MỞ ĐẦU

Trong bối cảnh chung của nền kinh tế đang chuyển mình đổi mới, hệ thống các ngân hàng không ngừng phát triển để đáp ứng những nhu cầu ngày càng cao của công cuộc công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước. Đặc biệt trong năm 2007 với sự kiện Việt Nam chính thức gia nhập tổ chức Thương mại thế giới WTO đã tạo ra nhiều cơ hội và thách thức cho nền kinh tế nói chung và ngành ngân hàng nói riêng. Cùng với sự phát triển không ngừng của đất nước ngành ngân hàng ngày càng khẳng định rõ vai trò, vị trí to lớn của mình trong nền kinh tế.

Với vai trò là một lĩnh vực kinh doanh tiềm năng trong việc phát triển dịch vụ ngân hàng, kinh doanh ngoại tệ đang ngày càng trở nên có vị thế quan trọng trong hoạt động của ngân hàng. Tuy nhiên, cũng như các ngân hàng khác, hoạt động kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng Quân đội luôn phải đối mặt với rất nhiều rủi ro. Nguyên nhân có thể do thiếu kinh nghiệm thực tiễn, thời gian tham gia vào thị trường quốc tế chưa nhiều, trình độ chuyên môn nghiệp vụ chưa cao, kinh nghiệm quản lý yếu kém . Một trong những rủi ro đem lại thiệt hại rất lớn trong kinh doanh ngoại tệ đó là rủi ro tỷ giá. Hoạt động kinh doanh ngoại tệ có đạt hiệu quả, đem lại lợi nhuận cho ngân hàng hay không phụ thuộc rất nhiều vào việc ngân hàng quản lỷ rủi ro như thế nào.

Xuất phát từ thực tế đó, đề tài “Giải pháp hạn chế rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ tại ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội” đã được chọn làm đề tài nghiên cứu chuyên đề thực tập tốt nghiệp.

Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, chuyên đề thực tập tốt nghiệp gồm 3 chương:

Chương 1: Những vấn đề cơ bản về hạn chế rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng thương mại

Chương 2: Thực trạng quản lý rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ tại ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội

Chương 3: Giải pháp hạn chế rủi ro tỷ giá tại ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1

NỘI DUNG 3

CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HẠN CHẾ RỦI RO TỶ GIÁ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI TỆ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 3

1.1.Tổng quan về hoạt động kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng thương mại 3

1.1.1. Hoạt động kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng thương mại 3

1.1.2. Vai trò của hoạt động kinh doanh ngoại tệ 4

1.1.2.1. Đối với ngân hàng .4

1.1.2.2. Đối với nền kinh tế 4

1.1.3. Rủi ro trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ 5

1.1.3.1. Rủi ro tỷ giá 5

1.1.3.2. Rủi ro hoạt động 6

1.1.3.3. Rủi ro đối tác 7

1.1.3.4. Rủi ro thanh khoản 7

1.1.3.5. Rủi ro chính trị 7

1.2. Rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ 8

1.2.1.Trạng thái ngoại hối và mối liên quan với rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ 8

1.2.1.1. Trạng thái ngoại hối 9

1.2.1.2. Mối liên hệ giữa trạng thái ngoại tệ và rủi ro tỷ giá 10

1.2.2. Nhận biết và đo lường rủi ro tỷ giá 12

1.2.3. Các nghiệp vụ quản lý rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ 14

1.2.3.1 Hợp đồng giao dịch kỳ hạn các loại ngoại tệ (forwards) 14

1.2.3.2. Giao dịch hợp đồng tương lai (future) 15

1.2.3.3. Giao dịch hoán đổi (swaps) 16

1.2.3.4. Hợp đồng giao dịch quyền lựa chọn (options) 19

1.3. Điều kiện để ngân hàng thương mại có thể hạn chế rủi ro tỷ giá 21

1.3.1. Các điều kiện về cơ sở vật chất kỹ thuật 21

1.3.2. Các điều kiện về nguồn nhân lực 22

1.3.3. Các điều kiện về thị trường 23

1.3.4. Các điều kiện về cơ sở pháp lý 23

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LỶ RỦI RO TỶ GIÁ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI TỆ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 25

