Nghiên cứu sự thay đổi chỉ số Lactat trong máu và mối liên quan của nú với tiêu thụ oxy tổ chức trong tuần hoàn ngoài cơ thể ở trẻ có cân nặng ≤5kg.

I.Đặt vấn đề

  Ở Việt nam tỉ lệ mắc bệnh tim bẩm sinh khoảng 1% trẻ sinh sống. Nhu cầu phẫu thuật sửa chữa cho trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh ở Việt man còn rất lớn vì chưa có nhiều trung tâm có khả năng thực hiện phẫu thuật này đặc biệt hạ thấp cân nặng của bệnh nhân còn là khó khăn đối với nhiều trung tâm tim mạch. Trên thế giới những tiến bộ về khoa học kỹ thuật đã cho phép sửa chữa toàn bộ hoặc tạm thời ngay từ những tháng đầu sau sinh và tậm chí trên trẻ sơ sinh non yếu. Bên cạnh những thành công trong việc sửa chữa những dị tật tim bẩm sinh phức tạp thì kết quả lâu dài có ảnh hưởng tới cuộc sống sau này của trẻ vẫn được ghi nhận có liên quan tới quá trình tuần hoàn ngoài cơ thể. Những di chứng trên thần kinh trung ương được tìm thấy trước và sau mổ với tỉ lệ cao đặc biệt trên trẻ có cân nặng thấp (12). Ảnh hưởng không tốt của tuần hoàn ngoài cơ thể lên trẻ sơ sinh được nhấn mạnh hơn và nhiều hơn ở trẻ lớn và người lớn do nhu cầu chuyển húa cao, thay đổi lớn về thân nhiệt trong mổ, pha loóng máu từ 200 đến 300% so với thể tích tuần hoàn của trẻ (6,8,11). Sự chưa hoàn chỉnh về cấu trúc cũng như chức năng của một số cơ quan, kích thước của trẻ quá nhỏ so với kích thước của hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể do đó gây hoạt húa phản ứng viêm hệ thống cao (systemic inflammatory response syndrome -SIRS) làm thay đổi phân bố nước trong cơ thể, thay đổi phân phối dòng máu tới các cơ quan. Hạ nhiệt độ làm giảm chuyển húa, giảm nhu cầu oxy của tổ chức và giảm nguy cơ của thiếu oxy do co mạch nhưng gây ra hiện tượng nợ oxy của tổ chức (tissue oxygen debt) do vậy hạ nhiệt độ sâu và ngừng tuần hoàn có xu hướng giảm. Thiếu hiện tượng mạch nảy trong chạy máy (nonpulsatile flow) làm tăng shunt và tăng sức cản hệ thống, giảm tuần hoàn vi mạch đặc biệt là trong pha hạ nhiệt độ (5). Thời gian chạy máy