỷ lệ phối chửa của bò đực giống 3/4HF và 7/8HF 52

4.5. Xác định một số đặc điểm di truyền về khối lượng của bò đực giống 3/4HF và 7/8HF 54

4.5.1. Hệ số di truyền về khối lượng của bò đực giống 54

4.5.2. Hệ số tương quan di truyền về kiểu hình và khối lượng 55

PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 56

PHẦN 6: TÀI LIỆU THAM KHẢO 60

PHẦN 1

MỞ ĐẦU

1.1 . Đặt vấn đề

Trong mô hình chăn nuôi, chọn lọc và tạo đực giống là rất quan trọng, nhiều khi trở thành yếu tố quyết định. Trong chăn nuôi bò sữa, yếu tố đực giống càng trở nên quan trọng hơn vì hầu hết bò cái đều được áp dụng thụ tinh nhân tạo. Với kỹ thuật thụ tinh nhân tạo, mỗi đực giống mỗi năm đóng góp nguồn gen của mình sản xuất hàng trăm, hàng ngàn bê. Trong lúc đó, mỗi bò cái tốt, nguồn gen đó cũng chỉ đóng góp vào sản xuất 1 bê. Rõ ràng, đực giống đóng vai trò rất lớn về chất lượng thế hệ sau. Nếu đực giống không được chọn lọc chuẩn xác sẽ sản xuất ra một thế hệ con cái chất lượng kém gây ảnh hưởng lớn đến hiệu quả kinh tế của người chăn nuôi bò sữa.

Ở nước ta, trong những năm qua, đàn bò sữa có tỷ lệ nguồn gen giống HF cứ ngày một tăng lên cao đã gây nên những khó khăn nhất dịnh cho người chăn nuôi vì khó nuôi hơn và đòi hỏi đầu tư, kỹ thuật chăn nuôi cao hơn. Trong chăn nuôi bò lai hướng sữa, phổ biến và được người chăn nuôi ưa chuộng nhất là 2 nhóm 3/4HF và 7/8HF vì tương đối dễ nuôi, phù hợp với điều kiện của người chăn nuôi và đem lại hiệu quả kinh tế cao nhất. Giống bò Lai Sind (LS) và bò lai F1(HFxLS) mặc dù dễ nuôi nhưng năng suất thấp. Ngược lai, giống bò sữa cao sản HF thuần tuy cho năng suất cao nhưng rất khó nuôi. Do vậy, trong điều kiện chăn nuôi nước ta hiện nay nên duy trì đàn bò lai hướng sữa có tỷ lệ 3/4HF và 7/8HF. Để thực hiện công việc đó, nghiên cứu chọn tạo đàn đực giống lai hướng sữa có phẩm chất cao để ổn định nhóm giống trên cơ sở đó từng bước chọn lọc nâng cao chất lượng giống bò lai hướng sữa phù hợp với điều kiện sinh thái Việt Nam là việc làm cần thiết. Vì vậy chúng tôi tiến hành đề tài: “Nghiên cứu một số tính trạng sinh trưởng, phát triển, chất lượng tinh và tỷ lệ phối có chửa của bò đực lai hướng sữa 3/4 và 7/8HF”.

1.2. Mục tiêu của đề tài

Xác định kích thước các chiều đo của bò 3/4HF và 7/8 HF qua các tháng tuổi.

Xác định khả năng tăng khối lượng của bò 3/4HF và 7/8HF qua các tháng tuổi.

Các chỉ tiêu về chất lượng tinh dịch của bò 3/4HF và 7/8HF.

Xác định tỷ lệ phối giống có chửa của bò 3/4HF và 7/8HF.

Xác định một số đặc điểm di truyền về khối lượng của bò 3/4HF và 7/8 HF qua các tháng tuổi.

Từ đó gây tạo và chọn lọc được đàn đực giống lai HF có tỷ lệ nguồn gen 3/4HF và 7/8HF có phẩm chất cao để ổn định nhóm giống bò lai nhằm từng bước chọn lọc nâng cao chất lượng giống bò lai hướng sữa phù hợp với điều kiện sinh thái nhiệt đới nóng ẩm của Việt Na