2.1. Khái quát về ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội 25

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng 25

2.1.2. Tổ chức bộ máy của ngân hàng thương mại cổ phần Quân Đội 27

2.1.2.1. Bộ máy tổ chức và hoạt động 27

2.1.2.2. Chức năng nhiệm vụ từng bộ phận 29

2.1.3. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng 30

2.1.3.1. Hoạt động huy động vốn 31

2.1.3.2. Hoạt động cho vay 32

2.1.3.3. Hoạt động phi tín dụng 34

2.1.3.4. Hoạt động của các công ty trực thuộc 37

2.1.4. Giới thiệu khối quản lý vốn và kinh doanh ngoại tệ (Treasury) của ngân hàng Quân đội: 38

2.1.4.1. Cơ cấu tổ chức khối Treasury 39

2.1.4.2 Chức năng, nhiệm vụ của khối Treasury 39

2.1.4.3.Các sản phẩm kinh doanh ngoại tệ 40

2.2. Thực trạng quản lý rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ tại ngân hàng Quân đội 41

2.2.1. Cơ sở pháp lý về hoạt động kinh doanh ngoại tệ ở Việt Nam 41

2.2.2. Thực trạng hoạt động kinh doanh ngoại tệ của ngân hàng Quân đội 44

2.2.3. Trạng thái và mức độ rủi ro tỷ giá 49

2.3. Các biện pháp quản lý rủi ro mà ngân hàng đã thực hiện 52

2.3.1. Quản lý rủi ro bằng hạn mức 52

2.3.2. Quản lý rủi ro bằng các nghiệp vụ 53

2.3.2.1. Sử dụng hợp đồng kỳ hạn (forwards) 53

2.3.2.2. Sử dụng hợp đồng giao dịch hoán đổi (swaps) 54

2.3.2.3. Sử dụng giao dịch quyền chọn (options) 56

2.3.3. Quản lý rủi ro bằng các hình thức khác 58

2.4.Nhận xét đánh giá về thực trạng quản lý rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ tại ngân hàng Quân đội 58

2.4.1. Những kết quả đạt được 58

2.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân 60

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TỶ GIÁ TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI TỆ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI 64

3.1. Định hướng chung cho việc nâng cao chất lượng kinh doanh ngoại tệ tại ngân hàng Quân đội 64

3.1.1. Thị trường trong nước 64

3.1.2. Thị trường quốc tế 65

3.2. Giải pháp hạn chế rủi ro tỷ giá trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ tại ngân hàng Quân đội 66

3.2.1. Giải pháp tổng thể 66

3.2.1.1. Hoàn thiện hệ thống các phòng ban có liên quan đến việc quản lý rủi ro 66

3.2.1.2. Hiện đại hoá các trang thiết bị kỹ thuật, phần mền quản lý rủi ro phục vụ hoạt động kinh doanh ngoại tệ 67

3.2.1.3. Đào tạo nâng cao trình độ cán bộ kinh doanh ngoại tệ và thực hiện chính sách khen thưởng hợp lý 68

3.2.1.4. Có hệ thống thông tin đầy đủ phục vụ hoạt động kinh doanh ngoại tệ 69

3.2.2. Giải pháp nghiệp vụ 69

3.2.2.1. Lập bảng theo dõi trạng thái ngoại tệ 69

3.2.2.2. Tăng cường khả năng dự báo biến động tỷ giá 71

3.2.2.3. Quy định hạn mức hợp lý 72

3.2.2.4. Mở rộng và nâng cao việc sử dụng các nghiệp vụ kinh doanh ngoại tệ để quản lý rủi ro tỷ giá 74

3.2.2.5. Đa dạng hoá các loại ngoại tệ trong kinh doanh ngoại tệ 75

3.3. Kiến nghị 76

3.3.1. Kiến nghị với Nhà nước 76

3.3.1.1. Nâng cao vai trò của ngân hàng nhà nước trên thị trường ngoại hối Việt nam 76

3.3.1.2. Chuyển biện pháp kết hối sang công cụ tỷ giá thị trường 78

3.3.1.3. Tăng cường các giải pháp hạn chế ĐOLA hoá 79

3.3.1.4. Hướng thị trường ngoại hối Việt nam hội nhập với thế giới 81

3.3.2. Kiến nghị với ngân hàng Nhà nước 82

3.3.2.1. Hoàn thiện và phát triển thị trường ngoại liên ngân hàng 82

3.3.2.2. Hoàn thiện chính sách quản lý trạng thái ngoại tệ 84

3.3.2.3. Hoàn thiện và mở rộng các nghiệp vụ kinh doanh ngoại tệ 85

3.3.2.4. Hình thành các công ty môi giới ngoại hối 88

KẾT LUẬN 90