Văn hóa đọc trên mạng: Vàng thau lẫn lộn
Đi tìm sách hay trên mạng
Thành Trung, cán bộ một phân viện nghiên cứu đóng tại TPHCM có một ham mê là đọc sách nhưng do nhu cầu công việc gần đây anh ít có điều kiện đến các nhà sách tìm sách mới. Tuy nhiên, mới đây gặp lại, anh khoe sách mới nào cũng đã đọc qua nhờ vào việc lên mạng tìm sách, tác phẩm mới nhất anh vừa đọc là “Mật mã Da Vinci”, bản dịch mới của dịch giả Dương Tường trên trang web vnthuquan.net. Trước đó anh cũng đã đọc đầy đủ bản dịch đầu của Harry Potter tập 6 cũng từ một trang web.
Theo lời giới thiệu, chúng tôi vào trang vnthuquan.net để tìm kiếm những tác phẩm văn học. Đúng như tên gọi, trang web này chứa đựng một thư viện đồ sộ các tác phẩm văn học trong và ngoài nước mà hầu hết đều được dịch qua tiếng Việt tạo sự dễ dàng cho người đọc. Không chỉ có tiểu thuyết, còn có một thư viện thơ, một kho ảnh giới thiệu những tác phẩm của các họa sĩ, nhiếp ảnh gia trong nước.
Đặc biệt, trang web này đã xây dựng được một thư viện các tác phẩm sử Việt như bộ “Đại Việt sử ký toàn thư”, “Hịch tướng sĩ”, “Bình Ngô Đại Cáo”… bằng nguyên tác chữ Hán, những tác phẩm trên cùng với những tài liệu, thư tịch cổ bằng ngôn ngữ Hán Nôm có trên trang web là một phần đóng góp của những người thực hiện trong việc bảo lưu vốn văn cổ truyền của dân tộc.
Ông Vũ Quang, một cán bộ ngành điện ảnh về hưu thường truy cập tìm thấy khá nhiều trang web hay về điện ảnh trong nước và thế giới, đủ kiểu giới thiệu từ những ngôi sao màn bạc đầu tiên, những bộ phim kinh điển, tác phẩm kịch bản hay, trường đào tạo… đến những thông tin mới nhất về các Festival điện ảnh sắp diễn ra trên các châu lục. Lúc thư giãn, ông Quang còn ghé vào “các trạm văn học” như evan trên vnexpress, trang sắc màu văn hóa (bao gồm nhiều thể loại thơ, văn, lý luận phê bình văn học) trên mạng vnn, trang web văn nghệ đồng bằng sông Cửu Long, trang web vuhong.com còn gọi là quán văn chương nhỏ bên sông Hàm Luông của nhà văn Vũ Hồng (Bến Tre) hay trang web vừa khai trương “mới toanh” phongdiep.net của nhà văn Phong Điệp.
Đa dạng về thể loại, độc đáo về nội dung, đơn giản trong việc tìm kiếm thông tin, tư liệu. Những trang web về đề tài thơ văn đang trở thành một địa chỉ được đông đảo bạn đọc đón nhận và ở một góc độ nào đó những trang web này cũng góp phần nâng cao trình độ thưởng thức văn học của người đọc.
Xuất bản sách lên mạng?
Trước khi Blog (nhật ký điện tử trên mạng) ra đời, các diễn đàn văn học nghệ thuật là nơi duy nhất để những ai có nhu cầu sáng tác có dịp giới thiệu các tác phẩm của mình đến bạn đọc một cách nhanh và đơn giản nhất. Thế nhưng, việc giới thiệu này cũng còn tùy thuộc vào người quản lý diễn đàn với những tôn chỉ khác nhau.
Tuy nhiên, nhiều diễn đàn vẫn được duy trì khá tốt, tạo nên những sân chơi cho những người yêu thơ văn như box thơ văn của TTVNOL.com, thotre.com với diễn đàn văn học trẻ khá sôi nổi, ngoài ra còn những trang web chuyên nghiên cứu phê bình văn học như vhnt.com, chuyên giới thiệu sách như vanhoa nghethuat.com, xemsach.com… Đến thời kỳ phát triển của Blog, các tác giả mới được toàn quyền đưa những tác phẩm, thông tin của mình lên trang web để phổ biến đến rộng rãi người đọc, đây cũng là lúc việc thưởng thức tác phẩm trên mạng trở nên cực kỳ đa dạng và phổ biến.
Cũng chính nhờ những mảnh đất này đã góp phần tạo điều kiện cho các cây bút mới có chỗ thể hiện mình thay vì phải chờ đợi in sách theo cách truyền thống vốn đầy phức tạp và tốn kém như hiện nay. Các nhà văn, nhà thơ dạng này đều nhớ rõ bài học tác phẩm Deep Love của nhà văn Nhật Yoshi xuất hiện lần đầu trên một trang web đã trở thành một hiện tượng văn học và khi xuất bản dưới dạng sách truyền thống đã trở nên cực kỳ ăn khách với gần 3 triệu bản được bán hết. Tìm được chỗ đứng trong lòng độc giả đã trở thành ước mơ của những nhà văn mới và các diễn đàn.
Nhà xuất bản Văn học mới đây cũng cho ra mắt tuyển tập khoảng 35 truyện ngắn với quyển sách có tên Truyện ngắn trên trang web Văn nghệ sông Cửu Long: www.vannghesongcuulong.org. Đây cũng là một minh chứng về việc xuất bản sách từ những tác phẩm đã “tải” trên mạng và điều mà nhà văn Triệu Xuân viết trong lời giới thiệu sách cho là một cố gắng “nhằm tôn vinh văn học trực tuyến”.
Cảnh báo: Vàng thau lẫn lộn!
Đọc sách trên mạng và “download” gần như đã thành từ quen thuộc của nhiều bạn đọc trẻ hiện nay. Diễn viên trẻ Xuân Hòa cho biết cô và bạn bè thường tìm đọc truyện ngắn hay trên mạng ở các chuyên mục văn học nghệ thuật các báo online; có khi còn tìm kiếm một số tác phẩm của Shakespeare, Racine... trong thư viện điện tử.
Nhật Minh, sinh viên Đại học Luật TPHCM cũng thích lướt web tìm đọc những trang sách trên mạng mà anh cho rằng tìm kiếm khá dễ dàng các tác phẩm kiếm hiệp: vietkiem.com. Đây là trang web được mệnh danh là kho tàng kiếm hiệp với gần như toàn bộ các tác phẩm của những danh gia về kiếm hiệp như Kim Dung, Cổ Long…
Tuy nhiên, cái gì cũng có hai mặt của nó, hầu hết các trang web mạnh nhất về văn học hiện nay đều của các cá nhân tại nước ngoài do đó sẽ rất khó kiểm soát, bảo đảm sự trung thực về mặt thông tin. Điều này đã xảy ra với trang web kiemhiepnhan…com, dù đề tài thuần kiếm hiệp nhưng do những người tổ chức trang mang tư tưởng của chế độ cũ nên văn phong ngôn từ không phù hợp.
Mặt khác, văn hóa đọc trên mạng còn biến tướng sang việc tự in, tự xuất bản, tự phát hành sách photocopy của một số tác giả. Dưới hình thức này, chuyện vàng thau lẫn lộn đều có trong một số tác phẩm photo chuyền tay nhau đọc mà các cơ quan chức năng không thể kiểm soát được. Muốn hay không, văn hóa đọc dù theo kiểu đọc truyền thống hay đọc trên mạng cũng đang phát triển theo những điều kiện phát triển tương thích của xã hội hiện đại.
Trong tình hình cửa ngõ các trang web còn mở rộng, các cơ quan chức năng cùng gia đình, xã hội cũng cần chú ý rà soát, chọn lọc tinh hoa văn hóa, để sớm ngăn ngừa và đẩy lùi những yếu tố độc hại, phản động, nguy hiểm tràn ngập vào văn hóa Việt Nam qua làn sóng văn hóa đọc được mệnh danh là “thời đại a còng”.
Bài liên quan
