Mở đầu

Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc thể hiện sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa dân tộc với giai cấp, độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội, và chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế.

Luận điểm về mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp là một trong những sáng tạo lớn của Hồ Chí Minh trong việc vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác-Lênin. Nó có tác dụng lớn lao đối với việc tập hợp lực lượng vào sự nghiệp giải phóng dân tộc ở Việt Nam cũng như ở các nước thuộc địa nói chung.

I. Nội dung

1.Các tư tưởng trước Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa dân tộc và giai cấp

Mác - Ăngghen, Lênin đã nêu ra những quan điểm cơ bản về mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp. Tuy nhiên, xuất phát từ yêu cầu, mục tiêu của cách mạng vô sản châu Âu, các ông vẫn tập trung nhiều hơn vào vấn đề giai cấp, vẫn "đặt lên hàng đầu và bảo vệ những lợi ích không phụ thuộc vào dân tộc và chung cho toàn thể giai cấp vô sản".

Tiếp thu chủ nghĩa Mác-Lênin trên nền tảng truyền thống yêu nước và nhân ái của dân tộc Việt Nam, Hồ Chí Minh có những phát triển, những quan điểm riêng, độc đáo về vấn đề giai cấp và vấn đề dân tộc.

Trước Hồ Chí Minh, ở Việt Nam, các chí sĩ như Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Hoàng Hoa Thám, Nguyễn Thái Học đều là những người yêu nước, có khát vọng độc lập dân tộc, có lòng căm thù sâu sắc đế quốc xâm lược, nhưng đều thất bại.

Trước đây các chí sĩ chỉ bàn vấn đề độc lập dân tộc, sau này Bác kết hợp độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội. Trước đây các cụ chỉ bàn vấn đề đấu tranh giải phóng dân tộc, nhưng sau này Bác kết hợp đấu tranh giải phóng dân tộc với đấu tranh giải phóng giai cấp, giải phóng con người.

Phong trào giải phóng dân tộc có từ trước khi xuất hiện Nguyễn Ái Quốc, nhưng trước đây, thường có 2 khuynh hướng. Một là giải phóng dân tộc theo khuynh hướng phong kiến, mà tiêu biểu là phong trào Cần Vương từ năm 1885-1896. Thứ hai là giải phóng dân tộc theo khuynh hướng tư sản đầu thế kỷ XX, tiêu biểu là ngọn cờ của Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh. Sự sàng lọc nghiêm khắc của lịch sử cho thấy các khuynh hướng đó đều thất bại. Chủ nghĩa dân tộc trong quan điểm Hồ Chí Minh, sớm hay muộn sẽ đi tới chủ nghĩa quốc tế vô sản. Và Hồ Chí Minh đã thực hiện sự nghiệp cứu nước, giải phóng dân tộc theo con đường cách mạng vô sản.

2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về quan hệ biện chứng giữa vấn đề

dân tộc và vấn đề giai cấp

Ngay từ năm 1923, Nguyễn Ái Quốc đã rút ra kết luận quan trọng mang tính định hướng cho tư tưởng chỉ đạo của Người khi trực tiếp về nước lãnh đạo cách mạng Việt Nam: “Chỉ có giải phóng giai cấp vô sản thì mới giải phóng được dân tộc, cả hai cuộc giải phóng này chỉ có thể là sự nghiệp của chủ nghĩa cộng sản”.

Với tư tưởng định hướng quan trọng đó, trong suốt quá trình cách mạng Hồ Chí Minh đã nhận thức sâu sắc và giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp.