MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU 1

CHƯƠNG I: HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VỚI CHỨC NĂNG TRUNG GIAN THANH TOÁN CHO NỀN KINH TẾ 4

I. Thanh toán không dùng tiền mặt và vai trò của nó trong nền kinh tế thị trường 4

1. Sự hình thành và đặc điểm của thanh toán không dùng tiền mặt 4

1.1. Sự hình thành thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế 4

1.2. Đặc điểm của thanh toán không dùng tiền mặt 8

2. Vai trò của thanh toán không dùng tiền mặt trong nền kinh tế thị trường 8

3. Những quy định mang tính nguyên tắc trong thanh toán không dùng tiền mặt ở nước ta hiện nay 10

3.1. Những quy định chung 10

3.2. Quy định đối với bên mua (bên phải trả tiền) 11

3.3. Quy định đối với bên bán (bên thụ hưởng tiền) 11

3.4. Quy định đối với Ngân hàng 11

4. Các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt được áp dụng tại Việt Nam hiện nay 12

4.1. Thanh toán bằng lệnh chi hoặc uỷ nhiệm chi (sau đây gọi là lệnh chi) 13

4.1.1. Thủ tục lập lệnh chi 13

4.1.2. Thủ tục thanh toán lệnh chi 14

4.1.2.1. Tại ngân hàng phục vụ người trả tiền 14

4.1.2.2. Tại ngân hàng phục vụ người thụ hưởng 16

4.2. Thanh toán bằng nhờ thu hoặc uỷ nhiệm thu (sau đây gọi là uỷ nhiệm th) 17

4.2.1. Thủ tục lập uỷ nhiệm thu 17

4.2.2. Thủ tục thanh toán uỷ nhiệm thu 17

4.2.2.1. Trường hợp người thụ hưởng và người trả tiền mở tài khoản tại một ngân hàng 17

4.2.2.2. Trường hợp người trả tiền và người thụ hưởng mở tài khoản ở hai ngân hàng (cùng hoặc khác hệ thống) 18

4.3. Thanh toán bằng thẻ ngân hàng 19

4.3.1. Thủ tục phát hành, sử dụng thẻ ngân hàng 19

4.3.1.1. Đối với khách hàng 19

4.3.2.1. Đối với ngân hàng phát hành thẻ 19

4.3.2. Thủ tục thanh toán thẻ 20

4.3.2.1. Thanh toán tiền hàng hoá dịch vụ cho các đơn vị chấp nhận thẻ 20

4.3.2.2. Thủ tục rút tiền mặt tại máy ATM 21

4.3.3. Thủ tục thay đổi hạn mức thanh toán của thẻ, gia hạn sử dụng thẻ 21

4.3.3.1. Thủ tục thay đổi hạn mức thanh toán thẻ 21

4.3.3.2. Thủ tục gia hạn sử dụng thẻ 22

4.4. Thanh toán bằng thư tín dụng 22

4.4.1. Thủ tục mở thư tín dụng 22

4.4.1.1. Khi có nhu cầu thanh toán bằng thư tín dụng, người trả tiền lập giấy mở thư tín dụng nộp vào ngân hàng phục vụ mình 23

4.4.1.2. Tại ngân hàng phục vụ người trả tiền 23

4.4.2. Thủ tục thanh toán thư tín dụng 24

4.4.2.1. Đối với ngân hàng phục vụ người thụ hưởng 24

4.4.2.2. Đối với người thụ hưởng 25

4.4.2.3. Đối với ngân hàng phục vụ người trả tiền 27

4.5. Thanh toán bằng séc 27

4.5.1. Séc chuyển khoản 28

4.5.1.1. Trường hợp hai bên mua bán có tài khoản tại một chi nhánh ngân hàng hoặc kho bạc Nhà nước 29

4.5.1.2. Trường hợp bên trả tiền và bên thụ hưởng mở tài khoản tài khoản tại hai Ngân hàng, KBNN có tham gia thanh toán bù trừ trên địa bàn tỉnh, thành phố 30

4.5.2. Séc bảo chi 31

4.5.2.1. Trường hợp bên trả tiền và bên thụ hưởng mở tài khoản tại cùng một ngân hàng, kho bạc Nhà nước 32

4.5.2.2. Trường hợp bên trả tiền và bên thụ hưởng mở tài khoản tại hai ngân hàng, kho bạc Nhà nước khác hệ thống có tham gia thanh toán bù trừ giao nhận chứng từ trực tiếp trên địa bàn tỉnh, thành phố 32

4.5.2.3. Trường hợp bên trả tiền và bên thụ hưởng mở tài khoản tại hai Ngân hàng, Kho bạc Nhà nước khác nhau trong cùng hệ thống 33

5. Mở tài khoản tiền gửi cá nhân 33

5.1. Sự cần thiết khách quan của mở tài khoản tiền gửi cá nhân 34

5.2. Vai trò của việc mở tài khoản tiền gửi cá nhân 35

5.3. Những quy định về mở tài khoản tiền gửi cá nhân 35

II. Một số công cụ thanh toán không dùng tiền mặt chủ yếu trên thế giới 36

III. Phương hướng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt ở nước ta 38

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG CHI NHÁNH TỈNH PHÚ THỌ 40

I. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của ngân hàng công thương chi nhánh Tỉnh Phú Thọ 40

1.Tình hình kinh tế địa phương có ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng 40

2. Khái quát tình hình hoạt động kinh doanh của ngân hàng công thương chi nhánh tỉnh Phú Thọ 41

2.1. Cơ cấu tổ chức và mạng lưới của NHCT chi nhánh tỉnh Phú Thọ 41

2.2. Hoạt động nguồn vốn 43

2.3. Hoạt động tín dụng và đầu tư 44

2.4. Về công tác thanh toán 45

2.5. Về kết quả kinh doanh 46

II. Thực trạng thanh toán không dùng tiền mặt tại ngân hàng công thương chi nhánh tỉnh Phú Thọ 47

1. Tình hình thanh toán chung 47

2. Tình hình áp dụng các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt tại ngân hàng công thương chi nhánh tỉnh Phú Thọ 48

2.1. Thực trạng thanh toán séc 48

2.1.1. Séc chuyển khoản 49

2.1.2. Séc bảo chi 50

2.2. Thực trạng thanh toán bằng uỷ nhiệm chi (lệnh chi) 51

2.3. Thực trạng thanh toán bằng uỷ nhiệm thu 51

2.4. Thực trạng về thanh toán qua tài khoản tiền gửi cá nhân 52

3. Những tồn tại chủ yếu cần phải giải quyết để nâng cao hiệu quả công tác thanh toán không dùng tiền mặt qua ngân hàng 53

CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ THANH TOÁN KHÔNG DÙNG TIỀN MẶT TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG CHI NHÁNH TỈNH PHÚ THỌ 56

I. Phương hướng và mục tiêu để nâng cao hiệu quả công tác thanh toán không dùng tiền mặt 56

1. Nâng cao uy tín của ngân hàng đối với khách hàng 56

2. Mở rộng và hoàn thiện công tác thanh toán không dùng tiền mặt, cung ứng đầy đủ các phương tiện thanh toán cho nền kinh tế, tạo điều kiện thanh toán nhanh và an toàn tài sản cho khách hàng và ngân hàng 57

3. Cải tiến công nghệ ngân hàng, trang bị kỹ thuật tin học hiện đại 57

4. Song song với việc trang bị kỹ thuật phải nghiên cứu sửa đổi cơ chế nghiệp vụ 57

II. Một số định hướng của ngân hàng Nhà nước Việt Nam 58

III. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thanh toán không dùng tiền mạt tại NHCT Phú Thọ 59

1. Hoàn thiện các hình thức thanh toán hiện nay 59

1.1. Đối với thể thức thanh toán uỷ nhiệm chi 59

1.2. Đối với thể thức thanh toán séc 60

1.3. Thanh toán bù trừ 60

2. Phát triển dịch vụ chuyển tiền phục vụ dân cư qua ngân hàng công thương 62

3. Để đáp ứng yêu cầu đổi mới và nâng cao hiệu quả của thanh toán 63

4. Tăng thời lượng phục vụ khách hàng 64

IV. KIẾN NGHỊ 65

KẾT LUẬN 66