MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 3

DANH MỤC BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ 4

LỜI NÓI ĐẦU 5

CHƯƠNG I 7

LÝ LUẬN CHUNG VỀ XUẤT KHẨU HÀNG HÓA VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI THÚC ĐẨY XUẤT KHẨU GẠO VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ THẾ GIỚI 7

I. Lý luận chung về xuất khẩu hàng hóa 7

I.1. Khái niệm và vai trò của xuất khẩu hàng hóa 7

I.1.1. Khái niệm 7

I.1.2. Vai trò 8

I.2. Các hình thức xuất khẩu chủ yếu 10

I.2.1. Xuất khẩu trực tiếp 10

I.2.2. Xuất khẩu gián tiếp 11

I.2.3. Xuất khẩu tại chỗ 12

I.2.4. Xuất khẩu theo nghị định thư 13

I.2.5. Gia công quốc tế 13

I.2.6. Xuất khẩu ủy thác 13

I.2.7. Buôn bán đối lưu 13

I.2.8. Tạm nhập tái xuất 14

I.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu hàng hóa 14

I.3.1. Yếu tố kinh tế 14

I.3.2. Môi trường văn hóa - xã hội 15

I.3.3. Môi trường chính trị - pháp luật 16

I.3.4. Yếu tố cạnh tranh 17

II. Sự cần thiết phải thúc đẩy xuất khẩu gạo của Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế thế giới. 18

II.1. Vị trí của sản xuất và xuất khẩu gạo đối với Việt Nam 18

II.2 Lợi thế của Việt Nam trong sản xuất và xuất khẩu gạo 19

II.2.1. Điều kiện đất đai 19

II.2.2. Điều kiện khí hậu 20

II.2.3. Nước tưới tiêu 21

II.2.4. Nhân lực 21

II.2.5. Địa lý cảng khẩu 21

II.3. Thúc đẩy xuất khẩu gạo để tranh thủ cơ hội của thị trường thế giới. 22

II.3.1. Xuất khẩu gạo tranh thủ xu hướng phân công lao động quốc tế ngày càng sâu 22

II.3.2. Xuất khẩu gạo tranh thủ xu thế thương mại hóa và hội nhập 22

II.3.3. Xuất khẩu gạo tranh thủ cơ hội cắt giảm thuế quan trong khuôn khổ AFTA/ASEAN, WTO hiện nay 23

III. Các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường xuất khẩu gạo của một quốc gia 24

III.1. Nghiên cứu thị trường 24

III.2. Tổ chức nguồn hàng xuất khẩu 25

III.3. Lựa chọn đối tác kinh doanh 26

III.4. Đàm phán ký kết hợp đồng 27

III.5. Thực hiện hợp đồng xuất khẩu 27

CHƯƠNG II 29

THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU GẠO VIỆT NAM THỜI GIAN QUA (1989 – 2005) 29

I. Thực trạng xuất khẩu gạo Việt Nam 29

I.1 Khối lượng và kim ngạch xuất khẩu gạo Việt Nam trong giai đoạn 1989 – 2005. 29

I.2. Tính chất gạo xuất khẩu của Việt Nam 35

I.3. So sánh xuất khẩu gạo của Việt Nam với các nước Châu Á 36

I.4. Thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam 37

Mỹ 42

II. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam 45

II.1. Yếu tố nghiên cứu thị trường 45

II.2. Tổ chức nguồn hàng xuất khẩu 51

CHƯƠNG III 59

GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU GẠO VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2010 59

I. Dự báo thị trường gạo đến năm 2010 59

I.1. Dự báo sản xuất và tiêu thụ gạo thế giới 59

I.2. Triển vọng buôn bán gạo trên thế giới 66

II. Dự báo xuất khẩu gạo của Việt Nam trong thời gian tới 72

II.1. Cơ hội thách thức do điều kiện hội nhập mang lại 72

II.2. Triển vọng xuất khẩu gạo Việt Nam 75

III. Định hướng và giải pháp thị trường nhằm thúc đẩy xuất khẩu gạo của Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế 78

III.1. Định hướng xuất khẩu gạo Việt Nam 78

III.2. Phát triển sản xuất 79

III.3. Đối với khâu chế biến vận chuyển 80

III.4. Về tổ chức thu mua hàng hóa 82

III.5. Phát triển thị trường 82

III.6. Về quản lý và điều hành xuất khẩu gạo 84

KẾT LUẬN 86

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 87