Việt Nam quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa trong điều kiện một nước nghèo kinh tế kĩ thuật lạc hậu trình độ phát triển xã hội thấp lại bị chiến tranh tàn phá nặng nề. Suốt một thời gian dài, Việt Nam cũng như nhiều nước xã hội chủ nghĩa khác đã áp dụng mô hình xã hội chủ nghĩa kiểu Xô Viết , mô hình kinh tế kế hoạch hoá tập trung quan liêu bao cấp. Kết cục là thành phần kinh tế xã hội chủ nghĩa phát triển nhanh về số lượng mở rộng quy mô và phạm vi hoạt động, nhưng có hiệu quả sản xuất kinh doanh thấp nên có xu hướng giảm sút , do càng về sau nó càng bộc lộ những khiếm khuyết , mà chủ yếu là nhu cầu của xã hội vượt quá khả năng đáp ứng của một nền kinh tế kém hiệu quả, thiếu năng động do thực hiện cơ chế kế hoạch hoá tập trung quan liêu và chế độ phân phối bình quân chủ nghĩa. Chính điều đó đã kìm hãm làm thui chột động lực và tính cạnh tranh giũa các lực lượng kinh tế không huy động và sử dụng được các nguồn lực của đất nước để tạo đà cho sự phát triển … Đoạn tuyệt với cơ chế kinh tế cũ lạc hậu và phát triển kinh tế đã trở thành đòi hỏi bức thiết và tất yếu đối với Việt Nam. Để thoát khỏi tình trạng này cần một sự đột phá , đổi mới mang tính cách mạng và triệt để. Qua quá trình tìm tòi và nghiên cứu , Việt Nam đã tham khảo kinh ngiệm của Trung Quốc ,các “con rồng châu Á”, của các nước phát triển, nên đã tìm tòi những lời giải cho những vấn đề của Việt Nam. Vì thế trong cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội khẳng định : phát triển nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lí của nhà nước.

Kết cấu đề tài:

I) Lý luận chung về quy luật mâu thuẫn:

II) Thực trạng nền kinh tế nhiều thành phần và sự vận dụng quy luật mâu thuẫn cho nền kinh tế ở Việt Nam trong thời kì quá độ: