Nguyễn Minh Châu là cây bút xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại. Nguyễn Minh Châu có hai chín năm cầm bút với 13 tập truyện văn xuôi và một tập phê bình. Trước năm1975, Nguyễn Minh Châu được coi là nhà văn của những người lính, ông có nhiều tác phẩm thành công viết về đề tài người lính mà tác phẩm tiêu biểu là "Dấu chân người lính" (1972), "Những vùng trời khác nhau" (1970)…Từ sau năm 1975, Nguyễn Minh Châu tìm tòi đổi mới mạnh mẽ về tư tưởng và nghệ thuật mở ra một chặng đường mới trong sáng tác của mình và thúc đẩy công cuộc đổi mới văn học. Ông là ngòi bút gây được nhiều hứng thú trong hành trình tìm tòi thể hiện đổi mới tư duy nghệ thuật. "Ông đã chứng tỏ tài năng và bản lĩnh của mình, đã chứng minh được sự tồn tại của một số bộ phận văn chương được đảm bảo trước tiên bằng sự đổi mới tư duy nghệ thuật". Nguyễn Minh Châu xứng đáng là "người mở đường tinh anh" và tài năng "đã đi xa nhất" là người đã "kế tục xuất sắc những bậc thầy của nền văn xuôi Việt Nam và cũng là người mở đường rực rỡ cho những cây bút trẻ tài năng sau này" (Lại Nguyên Ân).

Bắt đầu từ truyện ngắn "Bức tranh" rồi tập "Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành" và đến "Bến quê", truyện ngắn Nguyễn Minh Châu xuất hiện như một hiện tượng văn học mới, một phong cách trần thuật mới. "Bến quê" là một trong số những minh chứng cho những khám phá thay đổi trong cách viết của tác giả. "Bến quê" là một tác phẩm đặc sắc đã giãi bày được những suy nghĩ của nhà văn nâng tác phẩm lên một ý nghĩa triết học và tượng trưng. "Bến quê" có thể nói là một thành công của tác giả trong những thành công của tác giả về những đổi thay thi pháp nghệ thuật từ đề tài, chủ đề đến tình huống, kết cấu truyện, những biểu tượng nghệ thuật, nghệ thuật trần thuật (điểm nhìn, giọng điệu)…

Truyện ngắn "Bến quê" được sáng tác năm 1985 không phải là thành công nhất và gây được tiếng vang nhất. thế nhưng tên truyện "Bến quê" đã được lựa chọn để đặt cho cả một tập truyện ngắn. "Bến quê" tự nhiên, dung dị đằm thắm như tiếng nói tổng kết của một con người, một đời người truyền thấm những giọt nhẹ nhàng vào tâm hồn người đọc. Đọc truyện ta có cảm giác như những "lời giáo huấn" tự tấm lòng, chiêm nghiệm của chính nhân vật, chính tác giả đi vào cõi lòng của mỗi người. Những bài học từ câu chuyện có ý nghĩa to lớn mà nó được chắt lọc, gạn khơi từ những mảnh nhỏ đời sống mà mỗi người có thể vô tình thờ ơ, lãng quên.