MỤC LỤC

Trang

LỜI MỞ ĐẦU 2

CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU HÀNG HÓA TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 4

1. Tổng quan về thị trường và thị trường xuất khẩu hàng hóa trong nền kinh tế thị trường 4

1.1. Kinh tế thị trường và những đặc trưng cơ bản của kinh tế thị trường 4

1.1.1. Khái niệm kinh tế thị trường 4

1.1.2. Những đặc trưng cơ bản của kinh tế thị trường 4

1.2. Khái quát chung về thị trường 6

1.2.1. Khái niệm thị trường 6

1.2.2. Các yếu tố cấu thành thị trường 7

1.2.3. Các quy luật và chức năng của thị trường 9

1.2.4. Vai trò của thị trường 12

1.2.5. Phân loại thị trường của doanh nghiệp 14

1.3. Thị trường xuất khẩu hàng hóa 17

1.3.1. Các khái niệm 17

1.3.2. Phân loại thị trường xuất khẩu hàng hóa. 18

2. Phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa 20

2.1. Tính tất yếu của phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa 20

2.2. Hướng phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa 21

2.3. Nội dung phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa 22

2.3.1. Nghiên cứu thị trường xuất khẩu hàng hóa 22

2.3.2. Phân tích, đánh giá khả năng xuất khẩu của doanh nghiệp 23

2.3.3. Phân đoạn thị trường và lựa chọn thị trường xuất khẩu 23

2.3.4. Xây dựng và thực hiện chiến lược marketing xuất khẩu 25

2.3.5. Thực hiện nghiệp vụ xuất khẩu 26

2.3.6. Kiểm tra và đánh giá hiệu quả của việc thực hiện chiến lược 27

2.4. Các phương thức thâm nhập để mở rộng và phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa 27

2.4.1. Xuất khẩu 27

2.4.2. Nhượng quyền thương mại (Franchising) 29

2.4.3. Cấp giấy phép sản xuất chế tạo (Licensing) 30

2.4.4. Liên doanh 30

2.4.5. Đầu tư trực tiếp 31

3. Các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa và các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa 31

3.1. Các chỉ tiêu đánh giá 31

3.1.1. Các chỉ tiêu tuyệt đối 31

3.1.2. Các chỉ tiêu tương đối 32

3.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động phát triển và mở rộng thị trường xuất khẩu của doanh nghiệp 33

3.2.1. Các nhân tố khách quan 33

3.2.2. Các nhân tố chủ quan 37

CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU HÀNG HÓA CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN 2001-2008 38

1. Thực trạng thị trường xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sau Hiệp định thương mại tự do Việt – Mỹ (BTA) và trước khi Việt Nam gia nhập WTO (giai đoạn 2001-2006) 38

1.1.Vai trò của Hiệp định Thương mại Việt – Mỹ 38

1.2. Đặc điểm về thị trường xuất khẩu của Việt Nam giai đoạn 2001-2006 40

1.3. Thực trạng phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa Việt Nam giai đoạn 2001-2006 43

1.3.1. Tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu 43

1.3.2. Về chuyển dịch cơ cấu hàng hoá xuất khẩu 45

1.3.3. Về số lượng chủ thể tham gia xuất khẩu 51

1.3.4. Về sự mở rộng thị trường xuất khẩu 52

1.4. Những thành tựu và hạn chế trong hoạt động phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa giai đoạn 2001-2006 54

1.1.4. Những thành tựu chủ yếu 54

1.4.2. Những hạn chế cơ bản 54

1.5. Nguyên nhân 56

1.5.1. Nguyên nhân của những thành tựu 56

1.5.2. Nguyên nhân của những hạn chế 58

2. Thực trạng phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa sau khi Việt Nam gia nhập WTO tới nay (2007-2008) 60

2.1. Cơ hội, thách thức đối với hoạt động phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa khi Việt Nam gia nhập WTO 60

2.2. Bối cảnh kinh tế thế giới giai đoạn 2007-2008 62

2.3. Tổng quan tình hình kinh tế - xã hội Việt Nam giai đoạn 2007-2008 64

2.4. Thực trạng phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam giai đoạn 2007-2008 66

2.4.1. Quy mô và tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu 66

2.4.2. Thị trường xuất khẩu 67

2.4.3. Sự chuyển dịch cơ cấu mặt hàng xuất khẩu 2007- 2008 69

2.5. Đánh giá hoạt động phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa giai đoạn 2007-2008 70

2.5.1. Những thành tựu chủ yếu 70

2.5.2. Những hạn chế cơ bản 70

3. Phân tích sự phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa Việt Nam trong giai đoạn 2001-2008. 71

3.1. Sự phát triển thị trường theo chiều rộng (theo phạm vi địa lý) 71

3.2. Sự phát triển thị trường theo chiều sâu 73

3.2.1. Kim ngạch xuất khẩu giai đoạn 2001-2008 73

3.2.2. Sự chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu giai đoạn 2001-2008 75

3.3. Chủ thể tham gia xuất khẩu giai đoạn 2001-2008 77

4. Đánh giá hoạt động phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa Việt Nam giai đoạn 2001-2008 79

4.1. Thành tựu 79

4.2. Những hạn chế 81

CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU HÀNG HÓA VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM TỚI 84

1. Hội nhập kinh tế quốc tế và cơ hội thách thức cho việc phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam 84

1.1. Tính tất yếu của hội nhập kinh tế quốc tế 84

1.2. Thành tựu hội nhập kinh tế quốc tế Việt Nam 85

1.2.1. Tiến trình tự do hóa đơn phương. 85

1.2.2. Tham gia vào các thể chế liên kết. 85

1.2.3. Tham gia vào các liên kết kinh tế song phương 87

1.2.4. Tham gia liên kết kinh tế và khu vực 87

1.3. Hội nhập kinh tế quốc tế và việc phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa 88

2. Mục tiêu, phương hướng phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam những năm tới 89

3. Giải pháp phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa Việt Nam những năm tới 91

3.1. Giải pháp về mặt hàng 91

3.1.1. Đối với nhóm nhiên liệu và khoáng sản: 91

3.1.2. Nhóm nông, lâm, thuỷ sản 93

3.1.3. Nhóm hàng chế biến, công nghiệp và TCMN 100

3.2. Giải pháp về thị trường. 107

3.2.1. Thị trường Châu Á 107

3.2.2. Thị trường Châu Âu 115

3.2.3. Thị trường Châu Mỹ 119

3.2.4. Thị trường Châu Phi, Tây Á, Nam Á 126

4. Tạo lập môi trường điều kiện để phát triển thị trường xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam 131

4.1. Trong ngắn hạn 131

4.2. Trong trung và dài hạn 135

KẾT LUẬN 139

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 140