MỞ ĐẦU

1.      Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

Một trong những vấn đề chủ yếu đặt ra đối với tất cả các hệ thống đăng ký GDBĐ trên thế giới là pháp luật phải quy định chính xác, toàn diện và triệt để thứ tự ưu tiên thanh toángiữa các chủ thể có quyền, lợi ích liên quan đến tài sản bảo đảm vì sự rõ ràng, chính xác và công bằng về lợi ích giữa các chủ thể (bao gồm cả Nhà nước) có ý nghĩa quan trọng, góp phần đảm bảo tính an toàn pháp lý cho các giao dịch.Có như vậy, mới tạo điều kiện cho bên có quyền khắc phục những thiệt hại một cách nhanh chóng và hiệu quả khi bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ của mình.Và như thế, pháp luật về đăng ký GDBĐ mới thực sự đi vào cuộc sống, làm lành mạnh hoá thị trường tài chính, tín dụng, khuyến khích sự lưu thông nguồn vốn trong xã hội,thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Thực tiễn xét xử tại Việt Nam trong thời gian gần đây cho thấy, các tranh chấp về thứ tự ưu tiên thanh toán giữa những người cùng nhận bảo đảm bằng một tài sản hoặc giữa những người có quyền, lợi ích liên quan đến tài sản bảo đảm phát sinh ngày càng nhiều nhưng các cơ quan có thẩm quyền chưa hiểu hết những quy định của pháp luật có liên quan khi giải quyết vụ việc hoặc trên thực tế chưa có đầy đủ các quy định để giải quyết những tranh chấp này một cách “thấu tình, đạt lý”. Đơn cử là Bản án sơ thẩm số 05/ 2010/ KDTM-ST ngày 9/ 7/ 2010 của Toà án nhân dân tỉnh Phú Yênđã không căn cứ vào thời điểm đăng ký GDBĐ để xác định thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm là máy móc thiết bị thuộc sở hữu của Công ty trách nhiệm hữu hạn Phương Lan cùng được Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Bình Định và Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Phú Yên nhận thế chấp ( và đều được đăng ký GDBĐ tại Trung tâm Đăng ký giao dịch, tài sản tại TP. Đà Nẵng) mà lại căn cứ vào việc “cầm, nắm giữ cơ sở pháp lý gốc của tài sản”[36].

Tại Việt Nam, hệ thống đăng ký GDBĐđược hình thành và đi vào hoạt động từ năm 2001 đến nay đã bộc lộ những tồn tại, hạn chế nhất định. Pháp luật