LỜI MỞ ĐẦU

Sự phát triển và hội nhập của Việt Nam trong những năm gần đây không chỉ được nhận thấy ở tốc độ phát triển kinh tế mà còn có thể nhận thấy được trong phong cách phong cách tiêu dùng, thanh toán của người dân Việt Nam. Đó là việc ngày càng có nhiều khách hàng sử dụng các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt, đặc biệt là thẻ. Thẻ xuất hiện ngày càng nhiều và đa dạng, không chỉ ở thành thị mà còn cả ở nông thôn.

Dịch vụ thẻ là một dịch vụ ngân hàng độc đáo, hiện đại, ra đời và phát triển dựa trên sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật. Với những tính năng ưu việt, cung cấp nhiều tiện ích cho khách hàng, dịch vụ thẻ đã nhanh chóng trở thành dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt phổ biến và được ưa chuộng hàng đầu trên thế giới. Và nay, thẻ cũng đang dần khẳng định vị trí của mình trong hoạt động thanh toán tại Việt Nam.

Từ năm 1995, thẻ ngân hàng bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam với những sản phẩm thẻ đầu tiên do Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam phát hành. Đến nay, tại Việt Nam đã có hơn 20 ngân hàng phát hành thẻ thanh toán, với mức tăng trưởng bình quân 300%/năm và các sản phẩm ngày càng phong phú, đa dạng hơn. Đặc biệt, kể từ khi Việt Nam trở thành thành viên chính thức của WTO, nền kinh tế ngày càng phát triển và hội nhập tạo tiền đề thuận lợi cho lĩnh vực thẻ tại Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn.

Tuy nhiên, một số vấn đề đặt ra là: Liệu sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường thẻ trong những năm qua có quá “nóng” không? Thực chất sự phát triển ấy có đạt được cân bằng giữa số lượng và chất lượng không? Và hình thức thanh toán này trong thời gian qua đã đóng góp vào sự phát triển của nền kinh tế như thế nào? Đã thực sự góp phần làm giảm lượng tiền mặt lưu thông trong nền kinh tế chưa? Trong giai đoạn lạm phát tăng cao như hiện nay thẻ ngân hàng có góp phần trong việc làm giảm lạm phát hay không?

Trên cơ sở nhận thức tầm quan trọng, tính hấp dẫn cũng như sự cần thiết của dịch vụ thẻ tại Việt Nam cũng như tại NHNT Việt Nam, trong thời gian thực tập tại NHNT Chi nhánh Thăng Long, được sự hướng dẫn tận tình của các anh chị cán bộ Phòng Kế toán thanh toán và dịch vụ, đề tài: “Phát triển dịch vụ thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Thăng Long” đã được chọn để nghiên cứu và hoàn thành trong khuôn khổ một chuyên đề tốt nghiệp.

Trong khuôn khổ đề tài này, chuyên đề chỉ nghiên cứu nhằm đưa ra các giải pháp để phát triển chất lượng qua đó gia tăng số lượng khách hàng chứ không đi sâu nghiên cứu để phát triển các dịch vụ mới. Với phạm vi nghiên cứu như vậy, chuyên đề này được kết cấu thành 3 phần như sau:

Chương I: Khái quát về dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại

Chương II: Thực trạng dịch vụ thẻ của Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Thăng Long

Chương III: Một số giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Chi nhánh Thăng Long

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG I :

KHÁI QUÁT VỀ DỊCH VỤ THẺ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 3

1.1. KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 3

1.1.1. Khái niệm NHTM 3

1.1.2. Chức năng của NHTM 3

1.1.2.1. Trung gian tài chính 3

1.1.2.2. Trung gian thanh toán 4

1.1.2.3. Tạo phương tiện thanh toán 5

1.1.3. Các hoạt động cơ bản của NHTM 6

1.2. DỊCH VỤ THẺ CỦA NHTM 7

1.2.1. Khái niệm và đặc điểm của thẻ ngân hàng 7

1.2.2. Phân loại thẻ ngân hàng 7

1.2.2.1. Theo đặc tính kỹ thuật 8

1.2.2.2. Theo tính chất thanh toán 8

1.2.2.3. Theo phạm vi lãnh thổ 9

1.2.3. Các chủ thể tham gia dịch vụ thẻ của NHTM 10

1.2.3.1. Ngân hàng phát hành 10

1.2.3.2. Chủ thẻ 10

1.2.3.3. Ngân hàng thanh toán 11

1.2.3.4. Đơn vị chấp nhận thẻ 12

1.2.4. Vai trò của dịch vụ thẻ trong việc phát triển kinh tế - xã hội 12

1.2.4.1. Đối với ngân hàng 12

1.2.4.2. Đối với chủ thẻ 15

1.2.4.3. Đối với ĐVCNT 17

1.2.4.4. Đối với nền kinh tế 18

1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ CỦA NHTM 18

1.3.1. Nhân tố thuộc về ngân hàng 18

1.3.1.1. Trình độ đội ngũ cán bộ làm công tác thẻ 18

1.3.1.2. Năng lực tài chính và tình độ kỹ thuật công nghệ của ngân hàng 19

1.3.1.3. Định hướng phát triển của ngân hàng 19

1.3.2. Nhân tố bên ngoài ngân hàng 20

1.3.2.1. Môi trường dân cư 20

1.3.2.2. Môi trường kinh tế 20

1.3.2.3. Môi trường cạnh tranh 20

1.3.2.4. Môi trường công nghệ 21

1.3.2.5. Môi trường pháp lý 21

CHƯƠNG II:

THỰC TRẠNG DỊCH VỤ THẺ TẠI NGÂN HÀNG NGOẠI THƯƠNG CHI NHÁNH THĂNG LONG 22

2.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG NGOẠI THƯƠNG CHI NHÁNH THĂNG LONG 22

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của NHNT Chi nhánh Thăng Long 22

2.1.2. Cơ cấu tổ chức của NHNT Chi nhánh Thăng Long 23

2.1.2.1. Mô hình tổ chức các phòng ban 23

2.1.2.2. Về nhân sự 24

2.1.3. Tình hình hoạt động của NHNT Chi nhánh Thăng Long trong những năm gần đây 25

2.1.3.1. Hoạt động huy động vốn 25

2.1.3.2. Hoạt động sử dụng vốn 26

2.1.3.3. Các hoạt động khác 27

2.2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG PHÁT HÀNH VÀ THANH TOÁN THẺ TẠI NHNT CHI NHÁNH THĂNG LONG 29

2.2.1. Quy trình nghiệp vụ thẻ của NHNT Chi nhánh Thăng Long 29

2.2.1.1. Quy trình nghiệp vụ phát hành thẻ 29

2.2.1.2. Quy trình nghiệp vụ thanh toán thẻ 31

2.2.1.3. Các loại thẻ do NHNT Việt Nam phát hành và thanh toán 32

2.2.2. Thực trạng dịch vụ thẻ của NHNT Chi nhánh Thăng Long 33

2.2.2.1. Quy mô các loại thẻ được phát hành tại NHNTTL 33

2.2.2.2. Quy mô các loại thẻ được phát hành tại NHNTTL 40

2.2.2.3. Hoạt động thanh toán thẻ tại NHNTTL 47

2.3. ĐÁNH GIÁ DỊCH VỤ THẺ TẠI NHNT CHI NHÁNH THĂNG LONG 49

2.3.1. Kết quả đạt được 49

2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân 52

2.3.2.1. Hạn chế 52

2.3.2.2. Nguyên nhân 53

CHƯƠNG III:

MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TẠI NHNT CHI NHÁNH THĂNG LONG 57

3.1. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TẠI NHNT CHI NHÁNH THĂNG LONG 57

3.2. TRIỂN VỌNG PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG THẺ CỦA NHNTTL TRONG THỜI GIAN TỚI 58

3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TẠI NHNT CHI NHÁNH THĂNG LONG 60

3.3.1. Nhóm giải pháp tăng cường hoạt động Marketing và chăm sóc khách hàng 60

3.3.1.1. Tăng cường công tác quảng cáo, tiếp thị 60

3.3.1.2. Tăng cường công tác phát triển mạng lưới phân phối 61

3.3.2. Phát triển đa dạng các tiện ích của thẻ để kích cầu 61

3.3.3. Nâng cao năng lực cạnh tranh của NHNTTL 62

3.3.4. Nhóm giải pháp đầu tư cải tiến, phát triển công nghệ 63

3.3.5. Phân đoạn thị trường và lựa chọn thị trường mục tiêu cho các loại thẻ 63

3.3.6. Nhóm giải pháp hạn chế rủi ro trong phát hành và thanh toán thẻ 63

3.4. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 67

3.4.1. Kiến nghị với Chính phủ 67

3.4.1.1. Hoàn thiện môi trường pháp lý 67

3.4.1.2. Đầu tư xây dưng cơ sở hạ tầng 67

3.4.1.3. Chú trọng phát triển nguồn nhân lực 67

3.4.1.4. Giữ vững sự phát triển kinh tế xã hội 68

3.4.2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước 68

3.4.2.1. Hoàn thiện các văn bản pháp lý về phát hành và thanh toán thẻ 68

3.4.2.2. Hoạch định chiến lược về thẻ cho hệ thống NHTM 68

3.4.2.3. Có chính sách khuyến khích phát triển dịch vụ thẻ 69

3.4.2.4. Tăng cường công tác quản lý rủi ro, đấu tranh phòng chống tội phạm về thẻ 69

3.4.2.5. Hoàn thiện trung tâm chuyển mạch và thanh toán liên ngân hàng 69

3.4.3. Kiến nghị với NHNT Việt Nam. 69

KẾT LUẬN 71

TÀI LIỆU THAM KHẢO 73