MỤC LỤC

Phần thứ nhất 1

Một số vấn đề phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu về Hồ Chí Minh. 1

Chương I 1

MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN NGHIÊN CỨU 1

I. MỐI QUAN HỆ GIỮA LÝ LUẬN, PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN 1

II. PHƯƠNG PHÁP LUẬN CHUNG CỦA KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN NGHIÊN CỨU VỀ HỒ CHÍ MINH (PHƯƠNG PHÁP LUẬN CHUYÊN NGÀNH) 11

Thứ nhất, nghiên cứu khoa học xã 11

III. MẤY KHÁI NIỆM CẦN PHÂN BIỆT TRONG NGHIÊN CỨU VỀ HỒ CHÍ MINH. 21

Chương II 24

NHỮNG NGUYÊN TẮC PHƯƠNG PHÁP LUẬN CHUNG CHỈ ĐẠO VIỆC NGHIÊN CỨU VỀ HỒ CHÍ MINH 24

I. NẮM VỮNG NHỮNG QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG VÀ CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ 25

1. Quan điểm khách quan 26

2. Quan điểm thực tiễn 28

3. Quan điểm hệ thống và quan điểm phát triển 31

4. Quan điểm kết hợp cái lịch sử với cái lôgích và quan điểm so sánh 34

II. QUÁN TRIỆT NHỮNG QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG VÀ CHỈ DẪN CỦA CÁC NHÀ LÃNH ĐẠO CAO CẤP TRONG NGHIÊN CỨU VỀ HỒ CHÍ MINH 38

III- KẾ THỪA Cể CHỌN LỌC NHỮNG KINH NGHIỆM VÀ THÀNH TỰU KHOA HỌC NGHIấN CỨU VỀ CÁC VĨ NHÂN TRấN THẾ GIỚI. 42

IV- NHỮNG KHÓ KHĂN TRONG NGHIÊN CỨU HỒ CHÍ MINH 44

1. Về đối tượng nghiên cứu 44

2. Về tư liệu nghiên cứu 48

3. Về cái khó của việc lĩnh hội và kiến giải di sản tư tưởng của các vĩ nhân 49

V. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ NGUYÊN TẮC MANG TÍNH ĐẶC THÙ CỦA VIỆC NGHIÊN CỨU TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 53

1. Phải xuất phát từ văn kiện, tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ những tư liệu, sự kiện lịch sử chính xác để bảo đảm tính chân thực, khách quan về bản thân đối tượng 53

2. Phải tiếp cận tư tưởng Hồ Chí Minh trong tính thống nhất giữa nói và viết, sống và làm; giữa tư tưởng - đạo đức và phương pháp - phong cách; giữa đời sống chung và đời sống riêng 57

3. Phải tiếp cận tư tưởng Hồ Chí Minh trong sự vận động, phát triển của cách mạng Việt Nam, trong mối quan hệ giữa lãnh tụ với quần chúng và gắn với yêu cầu của sự nghiệp đổi mới hiện nay 60

Phần thứ hai PHƯƠNG PHÁP LIÊN NGÀNH VÀ MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP CHUYÊN NGÀNH NGHIÊN CỨU VỀ HỒ CHÍ MINH. 64

Chương IV 64

PHƯƠNG PHÁP LIÊN NGÀNH TRONG NGHIÊN CỨU HỒ CHÍ MINH 64

I. KHÁI NIỆM VỀ NGHIÊN CỨU LIÊN NGÀNH VÀ PHƯƠNG PHÁP LIÊN NGÀNH 65

1. Về nghiên cứu liên ngành 65

2. Phương pháp liên ngành 66

II. VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP LIÊN NGÀNH TRONG NGHIÊN CỨU HỒ CHÍ MINH 70

1. Cơ sở của phương pháp liên ngành trong nghiên cứu Hồ Chí Minh 70

2. Khả năng và điều kiện nghiên cứu liên ngành 71

3. Phương pháp vận dụng phương pháp liên ngành trong nghiên cứu Hồ Chí Minh 74

Chương V 78

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ BIÊN SOẠN TIỂU SỬ HỒ CHÍ MINH 78

I. SƠ LƯỢC VỀ THỂ LOẠI TIỂU SỬ 79

1. Về khái niệm tiểu sử 79

2. Sự hình thành và phát triển của thể loại tiểu sử 80

3. Tình hình viết tiểu sử lãnh tụ ở nước ta 84

II. PHƯƠNG PHÁP BIÊN NIÊN TIỂU SỬ 87

1. Thể loại biên niên và phương pháp biên niên 87

2. Phương pháp phân tích tư liệu, lựa chọn sự kiện đưa vào biên niên 88

3. Phương pháp trình bày, thể hiện và văn phong trong biên niên tiểu sử 91

III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU, BIÊN SOẠN TIỂU SỬ KHOA HỌC 93

1. Cần lý giải sáng tỏ mối quan hệ của vĩ nhân với đất nước, dân tộc và thời đại của mình 93

2. Cần cố gắng thể hiện cuộc đời của vĩ nhân trong cả đời sống chung và đời sống riêng, vừa như là một lãnh tụ cách mạng, vừa như là một con người bình thường 98

3. Cần làm sáng giá tư tưởng, hành vi, công trạng,... của vĩ nhân đã cống hiến cho dân tộc và thời đại của mình 100

4. Phương pháp trình bày, diễn đạt trong thể loại tiểu sử khoa học 102

Chương VI 105

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU THƠ VĂN HỒ CHÍ MINH 105

I. VỀ KHÁI NIỆM VĂN HIỂU THEO NGHĨA RỘNG VÀ NGHĨA HẸP 108

II. MỘT SỰ NGHIỆP VĂN HỌC HẾT SỨC PHONG PHÚ, ĐA DẠNG BẮT NGUỒN TỪ MỘT QUAN ĐIỂM SÁNG TÁC THỐNG NHẤT VÀ NHẤT QUÁN 110

Nắm được đặc điểm này có nghĩa là nắm được cái chìa khoá thứ nhất để bước 110

III. ĐẶC TRƯNG THỂ LOẠI CỦA VĂN THƠ HỒ CHÍ MINH 115

1. Văn xuôi Hồ Chí Minh 115

2. Văn vần của Hồ Chí Minh 122

IV. ĐẶC TRƯNG PHONG CÁCH CỦA VĂN THƠ HỒ CHÍ MINH 126

1. Phong cách chung của văn thơ Hồ Chí Minh (có thể gọi tắt là văn phong Hồ Chí Minh) 127

2. Phong cách thơ chữ tình Hồ Chí Minh 129

Chương VII 138

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU NGÔN NGỮ HỒ CHÍ MINH 138

I. NHỮNG NGUYÊN TẮC PHƯƠNG PHÁP LUẬN CHỈ ĐẠO VIỆC NGHIÊN CỨU NGÔN NGỮ HỒ CHÍ MINH 139

1. Dựa hẳn vào sự phát triển của ngôn ngữ học thế giới và Việt Nam để xác định đối tượng, phạm vi, phương pháp nghiên cứu, đánh giá ngôn ngữ Hồ Chí Minh 139

2. Vận dụng phép biện chứng duy vật một cách thích hợp 140

II. MẤY VẤN ĐỀ CỤ THỂ TRONG PHƯƠNG HƯỚNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU NGÔN NGỮ HỒ CHÍ MINH 144

1. Trước hết cần xác định phạm vi của đối tượng nghiên cứu, tức phạm vi của ngôn ngữ Hồ Chí Minh 144

2. Tổng kết đánh giá lại các công trình, các kết quả nghiên cứu trước đây về ngôn ngữ Hồ Chí Minh 146

3. Tìm hiểu tư tưởng, quan điểm của Hồ Chí Minh đối với ngôn ngữ 147

4. Mấy vấn đề cụ thể trong phương hướng và phương pháp nghiên cứu 153

Chương VIII 167

I. PHƯƠNG PHÁP SO SÁNH 168

1. Nội dung củ phương pháp so sánh 168

2. Một vài quy tắc trong phương pháp so sánh 169

3. Vận dụng phương pháp so sánh vào nghiên cứu Hồ Chí Minh 170

II. PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ - TRẮC LƯỢNG 175

1. Nội dung của phương pháp thống kê - trắc lượng 175

2. Các quy tắc trong quá trình tiến hành phương pháp thống kê - trắc lượng 176

III. PHƯƠNG PHÁP VĂN BẢN HỌC 182

1. Nội dung của phương pháp văn bản học 183

2. Các công đoạn tiến hành phân tích văn bản học 186

3. Vận dụng phương pháp văn bản học trong nghiên cứu Hồ Chí Minh 190

IV. PHƯƠNG PHÁP KHẢO SÁT ĐIỀN DÃ, PHỎNG VẤN CÁC NHÂN CHỨNG LỊCH SỬ 196

1. Phương pháp khảo sát điền dã 196

2. Phương pháp phỏng vấn nhân chứng lịch sử 199

3. Vận dụng phương pháp khảo sát điền dã, phỏng vấn các nhân chứng lịch sử trong nghiên cứu Hồ Chí Minh 205

KẾT LUẬN 209