Mục lục

Trang

LỜI MỞ ĐẦU 1

1. Tính cấp thiết của đề tài 1

2. Mục tiêu nghiên cứu của khóa luận: 2

Khóa luận tập trung vào nghiên cứu những vấn đề sau: 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: 2

4. Phương pháp nghiên cứu 3

5. Bố cục của khóa luận 3

CHƯƠNG 1 5

VAI TRÒ CỦA NGUỒN VỐN ODA ĐỐI VỚI NGÀNH 5

GIÁO DỤC Ở VIỆT NAM 5

I. Tổng quan về ODA 5

1. Quá trình hình thành và phát triển của ODA. 5

1.1. Khái niệm về ODA 5

1.2. Nguồn gốc lịch sử của ODA: 5

1.3. Các điều kiện cơ bản để được nhận tài trợ nguồn vốn ODA: 6

1.4. Mục tiêu của ODA: 6

1.5. Ưu đãi và trục lợi của ODA : 8

1.6. Phân loại ODA: 9

1.6.1. Theo tính chất: 9

1.6.2. Theo mục đích: 9

1.6.3. Theo điều kiện : 10

1.6.4. Theo hình thức: 10

1.7. Các nhà tài trợ ODA: 10

1.7.1. Các nước tài trợ song phương: 11

1.7.2. Các tổ chức viện trợ đa phương: 12

2. Các khâu chủ yếu trong quá trình thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA. 13

2.1. Thu hút ODA 13

2.2. Giải ngân ODA 14

2.3 Sử dụng ODA 14

3. Vai trò của nguồn vốn ODA đối với sự phát triển đất nước. 15

II. Vai trò của nguồn vốn ODA đối với ngành giáo dục ở Việt Nam 18

1. Vị trí ngành giáo dục đối với sự phát triển đất nước. 18

2. Các nguồn vốn đầu tư cho giáo dục 19

2.1. Các nguồn vốn đầu tư cho giáo dục 19

2.1.1.Nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước 19

2.1.3 Nguồn vốn đóng góp của nhân dân 21

2.1.4 Nguồn vốn đóng góp của tổ chức xã hội 21

2.2 Nguồn vốn đầu tư từ ngoài nước 21

2.2.1. Nguồn vốn ODA 21

2.2.2 Nguồn vốn FDI 22

2.2.3 Nguồn vốn huy động từ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài 22

2.2.4 Đóng góp của những người Việt Nam ở nước ngoài 22

3. Vai trò của nguồn vốn ODA đối với ngành giáo dục ở Việt Nam. 23

CHƯƠNG 2 25

THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH THU HÚT VÀ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN ODA TRONG NGÀNH GIÁO DỤC Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 1993- 2002 25

I. Thực trạng tình hình thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA ở Việt Nam giai đoạn 1993- 2002 25

1. Tình hình thu hút nguồn vốn ODA ở Việt Nam giai đoạn 1993- 2002 25

Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư 27

2. Tình hình giải ngân nguồn vốn ODA giai đoạn 1993- 2002. 27

3. Tình hình sử dụng nguồn vốn ODA giai đoạn 1993- 2002 30

II. Thực trạng tình hình thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam giai đoạn 1993 - 2002. 32

1. Tình hình thu hút nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam giai đoạn 1993 – 2002. 32

2. Tình hình giải ngân nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam giai đoạn 1993 – 2002. 34

3. Tình hình sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam giai đoạn 1993 – 2002. 37

3.1 Khái quát tình hình sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam giai đoạn 1993-2002. 37

3.2 Tình hình sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam giai đoạn 1993-2002 theo cấp học và loại hình đào tạo 39

3.2.1. Tiểu học: 41

3.2.2. Trung học cơ sở : 42

3.2.3 Trung học phổ thông 43

3.2.4. Trung học dạy nghề 43

3.2.5 Đại học và sau đại học 44

3.2.6 Giáo dục phi chính quy 44

3.2.7 Nâng cao năng lực quản lý 45

3.3 Tình hình sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam trong giai đoạn 1993-2002 theo các nhà tài trợ: 46

3.3.1. Các nhà tài trợ song phương. 50

III. Đánh giá tình hình thực hiện việc thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam giai đoạn 1993 - 2002. 54

1. Các nguyên tắc đánh giá hiệu quả 54

1.1 - Các nguyên tắc đánh giá hiệu quả 54

1.1.1. Nguyên tắc về mối quan hệ giữa mục tiêu và tiêu chuẩn hiệu quả. 54

1.1.2. Nguyên tắc về sự thống nhất lợi ích 54

1.1.3 Nguyên tắc về tính chính xác, tính khoa học. 55

1.1.4 Nguyên tắc về tính đơn giản và tính thực tế. 55

1.2 Công cụ đánh giá các dự án giáo dục. 56

2. Những kết quả đạt được và những tồn tại cần phải khắc phục. 56

2.1. Những kết quả đã đạt được 56

2.1.1. Quy mô giáo dục không ngừng tăng 56

2.1.2 Chất lượng giáo dục đã có chuyển biến tích cực. 57

2.1.3. Mối quan hệ hữu nghị, hợp tác với các tổ chức, các khu vực được tăng cường. 58

Biểu đồ 5: Bản đồ lưu học sinh phân theo khu vực địa lý 59

2.1.4. Vị thế ngành giáo dục đào tạo Việt Nam được nâng cao trên trường quốc tế. 60

2.2. Những tồn tại cần khắc phục 61

2.2.1. Chất lượng giáo dục còn thấp so với yêu cầu phát triển của đất nước. 61

2.2.2. Tỷ lệ giải ngân chưa cao 62

2.2.3. Hiệu quả sử dụng nguồn vốn ODA chưa cao. 62

2.3. Đánh giá một số dự án ODA cụ thể trong ngành giáo dục 63

3. Những nhân tố ảnh hưởng tới việc thu hút và sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam giai đoạn 1993 - 2002. 66

