Nhận thức, tư duy con người có quan hệ như thế nào với thế giới xung quanh? Con người có khả năng nhận thức được thế giới hiện thực hay không? Mà khi con người nhận thức được thế giới xung quanh thì việc áp dụng các hiểu biết đó vào thực tiễn như thế nào? Đây là một trong hai vấn đề cơ bản của triết học.

Trong triết học Mac-Lênin, phép biện chứng duy vật được coi là phương pháp luận chung nhất của mọi hoạt động thực tiễn, giúp con người nhận thức được thế giới.

Vậy phép biện chứng là gì và nó có ý nghĩa như thế nào đối vói nhận thức và hoạt động thực tiễn của con người?

Phép biện chứng duy vật ra đời là một quá trình hợp với qui luật phát triển của nhận thức. Đây là một triết học toàn diện nhất, sâu sắc nhất và triệt để nhất của sự vận động và phát triển của thế giới vật chất. Với bản chất khoa học cách mạngPhép biện chứng duy vật đã, đang và tiếp tục cung cấp cho chúng ta hệ thống các nguyên tắc phương pháp luận phổ biến, thực sự khoa học và có hiệu quả trong nhận thức và hoạt động thực tiễn xã hộinói chung. Vận dụng trung thành và sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, đặc biệt là phép biện chứng duy vật là vấn đề nguyên tắc đối với tất cả các Đảng Cộng Sản và phong trào công nhân quốc tế, trong đó có Việt Nam. Thực tiễn chứng minh rằng, trải qua những bước khác nhau trong mọi hoàn cảnh, phép biện chứng duy vật luôn tỏ ra là đỉnh cao của trí tuệ loài người, luôn có ý nghĩa thực tiễn hết sức to lớn. Thực tiễn cũng luôn xảy ra các vấn đề hết sức phức tạp của từng nước, từng quốc gia, à đặc điểm văn hoá, kinh tế, xã hội…. dân tộc v

Ngày nay, việc bảo vệ phép biện chứng duy vật dưới sự xuyên tạc của những kẻ thù tư tưởng của nó, cũng như việc thường xuyên nghiên cứu, phát triển, hoàn thiện nó đều hết sức quan trọng. Muốn bảo vệ trước hết phải phân tích, muốn phát triểnphảI bảo vệ bản chất khoa học cách mạngcủa phép biện chứng duy vật. Thực tế khẳng định rằng, việc đó không chỉ là vấn đề thuần tuý lý luận mà còn là vấn đề có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc, nóng bỏng hiện nay.

Đề tài gồm 2 phần sau:

A. Khái quát chung.

I. Phương pháp luận.

II. Vai trò của phương pháp luận.

B. Phép biện chứng duy vật.

I. Hai nguyên lý cơ bản của phép biện chứng duy vật.

II. Những qui luật cơ bản của phép biện chứng duy vật.

III. Những cặp phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật.