Bắt đầu từ thời Trung cổ ở một số nước phương Tây đã xuất hiện những hình thức sơ khai của thị trường chưng khoán. Những thành phố có vị trí địa lí thuận lợi các lái buôn và các thương gia đã tụ họp trong các phiên chợ để thương lượng trao đổi hàng hoá. Các cuộc trao đổi này chỉ có trao đổi miệng với nhau chứ không cần giấy tờ cũng không cần có hàng hoá hay mẫu mã trước mắt. Mới đầu chỉ là các cá nhân riêng lẻ sau đó tụ họp thành chợ hàng hoá về sau nó trở thành một thị trường.

Phiên họp đầu tiên của thị trường chứng khoán diễn ra vào năm 1453 tại một quảng trường gần ngôi nhà của một nhà buôn môi giới mang tên Vander Burse tại thành phố Bruges của nước Bỉ. Tuy nhiên đến năm 1547 thị trấn Brugesmaats đi sự phồn vinh bởi vì eo biển Evin, cửa biển nơi dãn các con tàu thuyền vào buôn bán ở thị trấn này đã bị cát biển lấp mất.

Lần đầu tiên vào năm 1531 ở Anvers một thành phố cổ của Bỉ đã triển khai các nghiệp vụ về chứng khoán. Thị trường này khá phát triển cho đến khi Tây Ba Nha xâm chiếm Anvers các vua chúa Tây Ba Nha và Pháp chấm dứt trả nợ thị trường chứng khoán dần suy sụp vào cuối thế kỷ thứ XVI. Theo hình mẫu của thị trường chứng khoán Anvers người ta lập thị trường chứng khoán ở các thành phố: Lion (Pháp-1545), Luân đôn (Anh-1566)... và Amtécđam (Hàlan-1608).

Vào thế kỷ XVIII thị trường chứng khoán Amtécđam có tới 44 loại chứng khoán được gioa dịch bao gồm cả cổ phiếu và trái phiếu. ở Anh sở giao dịch vốn xuất hiện vào năm 1773, ở Mỹ thị trường chứng khoán được hình thành vào năm 1792.

Nhìn chung thị trường chứng khoán phát triển khá mạnh vào nửa cuối thế kỷ XIX trong mối liên hệ chặt chẽ với sự phát triển nội thương và ngoại thương. Từ

thế kỷ thứ XX thị trường chứng khoán Niu Yoóc đóng vai trò quan trọng nhất (1990-giá trị giao dịch 397,7 tỷ USD), quy mô lớn thứ hai là Tokyo (1990-giá trị gao dịch 300 tỷ USD). Nhưng đến năm 1929 cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới đã làm cho thị trường chứng khoán NiuYóoc, thị trường chứng khoán Tây Âu, Bắc Âu và Nhật Bản lâm vào khủng hoảng. Sau chiến tranh thế giới lần II các thị trường chứng khoán được phục hồi và phát triển. Nhưng cuộc khủng hoảng tài chính 1987 một lần nữa làm cho thị trường chứng khoán chao đảo. Và gần đây vào cuôí năm 1997 đầu năm 1998 cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ Châu á đã làm cho thị trường chứng khoán các nước trong khu vực khủng hoảng trầm trọng phải đóng cửa nhiều ngày.

Trải qua các cuộc khủng hoảng và cho đến nay thị trường chứng khoán đang phục hồi và tiếp tục phát triển ở hầu hết các nước và ngày càng chứng tỏ vai trò to lớn trong nền kinh tế của mỗi quốc gia và trên thế giới.

Kết cấu đề tài:

phần I: khái quát chung về thị trường chứng khoán

phần II: thực trạng và phương hướng để tiếp tụcphát triển thị trường chứng khoán ở việt nam.