Thuế ra đời gắn liền với lịch sử hình thành và phát triển của Nhà nước với tư cách là một công cụ tài chính quan trọng. Đối với tất cả các nước trên thế giới, không phân biệt thể chế chính trị, thuế đều là nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước, là công cụ sắc bén của Nhà nước để điều tiết vĩ mô đối với nền kinh tế. Sự xuất hiện của thuế luôn gắn liền với nhu cầu chi tiêu và chức năng điều hành quản lý kinh tế xã hội của Nhà nước. F.Engel đã chỉ rõ “ Để duy trì quyền lực công cộng cần có sự đóng góp của những người công dân cho Nhà nước, đó là thuế má..”. Trong điều kiện hiện nay, thuế còn là một trong những công cụ đắc lực góp phần đẩy nhanh quá trình hội nhập của mỗi quốc gia vào nền kinh tế thế giới.

Đối với nước ta đang trong qúa trình thực hiện CNH - HĐH với nhiều thách thức thì yêu cầu về một nền tài chính vững mạnh trong đó có vai trò của thuế là một tất yếu khách quan. Đảng, Nhà nước và các cơ quan ban ngành đã có nhiều cải cách hữu ích về lĩnh vực thuế ( Cải cách thuế bước I, giai đoạn 1990 - 1996; cải cách thuế bước II, giai đoạn 1997 - nay). Đặc biệt Luật Thuế GTGT có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/1999 được coi như bước đột phá quan trọng nhất của cải cách thuế bước II ở Việt Nam, khắc phục những tồn tại, yếu kém, không phù hợp của hệ thống thuế cũ mà còn mở đường cho sự phát triển của toàn bộ nền kinh tế quốc dân và mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại. Hơn thế, luật thuế GTGT đã góp phần đổi mới công tác quản lý thu thuế thông qua việc triển khai áp dụng từng bước quy trình quản lý thu thuế của các nước phát triển dưới dạng tự tính, tự khai thuế và hoàn chỉnh cơ cấu tổ chức quản lý thu thuế.

Tuy nhiên cùng với những biến động kinh tế xã hội trong và ngoài nước trong những năm gần đây, và xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế diễn ra ngày càng mạnh mẽ thì công tác quản lý thu thuế GTGT hiện nay đã và đang bộc lộ nhiều hạn chế. Tình trạng thất thu thuế vẫn xảy ra, sự gia tăng của các hành vi gian lận thuế, Luật thuế chưa phát huy vai trò và đi vào cuộc sống là những bài toán nan giải cho công tác quản lý thu thuế GTGT.

Kết cấu của công trình gồm 3 phần chính như sau:

Chương I: Quản lý thu thuế và hiệu quả quản lý thu thuế

Chương II: Thực trạng quản lý thu thuế giá trị gia tăng ở Việt Nam hiện nay

Chương III: Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý thu thuế giá trị gia tăng ở Việt Nam