MỤC LỤC

Trang phụ bìa

Lời cảm ơn

Lời cam đoan

Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt

Danh mục các bảng biểu

Mục lục

PHẦN MỞ ĐẦU Trang 1

1. Lý do chọn đề tài

2. Mục tiêu nghiên cứu

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4. Phương pháp nghiên cứu

5. Kết cấu của luận văn

6. Ý nghĩa của đề tài nghiên cứu

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ NHTM VÀ CẠNH TRANH TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG

1.1 NHTM trong nền kinh tế thị trường Trang 4

1.1.1 Khái niệm về NHTM Trang 4

1.1.2 Bản chất, chức năng của NHTM Trang 5

1.1.2.1 Bản chất của NHTM Trang 5

1.1.2.2 Chức năng của NHTM Trang 5

1.1.3 Các sản phẩm của ngân hàng thương mại Trang 6

1.1.3.1. Các sản phẩm huy động vốn Trang 6

1.1.3.2. Các sản phẩm sử dụng vốn Trang 6

2

1.1.3.3. Các sản phẩm dịch vụ khác Trang 8

1.2 Cạnh tranh trong hoạt động kinh doanh của hệ thống ngân hàng Trang 9

1.2.1 Khái niệm năng lực cạnh tranh Trang 9

1.2.2 Các tiêu thức đánh giá năng lực cạnh tranh của một NHTM Trang 10

1.2.2.1. Tiềm lực tài chính Trang 10

1.2.2.2. Trình độ về công nghệ Trang 11

1.2.2.3. Nguồn nhân lực, năng lực quản lý và cơ cấu tổ chức Trang 11

1.2.2.4. Hệ thống kênh phân phối và mức độ đa dạng hóa Trang 12

các dịch vụ cung cấp

1.2.2.5. Mức độ cạnh tranh và khả năng hợp tác giữa các Trang 12

ngân hàng trong nước

1.2.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh Trang 13

của một NHTM

1.2.3.1. Các điều kiện mang tính nhân tố Trang 13

1.2.3.2. Các điều kiện về cầu Trang 14

1.2.3.3.Trình độ phát triển các ngành liên quan và phụ trợ Trang 15

1.2.3.4. Những yếu tố của môi trường kinh tế vĩ mô, những Trang 15

đặc điểm về văn hóa, xã hội tác động đến lợi thế cạnh

tranh của hệ thống ngân hàng

1.2.4 Cạnh tranh trong điều kiện đã gia nhập tổ chức Trang 16

thương mại thế giới (WTO)

1.2.4.1 Các nguyên tắc hoạt động của WTO Trang 16

1.2.4.2 Tác động của hội nhập WTO đối với hệ thống Trang 18

ngân hàng các nước đang phát triển

1.3 Kinh nghiệm một số nước về nâng cao năng lực cạnh tranh Trang 20

của hệ thống NHTM khi gia nhập WTO

1.3.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc Trang 20

1.3.2. Kinh nghiệm cải cách hệ thống ngân hàng của Nhật Bản Trang 22

1.3.3. Kinh nghiệm cải cách hệ thống ngân hàng của Hàn Quốc Trang 23

1.3.4. Một số bài học kinh nghiệm rút ra từ cải cách NHTM Trang 26

của các nước sau khi gia nhập WTO

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC NHTM NHÀ NƯỚC VIỆT NAM Trang 29

2.1 Những vấn đề đặt ra đối với hệ thống Ngân Hàng Việt Nam Trang 29

khi triển khai các cam kết gia nhập WTO 2.1.1 Cam kết liên quan đến lĩnh vực ngân hàng khi gia nhập WTO Trang 29

