[FONT=Times New Roman]

[FONT=Times New Roman]1. Từ sự bất cập của các sắc thuế về thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB)

[FONT=Times New Roman]Hiện nay, thuế TTĐB được thể hiện tại 3 văn bản luật là Luật thuế TTĐB năm 1998, Luật sửa đổi một số điều của Luật thuế TTĐB năm 2003, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế TTĐB và Luật thuế GTGT năm 2005. Điều này cho thấy sự phức tạp và bất tiện trong việc áp dụng các nội dung trong những văn bản luật đã ban hành về cùng một vấn đề.

[FONT=Times New Roman]Thêm vào đó, Luật hiện hành qui định 8 loại hàng hoá và 5 loại hình dịch vụ thuộc diện chịu thuế TTĐB là quá ít so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Ví dụ, ở Malaysia, thuế TTĐB đánh vào 17 loại hàng hóa, Hungari: 22 loại hàng hóa, Thụy Điển: 19 nhóm hàng hóa. Điều này dẫn đến tỷ trọng thuế TTĐB trong tổng thu ngân sách từ thuế, phí và lệ phí mặc đù đã tăng trong những năm qua, từ mức 7,89% năm 2003 lên mức 9,49% năm 2007, tuy nhiên vẫn rất thấp so với các nước Đông Nam Á (Philippines: 12,9%, Singapore: 25,9%, Thái Lan: 25,6%, Malaysia: 10,5% .)

[FONT=Times New Roman]Ngoài ra, Luật thuế TTĐB là một công cụ để tạo sân chơi bình đẳng thực sự cho các loại hình doanh nghiệp và đảm bảo các cam kết của Việt Nam khi gia nhập WTO. Theo cam kết gia nhập WTO, trong vòng 3 năm kể từ ngày gia nhập WTO, tất cả các loại rượu được chưng cất có nồng độ từ 20 độ cồn trở lên sẽ chịu một mức thuế tuyệt đối tính theo lít rượu cồn nguyên chất hoặc một mức thuế phần trăm. Do vậy, quy định hiện hành về mức thuế suất đối với mặt hàng rượu từ 20 độ trở lên không còn phù hợp với cam kết gia nhập WTO của Việt Nam (hiện áp dụng hai mức 30% và 65%).

[FONT=Times New Roman]Đồng thời, còn rất nhiều nội dung trong Luật thuế TTĐB hiện hành bất cập, khó áp dụng trong thực tiễn thi hành và không điều tiết thu nhập, hướng dẫn tiêu dùng hợp lý như:

[FONT=Times New Roman]Về thuế suất đối với các mặt hàng. Ví dụ đối với ô tô gồm 3 mức: loại dưới 5 chỗ ngồi thuế suất là 50%, loại từ 6 đến 15 chỗ ngồi thuế suất là 30% và loại từ 16 đến dưới 24 chỗ thuế suất là 15%. Việc quy định như trên trong thực tế thực hiện đã bộc lộ hạn chế, loại xe từ 6 đến 9 chỗ được sử dụng chủ yếu làm phương tiện đi lại cho cá nhân, song chỉ chịu mức thuế suất bằng 60% so với mức thuế suất áp dụng cho xe dưới 5 chỗ. Qua tham khảo kinh nghiệm quốc tế cho thấy ở phần lớn các quốc gia như Trung Quốc, Thái Lan, Philippines . các loại xe chở người từ 10 chỗ ngồi trở xuống đều ở cùng một nhóm và chịu cùng một mức thuế suất;

[FONT=Times New Roman]Về đối tượng không thuộc diện chịu thuế. Theo Luật thuế TTĐB thì ô tô từ 24 chỗ ngồi trở lên không thuộc diện chịu thuế TTĐB. Quy định này là phù hợp với chủ trương khuyến khích sử dụng ô tô phục vụ sản xuất kinh doanh, vận chuyển hành khách công cộng, hạn chế sử dụng ô tô cá nhân, đây là thông lệ chung của đại đa số các nước trên thế giới. Thực tế hiện nay có một số loại xe ô tô dưới 24 chỗ ngồi nhưng được sử dụng cho mục đích chuyên dùng như: xe cứu thương, xe chở phạm nhân, xe tang lễ, xe chở người tàn tật, xe ô tô vừa thiết kế chỗ ngồi, vừa thiết chỗ đứng chở được trên 24 người (xe buýt nội thành và liên tỉnh, xe buýt vận chuyển khách trong sân bay, nhà ga) . Để phù hợp với mục tiêu hướng dẫn tiêu dùng, điều tiết thu nhập của sắc thuế này đối với mặt hàng ô tô nên bổ sung các loại ô tô dưới 24 chỗ ngồi như nêu trên vào diện không chịu thuế TTĐB.

[FONT=Times New Roman]Bên cạnh đó, Luật Quản lý thuế được ban hành và đã có hiệu lực từ 1/7/2007 nên những nội dung về quản lý thuế trong Luật thuế TTĐB không còn hiệu lực thi hành