MỤC LỤC

DANH SÁCH CÁC BẢNG BIỂU . vii

DANH SÁCH CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ .viii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT . x

LỜI MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHÍNH SÁCH CỔ TỨC . 2

1.1. Các tranh luận về chính sách cổ tức 2

1.1.1. Chính sách cổ tức không tác động đến giá trị doanh nghiệp . 2

1.1.2. Chính sách cổ tức tác động đến giá trị doanh nghiệp 3

1.1.2.1. Giảm giá trị doanh nghiệp . 3

1.1.2.2. Tăng giá trị doanh nghiệp . 4

1.2. Các nhân tố tác động đến chính sách cổ tức . 6

1.2.1. Các nhân tố định lượng 6

1.2.1.1. Các nhân tố vi mô . 6

1.2.1.2. Các nhân tố vĩ mô . 10

1.2.2. Các nhân tố phi định lượng 11

1.3. Các hình thức chi trả cổ tức . 12

1.3.1. Cổ tức tiền mặt . 12

1.3.2. Cổ tức bằng cổ phiếu 13

1.3.3. Cổ tức bằng tài sản . 13

1.3.4. Mua lại cổ phần 13

1.3.5. Phát hành cổ phiếu thưởng . 13

1.4. Nghiên cứu thực nghiệm về chính sách cổ tức trên thế giới . 14

1.4.1. Thị trường đã phát triển . 14

1.4.2. Thị trường đang phát triển . 15

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 . 18

CHƯƠNG 2: KIỂM ĐỊNH CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN CHÍNH SÁCH

CỔ TỨC Ở THỊ TRƯỜNG VIỆT NAM . 19

2.1. Sơ lược tình hình chi trả cổ tức những năm qua (HOSE) 19

2.1.1. Cổ tức tiền mặt . 19

2.1.2. Mua lại cổ phiếu . 21

2.1.3. Cổ tức bằng cổ phiếu 22

2.2. Phân tích tác động của chính sách cổ tức đến giá cổ phiếu . 23

2.2.1. Xây dựng bộ dữ liệu 23

2.2.1.1. Phạm vi nghiên cứu . 23

2.2.1.2. Dữ liệu . 23

2.2.2. Phương pháp nghiên cứu 25

2.2.3. Phân tích xu hướng biến động giá sau ngày công bố cổ tức . 26

2.2.4. Phân tích xu hướng thay đổi giá sau ngày GDKHQ . 29

2.2.5. Kiểm định tỷ suất sinh lợi của cổ phiếu so với tỷ suất sinh lợi trung bình

tương ứng của thị trường 31

2.2.5.1. Sau ngày công bố 32

2.2.5.2. Sau ngày GDKHQ . 33

2.3. Tác động của các nhân tố đến tỷ lệ chi trả cổ tức 35

2.3.1. Tác động của nhân tố vi mô 35

2.3.1.1. Xây dựng các biến . 35

2.3.1.2. Dữ liệu và phương pháp . 37

2.3.1.3. Kết quả kiểm định . 37

2.3.2. Các nhân tố vĩ mô 41

2.3.2.1. Tác động của thuế . 41

2.3.2.2. Tác động của lạm phát . 43

2.3.2.3. Tác động của tăng trưởng kinh tế . 45

2.3.2.4. Khả năng vay nợ và tiếp cận thị trường vốn . 46

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 . 47

CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH KẾT QUẢ KHẢO SÁT QUAN ĐIỂM CÁC CFO

