Bằng những kết quả của công cuộc đổi mới, Việt Nam đang thực hiện một công cuộc chuyển đổi quan trọng, từ tư duy đến hành động, từ tổ chức đến con người, từ chủ trương, kế hoạch đến hình thức và biện pháp thực hiện…trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, nhưng cũng còn nhiều câu hỏi trên nhiều lĩnh vực và có nhiều cách trả lời khác nhau. Chính kiến khác nhau đang tồn tại trong xã hội là điều khó tránh khỏi. Trong bối cảnh ấy không ai có thể thay thế nhân dân tìm ra cách giải quyết của vấn đề, không sách vở nào cung cấp chìa khóa như một cẩm nang của sự phát triển ở Việt Nam. Để tìm ra lời giải thích đích thực cho những vấn đề do cuộc sống đặt ra, không thể độc thoại mà cần phải tranh luận, tư vấn, phản biện, cần phải huy động trí tuệ của toàn xã hội, khơi dậy lòng yêu nước, trí thông minh, sự tâm huyết và lòng dũng cảm của toàn dân. Có như vậy mới tìm ra được những phương án tối ưu, phân biệt cái đúng với cái sai, chân lý và ngụy biện, động cơ đúng và ý đồ xấu,…mang lại lợi ích cho dân tộc. Hoạt động của Đảng và Nhà nước rất cần có sự phản biện từ phía xã hội thông qua những hình thức phản biện đa dạng nhằm khắc phục những hạn chế, yếu kém và sai lầm.

Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn bao gồm 2 chương:

Chương 1: Cơ sở lý luận về xây dựng và hoàn thiện pháp luật về phản biện xã hội

Chương 2: Thực trạng và giải pháp tiếp tục xây dựng và hoàn thiện pháp luật về phản biện xã hội ở Việt Nam hiện nay.