1. Tính cấp thiết của đề tài luận án

Tổng công ty Bảo hiểm Việt Nam (TCT BH Việt Nam) được thành lập lại theo

mô hình tổng công ty nhà nước năm 1996, nhưng mô hình này thực sự chưa phải là

mô hình tập đoàn kinh doanh (TĐKD) và cơ chế quản lý tài chính đối với Tổng công

ty cũng chưa được hoàn thiện theo mô hình này. Ngày nay, trong điều kiện kinh

doanh mới, do yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực, việc phát triển TCT BH

Việt Nam theo mô hình TĐKD là một yêu cầu khách quan của thực tiễn. Tuy nhiên,

việc phát triển TCT BH Việt Nam theo mô hình TĐKD còn gặp nhiều trở ngại. Trong

đó, cơ chế quản lý tài chính chưa phù hợp với mô hình TĐKD được coi là trở ngại

chính. Nhằm đáp ứng yêu cầu trên, đề tài "Hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính đối

với Tổng công ty Bảo hiểm Việt Nam theo mô hình tập đoàn kinh doanh" được

NCS lựa chọn làm đề tài nghiên cứu luận án tiến sĩ kinh tế.

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài luận án

- Hệ thống hoá và hoàn thiện một số vấn đề lý luận cơ bản về cơ chế quản lý

tài chính đối với tập đoàn kinh doanh bảo hiểm.

- Phân tích, đánh giá thực trạng cơ chế quản lý tài chính đối với TCT BH Việt

Nam xét theo mục tiêu cơ cấu lại theo mô hình TĐKD.

- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính đối với

TCT BH Việt Nam theo mô hình TĐKD.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án

- Đối tượng nghiên cứu của Luận án là cơ chế quản lý quản lý tài chính trong

TĐKD; ngoài ra, nội dung cơ chế quản lý tài chính của Nhà nước đối với TĐKD

được tiếp cận nghiên cứu dưới giác độ là một nhân tố ảnh hưởng quan trọng.

- Phạm vi nghiên cứu của Luận án là cơ chế quản lý tài chính đối với TCT BH

Việt Nam trong giai đoạn từ năm 1996 đến năm 2004.

4. Các phương pháp nghiên cứu

Các phương pháp được sử dụng trong quá trình nghiên cứu và viết luận án

bao gồm: phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, phương pháp

thống kê kinh nghiệm, tổng hợp, phân tích, so sánh và kế thừa có chọn lọc các

nghiên cứu có trước để làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu.

5. Những kết quả của luận án

- Luận giải những vấn đề cơ bản về TĐKD nói chung và những đặc trưng cơ

bản của TĐKD bảo hiểm. Nêu bật các mô hình của TĐKD theo dạng "liên kết chặt

chẽ về vốn" dựa vào mối quan hệ cốt lõi là quan hệ công ty mẹ - công ty con (CTMCTC).

Đồng thời, làm sáng tỏ các mối quan hệ cụ thể trong nội bộ TĐKD.

- Với phương pháp tiếp cận mới, tác giả luận án đã hệ thống hoá và hoàn

thiện một số vấn đề lý luận cơ bản về cơ chế quản lý tài chính đối với TĐKD bảo

hiểm trên các khía cạnh chủ yếu sau: cơ chế quản lý vốn; cơ chế quản lý tài sản; cơ

chế quản lý doanh thu, chi phí và phân phối lợi nhuận; cơ chế kiểm soát tài chính.

Đồng thời, tác giả luận án phân tích rõ những nhân tố ảnh hưởng đến cơ chế quản lý

tài chính đối với TĐKD bảo hiểm.

2

- Phân tích, đánh giá thực trạng cơ chế quản lý tài chính hiện hành của TCT

BH Việt Nam, rút ra những ưu điểm, nhược điểm, phân tích cụ thể nguyên nhân của

các nhược điểm đó. Phân tích những điều kiện cần thiết để hoàn thiện cơ chế quản

lý tài chính theo mô hình TĐKD.

- Tác giả luận án đã đề xuất rõ mô hình Tập đoàn Bảo Việt theo hình thức

công ty mẹ - công ty con trong tương lai, luận giải những quan điểm và nguyên tắc

cơ bản trong việc hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính đối với TCT BH Việt Nam

theo mô hình TĐKD đã lựa chọn. Trên cơ sở đó, tác giả luận án đề xuất 05 nhóm

giải pháp và 03 kiến nghị cơ bản, nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính đối với

TCT BH Việt Nam khi chuyển sang hoạt động theo mô hình TĐKD, với hình thức

CTM - CTC.

6. Kết cấu của luận án

Ngoài phần mở đầu, kết luận, các phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, luận

án được trình bày theo 3 chương.

Chương 1: Cơ chế quản lý tài chính đối với tập đoàn kinh doanh bảo hiểm

Chương 2: Thực trạng cơ chế quản lý tài chính đối với Tổng công ty Bảo

hiểm Việt Nam

Chương 3: Giải pháp hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính đối với Tổng công

ty Bảo hiểm Việt Nam theo mô hình tập đoàn kinh doanh