MỤC LỤC

Trang

MỞ ĐẦU 1

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 11

1.1 HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ VÀ SỰ CẦN THIẾT CỦA VAI TRÒ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 11

1.1.1. Hội nhập kinh tế quốc tế 11

1.1.1.1 Khái niệm, hình thức và mức độ hội nhập kinh tế quốc tế 11

1.1.1.2 Hội nhập kinh tế quốc tế là xu thế tất yếu, đặc điểm và biểu hiện mới của hội nhập kinh tế quốc tế 19

1.1.1.3. Tính hai mặt của hội nhập kinh tế quốc tế 28

1.1.2. Sự cần thiết của vai trò nhà nước đối với hội nhập kinh tế quốc tế 34

1.2 NỘI DUNG VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC VÀ NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 39

1.2.1 Những lý thuyết chủ yếu về vai trò của nhà nước đối với phát triển kinh tế và xu hướng điều chỉnh chức năng của nhà nước trong điều kiện toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế. 39

1.2.1.1.Những lý thuyết kinh tế chủ yếu về vai trò của Nhà nước đối với sự phát triển kinh tế. 39

1.2.1.2 Xu hướng điều chỉnh chức năng của nhà nước trong điều kiện toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế 44

1.2.2 Nội dung vai trò của Nhà nước đối với hội nhập kinh tế quốc tế 48

1.2.3 Những nhân tố ảnh hưởng đến vai trò của nhà nước đối với hội nhập kinh tế quốc tế 55

1.3. KINH NGHIỆM CỦA CÁC NƯỚC ĐÔNG Á VỀ VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 61

1.3.1 Kinh nghiệm của Trung Quốc về nâng cao vai trò của Nhà nước đối với hội nhập kinh tế quốc tế. 61

1.3.2 Kinh nghiệm của một số nước Đông Á khác về vai trò của nhà nước đối với hội nhập kinh tế quốc tế 66

1.3.3 Những bài học kinh nghiệm màViệt Nam có thể tham khảo 70

Chương 2 : THỰC TRẠNG VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ CỦA VIỆT NAM 76

2.1. HIỆN TRẠNG VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ TRONG THỜI GIAN QUA 76

2.1.1. Chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về đổi mới kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế 76

2.1.2. Mở rộng quan hệ kinh tế quốc tế song phương và đa phương 83

2.1.2.1 Nhà nước tích cực mở rộng quan hệ kinh tế song phương 83

2.1.2.2 Nhà nước nỗ lực mở rộng quan hệ kinh tế đa phương 84

2.1.3.1. Cải cách khu vực doanh nghiệp nhà nước 91

2.1.3.2 Thừa nhận và khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. 95

2.1.3.3 Tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho sự hình thành và phát triển các loại thị trường 97

2.1.3.5 Xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật kinh tế đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế 102

2.1.3.6. Điều chỉnh cơ cấu kinh tế ngành và nâng cao năng lực cạnh tranh đáp ứng yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế. 108

2.2 ĐÁNH GIÁ VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ TRONG THỜI GIAN QUA 113

2.2.1.Những tác động tích cực của nhà nước đối với hội nhập kinh tế quốc tế 113

2.2.2.Những hạn chế trong vai trò nhà nước đối với hội nhập kinh tế quốc tế và những nguyên nhân của những hạn chế đó. 129

Chương 3: QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ CỦA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI 138

3.1. BỐI CẢNH KINH TẾ QUỐC TẾ VÀ TRONG NƯỚC, QUAN ĐIỂM NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ CỦA VIỆT NAM 138

3.1.1 Bối cảnh kinh tế quốc tế và trong nước 138

3.1.2 Những cơ hội và thách thức sau khi Việt Nam gia nhập WTO 147

3.1.2.1 Những cơ hội khi Việt Nam gia nhập WTO. 147

3.1.2.2. Những thách thức khi Việt Nam gia nhập WTO 149

3.1.3 Quan điểm về nâng cao vai trò của nhà nước đối với hội nhập kinh tế quốc tế. 152

3.2. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ CỦA VIỆT NAM 161

3.2.1 Tiếp tục triển khai tích cực chủ trương đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế, hội nhập sâu và đầy đủ hơn với kinh tế quốc tế. 161

3.2.2Tận dụng cơ hội do hội nhập mang lại, đẩy mạnh xuất khẩu và tăng cường thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. 167

3.2.3. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật kinh tế phù hợp với những quy định của WTO và thông lệ quốc tế để thực hiện các cam kết 172

3.2.4. Tiếp tục đẩy mạnh cải cách kinh tế theo hướng thị trường để thích ứng với yêu cầu hội nhập sâu với kinh tế quốc tế. 175

3.2.5. Tiếp tục đổi mới chức năng và phương thức quản lý kinh tế của Nhà nước thích ứng với kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế 187

3.2.6. Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế theo hướng hiện đại, nâng cao năng lực cạnh tranh để hội nhập kinh tế mang lại hiệu quả cao 193

3.2.7 Giải quyết tốt những vấn đề xã hội nảy sinh trong quá trình hội nhập kinh tế, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội 199

KẾT LUẬN 204

TÀI LIỆU THAM KHẢO 20