LỜI NÓI ĐẦU 0

1. Tính cấp thiết của đề tài 0

2. Tình hình nghiên cứu 1

3. Phạm vi nghiên cứu đề tài 1

4. Mục đích nghiên cứu đề tài 2

5. Phương pháp nghiên cứu 2

6. Kết cấu của khoá luận 2

CHƯƠNG I 3

KHÁI QUÁT CHUNG VỀ THẾ CHẤP ĐỂ BẢO ĐẢM THỰC HIỆN NGHĨA VỤ TRẢ NỢ TRONG HỢP ĐỒNG VAY TÀI SẢN 3

1. Lý luận chung về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự 3

1.1. Khái niệm, đặc điểm của các biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự 3

1.1.1. Khái niệm 3

1.1.2. Đặc điểm của biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự 4

1.2. Các hình thức bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự 7

1.2.1. Bảo đảm đối vật 7

1.2.2. Bảo đảm đối nhân 8

2. Khái quát chung về thế chấp tài sản 8

2.1. Khái niệm, đăc trưng của biện pháp thế chấp tài sản 8

2.1.1. Khái niệm biện pháp thế chấp tài sản 8

2.1.2. Đặc trưng của biện pháp thế chấp 9

2.2. Sơ lược các qui định của pháp luật Việt Nam về thế chấp tài sản qua các thời kỳ 11

2.2.1. Thời kỳ phong kiến 11

2.2.2. Thời kỳ Pháp thuộc 11

2.2.3. Giai đoạn từ năm 1945 đến trước Bộ Luật Dân Sự 1995 12

2.2.4. Giai đoạn từ 1/7/1996 đến nay 13

2.3. Pháp luật Quốc tế về thế chấp tài sản 14

2.3.1. Khái niệm thế chấp tài sản 15

2.3.2. Đối tượng thế chấp 15

2.3.3. Hình thức thế chấp 16

2.3.4. Đăng ký thế chấp 16

3. Mối quan hệ và ý nghĩa của thế chấp tài sản trong việc thực hiện nghĩa vụ trả nợ trong hợp đồng vay 17

3.1. Mối quan hệ giữa biện pháp thế chấp và hợp đồng vay 17

3.1.1. Trong quan hệ tín dụng 17

3.1.2. Quan hệ vay tài sản trong nhân dân 18

3.2. Ý nghĩa của thế chấp trong việc bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trả nợ 19

CHƯƠNG II 20

PHÁP LUẬT VIỆT NAM HIỆN HÀNH VỀ THẾ CHẤP ĐỂ BẢO ĐẢM THỰC HIỆN NGHĨA VỤ TRẢ NỢ TRONG HỢP ĐỒNG VAY TÀI SẢN 20

1. Những qui định chung về thế chấp 20

1.1. Chủ thể của thế chấp 20

1.2. Đối tượng của thế chấp 21

1.3. Hình thức và các trường hợp đăng ký thế chấp 23

1.3.1. Hình thức thế chấp 23

1.3.2. Các trường hợp đăng ký thế chấp 24

1.4. Hiệu lực thế chấp tài sản 25

1.5. Nội dung của thế chấp 26

1.5.1. Nghĩa vụ của bên thế chấp tài sản 26

1.5.2. Quyền của bên thế chấp 27

1.5.3. Nghĩa vụ của bên nhận thế chấp tài sản 28

1.5.4. Quyền của bên nhận thế chấp 28

1.5.5. Quyền và nghĩa vụ của người thứ ba giữ tài sản thế chấp 29

1.6. Chấm dứt và xử lý tài sản thế chấp 30

1.6.1. Chấm dứt thế chấp 30

1.6.2. Xử lý tài sản thế chấp 30

2. Một số trường hợp cụ thể của thế chấp tài sản để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trả nợ 32

2.1. Thế chấp quyền sử dụng đất 32

2.2. Thế chấp tàu bay, tàu biển 36

2.2.1. Thế chấp tàu bay 36

2.2.2. Thế chấp tàu biển 37

2.3. Thế chấp tài sản hình thành trong tương lai 38

2.4. Thế chấp một tài sản để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ trả nợ và thế chấp nhiều tài sản để bảo đảm thực hiện một nghĩa vụ trả nợ 39

2.4.1. Thế chấp một tài sản để bảo đảm thực hiện nhiều nghĩa vụ trả nợ 39

2.4.2. Thế chấp nhiều tài sản bảo đảm thực hiện một nghĩa vụ dân sự 41

CHƯƠNG III 42

THỰC TRẠNG THẾ CHẤP ĐỂ BẢO ĐẢM THỰC HIỆN NGHĨA VỤ TRẢ NỢ VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ 42

1. Thực trạng thế chấp để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trả nợ 42

1.1. Đối tượng thế chấp 42

1.1.1. Đối với tài sản thế chấp là quyền sở hữu tài sản hoặc quyền sử dụng đất 42

1.1.2. Trong trường hợp thế chấp một tài sản bảo đảm nhiều nghĩa vụ trả nợ 43

1.2. Đăng ký thế chấp 43

1.3. Xử lý tài sản thế chấp 46

2. Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện các qui định pháp luật về thế chấp tài sản 47

2.1. Kiến nghị sửa đổi Điều 324 Bộ Luật Dân Sự 2005 48

2.2. Kiến nghị bổ sung Điều 355 Bộ luật dân sự 2005 48

2.3. Sự cần thiết phải có cơ chế buộc bên thế chấp hoặc người thứ ba giữ tài sản thế chấp phải giao tài sản thế chấp để xử lý 49

2.4. Hoàn thiện pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm và cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm 49

KẾT LUẬN 50

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 51