. Hồ Chí Minh là nhà tư tưởng, nhà mác xít sáng tạo lớn của cách mạng Việt Nam. Tư tưởng bao trùm của Người thể hiện ở nguyên lý độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Trong di sản tư tưởng Hồ Chí Minh, Người đặc biệt chú trọng tới vấn đề dân chủ từ cách mạng dân tộc dân chủ tới cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Hồ Chí Minh không chỉ để lại những kiến giải sâu sắc về dân chủ và thực hành dân chủ mà Người còn trực tiếp nêu gương về lối ứng xử dân chủ đối với con người trong mọi lĩnh vực hoạt động của đời sống. Tư tưởng dân chủ Hồ Chí Minh không chỉ thể hiện trong tư tưởng chính trị của Người mà còn thể hiện sinh động trong mọi lĩnh vực khác thuộc hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh. Do đó, chúng ta cần vận dụng tư tưởng dân chủ của Người vào sự nghiệp đổi mới hiện nay, đặc biệt trong cuộc vận động dân chủ hóa để thực hiện QCDC ở cơ sở. Lúc sinh thời Người đã từng nhấn mạnh dân chủ là của quý báu nhất của nhân dân, là chìa khóa vạn năng để giải quyết các vấn đề kinh tế - xã hội trong phát triển.

1.2. Chủ nghĩa xã hội, như Hồ Chí Minh khẳng định là xã hội do nhân dân lao động làm chủ. Quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội là quá trình xây dựng chế độ xã hội mới đảm bảo thực hiện và phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động. Trong xãhội đó, dân chủ thể hiện lợi ích và quyền lực chân chính của nhân dân. Hồ Chí Minh đã khẳng định dân chủ là "dân làm chủ" và "dân là chủ".

Trong những năm qua thực hiện đường lối đổi mới toàn diện đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo từ Đại hội VI đến nay, chúng ta đã thu được những thành tựu to lớn: kinh tế phát triển, dân chủ bước đầu được phát huy, chính trị - xã hội ổn định, niềm tin của nhân dân đối với Đảng và chủ nghĩa xã hội được tăng cường...

Có được những thành tựu to lớn đó là do Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã không ngừng tìm tòi các giải pháp để từng bước xây dựng chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa. Đảng ta đã đề ra phương châm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra" (tháng 12/1986). Tuy nhiên, quá trình thực hiện quyền dân chủ, làm chủ của quần chúng, đặc biệt ở nông thôn vẫn còn nhiều hạn chế, thậm chí còn nhiều thiếu sót, khuyết điểm dẫn đến những phản ứng của nhân dân, đấu tranh chống lại những biểu hiện tiêu cực (quan liêu, tham nhũng) của một số cán bộ đảng, chính quyền ở cơ sở. Tình trạng đó lan ra thành điểm nóng chính trị cần phải xử lý (như hiện tượng ở Thái Bình). Thấy rõ nguyên nhân sâu xa của tình hình trên là ở chỗ, người dân vẫn chưa được hưởng quyền dân chủ đầy đủ và thực sự, Đảng và Nhà nước đã ban hành chỉ thị, nghị định về xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở (năm 1998). Những cố gắng đó đã đưa đến những thành tựu đáng phấn khởi. Nhưng so với đòi hỏi của thực tiễn, những thành tựu mà chúng ta đạt được mới ở bước đầu. Trước những vấn đề mới mẻ do bản thân quá trình vận động và thực hiện dân chủ hóa đề ra, chúng ta còn cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa để tiếp tục phát huy dân chủ, đấu tranh kiên quyết chống lại những hiện tượng vi phạm dân chủ và quyền làm chủ của dân, đặc biệt từ cơ sở, khắc phục những biểu hiện dân chủ hình thức và tự do vô chính phủ.

Kết cấu của đề tài:

Chương 1:Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ

Chương 2:Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ vào việc xây dựng và thực hiện

qui chế dân chủ ở cơ sở hiện nay

Chương 3:Phương hướng và một số giải pháp chủ yếu nhằm thực hiện qui chế dân chủ ở cơ sở

dưới ánh sáng tư tưởng dân chủ Hồ Chí Minh