I. Lý do chọn đề tài.

Hiện nay khoa học kỹ thuật có tốc độ phát triển cực kì nhanh chóng. Cứ khoảng 4 -5 năm khối lượng tri thức lại tăng gấp đôi. Sự phát triển như vũ bão của khoa học kỹ thuật đã và đang tác động mạnh mẽ đến toàn bộ đời sống xã hội. Đưa đến nhiều biến đổi lớn lao trên khắp các lĩnh vực đời sống xã hội. Thời kì tới, chắc chắn khoa học kỹ thuật còn phát triển dữ dội hơn, đòi hỏi giáo dục phải đổi mới phương pháp dạy học để đào tạo ra những con người vừa có trình độ cao về tri thức, vừa phát triển cao về trí tuệ, sẵn sàng thích ứng với sự phát triển mới của xã hội.

Đổi mới phương pháp dạy học là thực sự đổi mới vai trò giáo dục, làm cho giáo dục phát huy được đầy đủ tác dụng to lớn đối với xã hội hiện tại và tương lai.

Trên thế giới rất nhiều nước đã tiến hành đổi mới toàn diện giáo dục, một trong những nội dung quan trọng đó là đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hoạt động hoá người học.

Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng hoạt động hóa người học là thực hiện nghiêm túc và sáng tạo Nghị quyết IV của Ban chấp hành TW Đảng khoá VII. Chính mục tiêu giáo dục và đào tạo của chúng ta hiện nay là đào tạo những người lao động tự chủ, năng động, sáng tạo, có năng lực giải quyết những vấn đề thực tế của cuộc sống mới đặt ra, tự tạo việc làm, góp phần tích cực xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội công bằng và văn minh. Thực hiện mục tiêu đó nhất thiết phương pháp dạy học của chúng ta phải hướng vào việc khơi dậy, rèn luyện phát triển khả năng suy nghĩ, thói quen suy nghĩ và làm việc tự chủ năng động sáng tạo khi còn học ở nhà trường.

Đổi mới phương pháp dạy học nói chung, phương pháp dạy học sinh học nói riêng trước hết người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học cũ bằng phương pháp mới cho phù hợp. Để vận dụng được phương pháp dạy học đó vào trong công tác giảng dạy đòi hỏi người giáo viên phải có trình độ tri

thức vững vàng, có năng lực chuyên môn sâu, có phẩm chất đạo đức cao đẹp, khâu phân tích nội dung và xây dựng bài giảng là khâu quan trọng đối với mỗi giáo viên trước khi lên lớp. Vì khi thực hiện khâu đó giáo viên không những nắm chắc kiến thức trong sách giáo khoa mà còn bổ sung những kiến thức liên quan, những kiến thức thực tiễn có liên quan đến bài giảng để cho bài học thêm đa dạng phong phú nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong quá trình giảng dạy, truyền thụ tri thức cho học sinh.

Hiện nay trong quá trình chuẩn bị bài giảng lên lớp giáo viên chỉ đi luôn vào nội dung bài để soạn, không có bước phân tích nội dung và logic của bài. Tôi cho rằng đó là thiếu xót lớn trong việc soạn bài trước khi lên lớp.

Nhận thức được vấn đề này tôi mạnh dạn nghiên cứu đề tài “phân tích nội dung xây dựng bài giảng theo hướng lấy trò làm trung tâm nhằm nâng cao chất lượng bài giảng chương III “Biến dị” chương IV “ứng dụng di truyền và chọn giống” sinh học 12 THPT.

Tôi mong rằng kết quả nghiên cứu của mình sẽ giúp ích cho những giáo viên, đặc biệt là các bạn sinh viên sư phạm năm cuối làm tài liệu tham khảo nâng cao nghiệp vụ trong trường sư phạm và sau khi ra trường.

Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô và các bạn sinh viên.

II. Phương pháp nghiên cứu.

1. Nghiên cứu lý thuyết.

Để xây dựng cơ sở lý thuyết cho đề tài tôi đã nghiên cứu các tài liệu sau đây:

- Lý luận dạy học sinh học.

- Các tài liệu về đường lối giáo dục của Đảng.

- Các tài liệu về phương pháp dạy học sinh học nói riêng và phương pháp dạy học nói chung.

- Nghiên cứu sách giáo khoa và sách giáo viên sinh học 11,12.

- Các tài liệu chuyên môn về di truyền, biến dị, di truyền chọn giống và các tài liệu liên quan nhằm xây dựng cơ sở lý thuyết cho đề tài.

2. Phương pháp chuyên gia.

Xin ý kiến nhận xét của những giáo viên dạy giỏi và quan tâm đến hướng dạy học lấy học sinh làm trung tâm.

III. Đối tượng nghiên cứu.

- Kỹ thuật dạy học các bài thuộc chương III: Biến dị.

Chương IV ứng dụng di truyền vào chọn giống - sinh học 12 THPT.

- Những biện pháp làm sáng tỏ nội dung.

- Phân tích nội dung bài dạy trong SGK.

IV. Nhiệm vụ nghiên cứu.

Kỹ thuật dạy học từng bài.

- Logic của nội dung bài.

+ Vị trí của bài trong chương trình.

+ Logic của nội dung bài

- Trình tự trình bày các nội dung và mức độ kiến thức của bài.

+ Nội dung và kiến thức bài.

+ Những nội dung cần chú ý bổ sung.

- Những kiến thức thực tiễn có liên quan.

- Thiết kế bài dạy theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh.

V. Mục tiêu nghiên cứu.

Hình thành phương pháp chuẩn bị bài dạy qua việc phân tích nội dung, xây dựng bài giảng theo hướng lấy trò làm trung tâm - Thiết kế các bài giảng thuộc 2 chương III Biến dị và chương IV ứng dụng di truyền vào chọn giống (sinh học 12THPT).