3.1. Những nhân tố ảnh hưởng tích cực. 66

3.1.1. Nhà nước chú trọng hoàn thiện môi trường pháp lý. 66

3.1.2. Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội đặt trọng tâm vào con người 67

3.1.3. Công tác thu hút nguồn vốn ODA cho ngành giáo dục đạt nhiều tiến bộ 68

3.1.4. Năng lực quản lý dự án phần nào được cải thiện. 68

3.1.5. Công tác theo dõi và đánh giá dự án được tăng cường. 69

3.2. Những nhân tố ảnh hưởng tiêu cực tới việc thu hút, giải ngân và sử dụng nguồn vốn ODA. 70

3.2.1. Chất lượng thiết kế dự án chưa cao 70

3.2.2. Việc lập kế hoạch chi tiết để giải ngân chưa tốt. 71

3.2.3. Thủ tục giữa phía Việt Nam và các nhà tài trợ chưa hài hoà. 71

3.2.4. Công tác vốn đối ứng được thực hiện chưa tốt. 72

3.2.5. Năng lực cán bộ quản lí dự án còn hạn chế. 72

3.2.6. Hiệu quả công tác theo dõi và đánh giá dự án chưa cao. 73

3.2.7. Hệ thống chia sẻ thông tin còn nhiều điểm chưa hợp lí. 73

3.2.8. Phía Việt Nam chưa thực hiện tốt vai trò chủ động trong cả quá trình thực hiện dự án ODA 74

CHƯƠNG 3 75

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG KHẢ NĂNG THU HÚT VÀ SỬ DỤNG NGUỒN VỐN ODA CHO NGÀNH GIÁO DỤC Ở VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI. 75

I. Mục tiêu phát triển giáo dục Việt Nam thời kỳ 2001- 2010. 75

1. Mục tiêu chung phát triển giáo dục Việt Nam thời kỳ 2001- 2010. 75

2. Mục tiêu phát triển các cấp học: 75

2.1. Giáo dục mầm non: 76

2.2. Giáo dục phổ thông: 76

2.3. Giáo dục nghề nghiệp: 76

2.4. Giáo dục cao đẳng , đại học và sau đại học : 77

2.5. Giáo dục trẻ khuyết tật: 77

2.6. Giáo dục phi chính quy: 77

II. Định hướng và quan điểm huy động, sử dụng nguồn vốn ODA phát triển ngành giáo dục Việt Nam: 78

1. Định hướng vận động và sử dụng nguồn vốn ODA thời kỳ 2001-2005: 78

1.1. Định hướng chung vận động và sử dụng nguồn vốn ODA : 78

1.2. Định hướng sử dụng nguồn vốn ODA cho phát triển giáo dục Việt Nam: 81

2. Quan điểm huy động và sử dụng hỗ trợ phát triển chính thức đối với phát triển ngành giáo dục Việt Nam: 82

III. Một số giải pháp nhằm tăng cường khả năng thu hút và hiệu quả sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam thời gian tới. 83

1. Nhóm giải pháp nhằm tăng cường khả năng thu hút nguồn vốn ODA cho ngành giáo dục ở Việt Nam thời gian tới. 83

1.1. Hoàn thiện môi trường pháp lý. 84

1.2. Xác định hướng huy động và sử dụng nguồn vốn ODA 85

1.3. Chủ động đưa ra những danh mục, chương trình, dự án ưu tiên đầu tư phát triển giáo dục. 86

1.4. Cải thiện chất lượng dự án ODA 86

2. Nhóm giải pháp nhằm tăng tốc độ giải ngân cho ngành giáo dục ở Việt Nam trong thời gian tới. 88

2.1. Hài hoà thủ tục giữa phía Việt Nam và các nhà tài trợ. 88

2.2. Tăng cường hiệu quả công tác xây dựng kế hoạch giải ngân 89

2.3. Giải quyết tốt vấn đề vốn đối ứng 90

3. Nhóm giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn ODA trong ngành giáo dục ở Việt Nam thời gian tới. 91

3.1. Xác định rõ trách nhiệm từng đối tượng tham gia dự án ODA 91

3.2. Cải thiện và chia sẻ thông tin: 91

3.3. Phát huy vai trò chủ động và tham gia tích cực của phía Việt Nam. 92

3.4. Nâng cao năng lực quản lý dự án ODA. 93

3.5. Đẩy mạnh công tác theo dõi và đánh giá dự án. 94

KẾT LUẬN 96

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 98