MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN Trang

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH

MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1

CHƯƠNG 1: SỰ CẦN THIẾT PHẢI XÂY DỰNG HỆ THỐNG GIẢI PHÁP

ĐỒNG BỘ ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM TRONG ĐIỀU

KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ ............................................................... 9

1.1 Cơ sở lý luận về sự cần thiết xây dựng hệ thống giải pháp đồng bộ đẩy mạnh

xuất khẩu thủy sản Việt Nam ............................................................................ 9

1.1.1 Chủ nghĩa trọng thương .................................................................................. 9

1.1.2 Lý luận về phân công lao động, lợi thế tuyệt đối và lý thuyết “bàn tay vô hình”

của Adam Smith ............................................................................................ 11

1.1.3 Lý thuyết lợi thế so sánh của David Ricardo ................................................. 12

1.1.4 Lý thuyết yếu tố thâm dụng của Hecksher – Ohlin ....................................... 13

1.1.5 Lý thuyết về khả năng cạnh tranh quốc gia của Michael Porter và các nhà lý

thuyết về quản trị chiến lược ......................................................................... 14

1.1.6 Lý thuyết phát triển bền vững ....................................................................... 20

1.2 Cơ sở thực tiễn về sự cần thiết đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản Việt Nam .. 22

1.2.1 Nhu cầu tiêu thụ thủy sản trên phạm vi toàn cầu vẫn ở mức cao .................. 22

1.2.2 Khả năng đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản của Việt Nam .................................. 26

1.2.3 Tác động của việc đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản đối với sự nghiệp công nghiệp

hóa – hiện đại hóa và nỗ lực hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam ...................... 33

1.3 Kinh nghiệm đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản của một số quốc gia ............... 39

1.3.1 Trung Quốc ................................................................................................... 40

1.3.2 Thái Lan ........................................................................................................ 44

1.3.3 Aán Độ ............................................................................................................ 47

1.3.4 Một số mô hình tổ chức phát triển sản xuất và xúc tiến xuất khẩu thủy sản . 48

1.3.5 Bài học kinh nghiệm rút ra cho Việt Nam...................................................... 53

Kết luận chương 1 .................................................................................................. 54

CHƯƠNG 2: TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM THỜI GIAN

QUA ....................................................................................................................... 56

2.1 Tình hình xuất khẩu thủy sản Việt Nam thời gian qua ................................ 56

2.1.1 Kim ngạch xuất khẩu .................................................................................... 56

2.1.2 Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu .......................................................................... 59

2.1.3 Thị trường xuất khẩu ..................................................................................... 63

ii

2.2 Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chuỗi hoạt động liên quan đến xuất

khẩu thủy sản của Việt Nam trong thời gian qua ........................................ 79

2.2.1 Các yếu tố bên trong ........................................................................................ 79

2.2.2 Các yếu tố bên ngoài .................................................................................... 114

Kết luận chương 2 ................................................................................................ 133

CHƯƠNG 3: HỆ THỐNG GIẢI PHÁP ĐỒNG BỘ ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU

THỦY SẢN VIỆT NAM TỪ NAY ĐẾN NĂM 2020 ......................................... 135

3.1 Mục tiêu, quan điểm và căn cứ đề xuất giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu thủy

sản ................................................................................................................... 135

3.1.1 Mục tiêu đề xuất các giải pháp ...................................................................... 135

3.1.2 Quan điểm đề xuất hệ thống giải pháp đồng bộ đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản

Việt Nam từ nay đến năm 2020 ............................................................................. 137

3.1.3 Căn cứ xây dựng hệ thống giải pháp đồng bộ đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản từ

nay đến năm 2020 ................................................................................................. 140

3.2 Hệ thống giải pháp đồng bộ đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản Việt Nam từ nay

đến năm 2020 ................................................................................................ 150

3.2.1 Nhóm giải pháp 1: Nâng cao chất lượng thủy sản xuất khẩu, đáp ứng tiêu chuẩn

quốc tế về vệ sinh an toàn thực phẩm .................................................................... 150

3.2.2 Nhóm giải pháp 2: Đẩy mạnh xúc tiến thương mại; xây dựng, quảng bá thương

hiệu và nâng cao khả năng thâm nhập thị trường nước ngoài của thủy sản xuất khẩu

............................................................................................................................... 155

3.2.3 Nhóm giải pháp 3: Đảm bảo đẩy mạnh xuất khẩu thủy sản bền vững .......... 166

3.2.4 Nhóm giải pháp 4: Xây dựng các liên kết dọc và ngang trong chuỗi cung ứng

thủy sản xuất khẩu ................................................................................................ 173

3.2.5 Nhóm giải pháp 5: Các giải pháp về khoa học, công nghệ ......................... 187

3.2.6 Nhóm giải pháp 6: Phát triển các ngành, lĩnh vực phụ trợ ......................... 192

Kết luận chương 3 ................................................................................................ 195

KẾT LUẬN .......................................................................................................... 197

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