2.1.2 Những vấn đề đặt ra đối với hệ thống ngân hàng Việt Nam Trang 30

khi triển khai các cam kết gia nhập WTO

2.2. Ngân hàng nước ngoài - đối thủ cạnh tranh chủ yếu của các Trang 31

NHTM Nhà Nước Việt Nam

2.2.1 Lợi thế cạnh tranh của các NHTM Nhà Nước Việt Nam Trang 31

và các Ngân Hàng Nước Ngoài

2.2.2 Xu thế cạnh tranh giữa các NHTMNN Việt Nam Trang 33

và các ngân hàng nước ngoài

2.3 Phân tích năng lực cạnh tranh của hệ thống NHTMNN Trang 34

Việt Nam sau khi gia nhập WTO theo mô hình SWOT

2.3.1. Tiền đề cho quá trình hình thành môi trường cạnh tranh Trang 34

trong hệ thống NHTM Việt Nam

2.3.2 Điểm mạnh Trang 35

2.3.2.1. Môi trường kinh tế vĩ mô ổn định Trang 35

2.3.2.2. Mạng lưới hoạt động rộng khắp trong nước Trang 36

2.3.2.3. Chiếm giữ thị phần lớn trong hầu hết các dịch vụ Trang 37

ngân hàng trong nước

2.3.2.4. Chất lượng nguồn nhân lực ngày càng được nâng cao Trang 39

2.3.2.5.Công nghệ ngân hàng ngày càng được nâng cao Trang 40

2.3.3 Điểm yếu Trang 41

4

2.3.3.1.Về thể chế Trang 41

2.3.3.2. Về cơ cấu Trang 42

2.3.3.3.Cung cấp các sản phẩm dịch vụ ngân hàng chưa đa dạng Trang 42

2.3.3.4. Trình độ công nghệ còn lạc hậu Trang 43

2.3.3.5. Hoạt động marketing chưa được chú trọng Trang 44

2.3.3.6. Chất lượng nguồn nhân lực còn thấp Trang 44

2.3.3.7. Năng lực tài chính yếu: quy mô vốn chủ sở hữu nhỏ bé Trang 45

2.3.3.8. Khả năng sinh lời thấp ở các NHTMNN Trang 47

2.3.3.9. Hệ số an toàn vốn thấp Trang 49

2.3.3.10. Chất lượng tín dụng kém, nợ quá hạn cao. Trang 50

2.3.4 Cơ hội của các NHTMNN Việt Nam Trang 52

2.3.5 Thách thức của các NHTMNN Việt Nam Trang 53

CHƯƠNG 3: NHỮNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA CÁC NHTM NHÀ NƯỚC VIỆT NAM Trang 57

3.1 Nhóm giải pháp1: Nâng cao năng lực tài chính của các NHTMNN Trang 57

3.1.1. Đẩy nhanh tiến trình cổ phần hóa NHTM Nhà Nước Trang 57

3.1.1.1. Sự cần thiết phải cổ phần hóa NHTM Nhà Nước Trang 57

3.1.1.2.Tiến trình cổ phần hóa NHTM Nhà Nước Trang 57

3.1.1.3. Một số biện pháp đẩy nhanh cổ phần hoá Trang 58

các NHTMNN

3.1.2. Xử lý nợ tồn đọng của các NHTMNN. Trang 59

3.1.2.1. Thành lập các công ty quản lý nợ và khai thác Trang 59

tài sản tồn đọng trực thuộc các NHTM (gọi tắt là AMC).

3.1.2.2. Xây dựng cơ chế xử lý nợ tồn đọng. Trang 60

3.1.2.3. Xác định nguồn vốn xử lý nợ tồn đọng Trang 62

3.1.3 Tăng vốn tự có của các NHTMNN Trang 62

3.2. Nhóm giải pháp 2 : Cơ cấu lại tổ chức của các NHTMNN, Trang 63

hiện đại hóa công nghệ ngân hàng.

5

3.2.1. Cơ cấu lại tổ chức của các NHTMNN hiện có Trang 63

3.2.2. Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng và hệ thống thanh toán Trang 64

3.3. Nhóm giải pháp 3: Đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ, Trang 65

phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ.

3.3.1.Đa dạng kênh phân phối và thực hiện phân phối hiệu quả Trang 65

3.3.2. Đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ Trang 66

3.4. Nhóm giải pháp 4: Hình thành mô hình tập đoàn tài chính- Trang 69

ngân hàng

3.4.1. Sự cần thiết phải hình thành TĐTC – NH Trang 69

3.4.2. Lựa chọn mô hình thành lập TĐTC - NH Trang 70

3.4.3.Khả năng đáp ứng của các NHTM Việt Nam Trang 71

3.4.4. Giải pháp xây dựng và phát triển TĐTC – NH Trang 72

3.5. Nhóm giải pháp hỗ trợ Trang 73

3.5.1 Phát triển hiệp hội ngành nghề. Trang 73

3.5.2 Sử dụng chỉ số hài lòng của khách hàng trong- Trang 74

hoạch định chiến lược kinh doanh ngân hàng-

cách tiếp cận mô hình lý thuyết

3.5.2.1 . Xây dựng mô hình Trang 74

3.5.2.2 . Ứng dụng trong hoạch định chiến lược Trang 77

3.5.3. Nhóm giải pháp kiến nghị Chính Phủ và NHNN Trang 78

PHẦN KẾT LUẬN Trang 81

TÀI LIỆU THAM KHẢO Trang 8