VỀ CHÍNH SÁCH CỔ TỨC . 48

3.1 Thiết kế khảo sát . 48

3.2 Kết quả khảo sát . 48

3.2.1 Phân tích kết quả khảo sát theo mức độ ưu tiên 48

3.2.1.1 Các nhân tố vĩ mô tác dộngđến chính sách cổ tức 48

3.2.1.2 Mức độ ưa thích chính sách cổ tức của chính những người trả lời . 49

3.2.2 Thống kê mô tả kết quả của các câu trả lời theo thang điểm . 49

3.2.2.1 Về mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và giá trị doanh nghiệp . 49

3.2.2.2 Về việc thiết lập chính sách cổ tức 51

3.2.2.3 Về các quan điểm chính sách cổ tức có liên quan đến giá trị doanh

nghiệp 51

3.2.3 Phân tích kết quả khảo sát theo thang đo chấm điểm mức độ 55

3.3 Hạn chế . 64

KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 . 66

CHƯƠNG 4: CÁC KHUYẾN NGHỊ HƯỚNG TỚI CHÍNH SÁCH CỔ TỨC

HỢP LÝ TRONG TƯƠNG LAI . 67

4.1. Nguyên nhân chính dẫn đến những quyết định cổ tức bất hợp lý . 67

4.2. Các khuyến nghị nhằm giúp doanh nghiệp hướng tới một chính sách cổ

tức hợp lý trong tương lai 69

4.2.1. Đối với Nhà nước và chính sách thuế TNCN 69

4.2.1.1. Kinh doanh thua lỗ vẫn phải nộp thuế 69

4.2.1.2. Tình trạng thuế chồng lên thuế . 69

4.2.1.3. Thuế TNCN làm cho kênh đầu tư TTCK trở nên kém hấp dẫn . 70

4.2.2. Đối với các công ty và các nhà quản lý 71

4.2.2.1. Nên quyết định chính sách cổ tức phù hợp với chu kỳ sống của công

ty 71

4.2.2.2. Gắn kết ba quyết định đầu tư, tài trợ và cổ tức . 73

4.2.2.3. Cân nhắc các yếu tố nội tại trong công ty khi ra quyết định cổ tức

. 74

4.2.2.4. Quan tâm đến sở thích của cổ đông 75

4.2.2.5 Duy trì chính sách cổ tức ổn định 75

4.2.2.6 Chuyên nghiệp hóa chức doanh CFO 76

4.2.3. Đối với các cổ đông và nhà đầu tư 77

KẾT LUẬN CHƯƠNG 4 . 78

KẾT LUẬN 79

PHỤ LỤC . 81

Phụ lục 1: Xu hướng chi trả cổ tức ở một số nước 81

Phụ lục 2: Giải thích các phép toán thống kê . 85

Phụ lục 3: Thống kê tình hình chi trả cổ tức lịch sử 90

Phụ lục 4: Phân tích biến động giá khi chia cổ tức 91

Phụ lục 5: Hình biểu thị sự thay đổi giá của từng công ty khi trả cổ tức . 93

Phụ lục 6: Kết quả kiểm định . 97

Phụ lục 7: Bảng khảo sát 105

Phụ lục 8: Kết quả khảo sát 109

TÀI LIỆU THAM KHẢO 117

LỜI MỞ ĐẦU

Chính sách chi trả cổ tức là một trong những vấn đề được nghiên cứu rộng

rãi nhất trong lĩnh vực tài chính. Vì nó là một trong ba quyết định quan trọng mà bất

kỳ nhà quản lý nào cũng phải đối diện bên cạnh quyết định đầu tư và tài trợ. Và có

lẽ đây là quyết định khó khăn nhất bởi quyết định này là kết hợp của hai quyết định

còn lại. Nếu bạn có mong muốn trở thành một CFO trong tương lai thì ngay bây giờ

bạn nên học cách làm sao để tìm ra một chính sách tối ưu cho doanh nghiệp, một

chính sách vừa đáp ứng được nhu cầu tài trợ cho các dự án đầu tư trong tương lai,

vừa có thể thuyết phục được các cổ đông rằng bạn đang dùng tiền của họ một cách

hiệu quả. Do đó, trong bài nghiên cứu này chúng tôi muốn trình bày thực tiễn chính

sách chi trả cổ tức tiền mặt trên thị trường Việt Nam qua nhiều khía cạnh khác

nhau. Từ diễn biến trong thời gian qua như thế nào, bị chi phối bời những nhân tố

nào, nhà quản lý công ty hành xử như thế nào với chính sách cổ tức tiền mặt và cuối

cùng đâu là giải pháp hoàn thiện. Để giải quyết những vấn để đặt ra đó, chúng tôi

trình bày nghiên cứu với các nội dung sau:

Chương 1: Cơ sở lý luận về chính sách cổ tức

Chương 2: Kiểm định các nhân tố tác động đến chính sách cổ tức ở thị trường Việt

Nam

Chương 3: Phân tích kết quả khảo sát quan điểm các CFO về chính sách cổ tức

Chương 4: Các kiến nghị hướng đến chính sách cổ tức hợp lý trong tương lai