[TABLE="width: 99%"]

[TD="colspan: 3"]KIỂM SOÁT HIỆN TƯỢNG RỤNG TRÁI NHÃN XUỒNG CƠM VÀNG

(DIMOCARPUS LONGAN LOUR).

[TD="width: 96%, colspan: 3"]

[TD="width: 96%, colspan: 3"] BÙI THỊ MỸ HỒNG

[TD="width: 79%, colspan: 2"] Trang nhan đề

[TD="width: 19%"] http://www.nsl.hcmus.edu.vn/greenstone/collect/tiensifu/import/231111/Sinh/BuiThiMyHong/BuiThiMyHong.jpg

[TD="width: 79%, colspan: 2"] Lời cam đoan

[TD="width: 79%, colspan: 2"] Lời cảm ơn

[TD="width: 79%, colspan: 2"] Mục lục

[TD="width: 79%, colspan: 2"] Mở đầu

[TD="width: 19%"] Chương 1:

[TD="width: 56%"]Tổng quan tài liệu

[TD="width: 19%"] Chương 2:

[TD="width: 56%"]Vật liệu và phương pháp

[TD="width: 19%"] Chương 3:

[TD="width: 56%"]Kết quả và thảo luận

[TD="width: 19%"] Chương 4:

[TD="width: 56%"]Kết luận và đề nghị

[TD="colspan: 3"] Danh mục các công trình

[TD="colspan: 3"] Phụ lục

MỞ ĐẦU

Cây nhãn Dimocarpus longan Lour. có nguồn gốc từ vùng có khí hậu á nhiệt

đới của Trung Quốc hoặc khu vực giữa Burma và Ấn Độ. Giống nhãn hoang dại cũng

được tìm thấy ở quần đảo Hawaii. Cây nhãn được trồng nhiều ở Thái Lan, Trung Quốc,

Việt Nam, Bắc Queensland (Úc), Florida và Hawaii (Mỹ) . Cây nhãn được trồng

rất phổ biến ở Việt Nam. Đến cuối năm 2005, diện tích trồng nhãn của cả nước đạt

120,6 ngàn ha, sản lượng đạt 629,1 ngàn tấn (năm 2005). Riêng các tỉnh đồng bằng

sông Cửu Long có 47,7 ngàn ha trồng nhãn với tổng sản lượng năm 2005 là 413 ngàn

tấn . Nhãn tươi và chế biến là mặt hàng giá trị có thị trường tiêu thụ cả trong và

ngoài nước, được xuất khẩu sang các nước Trung Quốc, Đài Loan, Campuchia, Lào, .

Có nhiều giống nhãn được trồng phổ biến hiện nay như nhãn Tiêu da bò hay còn

gọi là Tiêu Huế, nhãn Long, nhãn Super, nhãn Idor, Trong đó, giống nhãn Xuồng

cơm vàng là một trong những giống nhãn hiện đang được những người trồng nhãn rất

quan tâm bởi những ưu điểm như trái to, trọng lượng trái cao, phẩm chất ngon, cơm

dày, khả năng sinh trưởng khá, năng suất ổn định (cây 15-20 năm tuổi cho năng suất

trung bình 100-140 kg/cây/năm) (ảnh 1, 2, 3). Do có những đặc điểm nổi bật về phẩm

chất, nên nhãn Xuồng cơm vàng rất được người tiêu dùng ưa chuộng và do đó giá bán

của giống nhãn này cao hơn nhiều so với các giống nhãn khác. Tuy nhiên, hiệu quả

kinh tế của nhãn Xuồng cơm vàng vẫn chưa cao do các nhà vườn chưa thể khắc phục

được hiện tượng rụng trái.

Sự rụng trái non và nhất là rụng trái trước khi thu hoạch là hiện tượng rất phổ

biến đã làm giảm mạnh năng suất nhãn Xuồng cơm vàng: tổng phần trăm trái rụng kể

từ khi trái có đường kính 0,5 cm đến khi thu hoạch là trên 70%. Ngay trước giai đoạn

thu hoạch, khi đường kính trái lớn hơn 3,0 cm, trái vẫn còn rụng nhiều (17,4%) (ảnh 4;

5a, b) .

Sự rụng trái qua những giai đoạn trái phát triển là nguyên nhân làm giảm năng

suất của cây. Đầu tiên là sự rụng nhiều của hoa do cấu trúc bị khiếm khuyết, thụ phấn

2

không đầy đủ, thời tiết bất lợi, hay do điều kiện dinh dưỡng không thích hợp. Thứ hai

là sự rụng trái non và trái trưởng thành do sự phát triển không đầy đủ của phôi, sự cung

cấp ẩm độ và nitrogen thấp, sự cạnh tranh giữa những trái trên chùm, hàm lượng đạm

cao trong đất, cây sinh trưởng yếu hay do điều kiện thời tiết bất lợi như nhiệt độ cao,

ảnh hưởng của gió, sâu bệnh hại tấn công hoặc do sự thu hoạch trễ . Trên cây ăn

trái, hiện tượng rụng trái do nhiều nguyên nhân, trong đó các chất điều hòa sinh trưởng

thực vật đóng vai trò kiểm soát quan trọng và có tác động lẫn nhau .

Trước đây, dưới sự hướng dẫn của cố Giáo sư Tiến sĩ Mai Trần Ngọc Tiếng và

Phó Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Văn Uyển, Phó Giáo sư Tiến sĩ Bùi Trang Việt đã thực

hiện đề tài: “Tìm hiểu và áp dụng các chất điều hòa sinh trưởng thực vật để kiểm soát

hiện tượng “bông” và “trái non” Tiêu (Piper nigrum L.)” . Sau đó, cố Giáo sư Tiến

sĩ Mai Trần Ngọc Tiếng, Phó Giáo sư Tiến sĩ Bùi Trang Việt đã tiếp tục hướng dẫn đề

tài: “Tìm hiểu và áp dụng các chất điều hòa sinh trưởng thực vật để kiểm soát hiện

tượng rụng trái non Xoài (Mangifera indica L.)” do Tiến sĩ Lê Thị Trung thực hiện

.

Làm thế nào để hạn chế được hiện tượng rụng trái nhãn Xuồng cơm vàng, đặc

biệt là vào giai đoạn trước khi thu hoạch là một vấn đề đang được những người trồng

nhãn Xuồng cơm vàng đặc biệt quan tâm. Do đó, chúng tôi đã thực hiện đề tài: “Kiểm

soát hiện tượng rụng trái nhãn Xuồng cơm vàng (Dimocarpus longan Lour.)”

nhằm mục đích:

- Tìm hiểu hiện tượng rụng của trái nhãn dưới ảnh hưởng của các chất điều hòa

sinh trưởng thực vật;

- Áp dụng các chất điều hòa sinh trưởng thực vật để kiểm soát sự rụng trái nhãn

Xuồng cơm vàng nhất là vào giai đoạn trước khi thu hoạch.

Nội dung chính của nghiên cứu xoay quanh các vấn đề mang ý nghĩa khoa học:

Sự rụng trái nhãn Xuồng cơm vàng xảy ra khi nào? Ở đâu ? Cơ quan nào quyết định ?

Và điều gì xảy ra trong quá trình này? Kết quả từ những nghiên cứu này sẽ là cơ sở cho

3

việc áp dụng vào thực tiễn để hạn chế hiện tượng rụng trái nhằm nâng cao năng suất và

phẩm chất trái nhãn Xuồng cơm vàng, mang lại lợi nhuận cao cho người trồng nhãn.

Đề tài được thực hiện tại Bộ môn Sinh lý thực vật, Trường Đại học Khoa học

Tự nhiên, Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh và Viện Cây ăn quả miền Nam.

Những thí nghiệm ngoài đồng được thực hiện tại một số vườn trồng nhãn Xuồng cơm

vàng tại hai huyện Châu Thành và Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang