1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Thuế đánh vào tài sản là loại thuế ra đời từ rất sớm trong lịch sử thuế

khoá và có vai trò quan trọng trong hệ thống thuế của các quốc gia nhất là

các quốc gia có nền kinh tế phát triển. Xu hướng chung của tất cả các quốc

gia hiện nay là tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách thuế nói chung và

chính sách thuế đánh vào tài sản nói riêng. Việt Nam cũng đang nằm trong

xu hướng chung đó.

Lý luận về về tài sản và thuế đánh vào tài sản ngày càng được hoàn

thiện. Tuy nhiên, vẫn còn các vấn đề cần phải làm sáng tỏ như cơ sở của

việc đánh thuế vào tài sản, các khả năng và hình thức thuế đánh vào tài sản.

Việt Nam đã có những bước tiến mạnh mẽ về kinh tế, khả năng nộp

thuế là tài sản của người dân đã hình thành. Bên cạnh đó, sự hội nhập đầy

đủ và toàn diện vào nền kinh tế thế giới của Việt Nam đã đặt ra những đòi

hỏi cấp thiết về cải cách chính sách kinh tế, chính sách thuế nói chung và

chính sách thuế đánh vào tài sản nói riêng.

Chính sách thuế và các khoản thu vào tài sản hiện hành ở Việt Nam đã

có những vai trò nhất định trong hệ thống thuế, tuy nhiên vẫn chưa rõ nét,

chưa đảm bảo được các yêu cầu về bao quát nguồn thu, công bằng xã hội,

hiệu quả quản lý . Do đó, việc nghiên cứu cơ sở lý luận, thực trạng chính

sách thuế và các khoản thu có tính chất thuế đánh vào tài sản hiện hành của

Việt Nam, đánh giá những ưu điểm, những hạn chế để đưa ra các giải pháp

nhằm đổi mới, hoàn thiện chính sách thuế đánh vào tài sản là rất cần thiết về

mặt lý luận cũng như thực tiễn.

ở Việt Nam, thời gian qua đã có các công trình nghiên cứu về thuế tài

sản. Đó là 02 đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ của Bộ Tài chính: “Mô

hình thuế tài sản ở Việt Nam” năm 1995 do Trần Xuân Thắng làm chủ biên

và đề tài “Nghiên cứu thuế tài sản áp dụng tại Việt Nam trong những năm

tới” năm 2002 do Phó Giáo sư, Tiến sĩ Quách Đức Pháp làm chủ biên. Các

đề tài này đã nghiên cứu những nội dung về thuế tài sản và đã đưa ra

phương hướng xây dựng chính sách thuế tài sản ở Việt Nam. Tuy nhiên,

trong phạm vi của mình, các đề tài này chủ yếu tập trung vào các vấn đề

thực tiễn và chỉ ra các khả năng áp dụng trong thực tế phù hợp với điều

kiện cụ thể của Việt Nam tại thời điểm nghiên cứu mà chưa tập trung phân

tích sâu về lý luận cũng như các giải pháp cụ thể để thực hiện quá trình

hoàn thiện chính sách thuế đánh vào tài sản ở Việt Nam trong dài hạn.

Tính đến thời điểm này, chưa có luận án tiến sĩ kinh tế nào nghiên cứu

về đề tài này.

2

Với các căn cứ nêu trên, đề tài luận án được chọn là “Hoàn thiện

chính sách thuế đánh vào tài sản ở Việt Nam” đảm bảo được tính cấp

thiết và không trùng lặp với các đề tài đã nghiên cứu