LỜI NÓI ĐẦU 1

LỜI CẢM ƠN 4

Chương 1 5

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG 5

1. Bản chất của hoạt động xuất khẩu lao động. 5

1.1 Một số khái niệm cơ bản. 5

1.1.1 Khái niệm nguồn nhân lực. 5

1.1.2 Khái niệm nguồn lao động. 5

1.1.3 Khái niệm nhân lực. 5

1.1.4 Khái niệm lao động. 5

1.1.5 Khái niệm sức lao động. 6

1.1.6 Khái niệm việc làm. 6

1.1.7 Khái niệm xuất khẩu lao động. 6

1.1.8 Khái niệm thị trường. 6

1.1.9 Khái niệm thị trường lao động. 6

1.1.10 Khái niệm thị trường lao động trong nước. 7

l.1.11 Khái niệm thị trường lao động quốc tế. 7

1.2 Sự hình thành và phát triển của thị trường hàng hoá sức lao động quốc tế. 7

1.3 Sự cần thiết khách quan và vai trò của xuất khẩu lao động đối với sự phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam. 8

1.3.1 Sự cần thiết khách quan phát triển hoạt động xuất khẩu lao động. 9

1.3.2 Vai trò của xuất khẩu lao động đối với sự phát triển Kinh tế – Xã hội của Việt Nam. 10

1.4 Quy trình xuất khẩu lao động. 11

1.5 Kinh nghiệm xuất khẩu lao động ở một số quốc gia trên thế giới. 12

1.5.1 Tình hình xuất khẩu lao động trên thế giới. 12

1.5.2 Kinh nghiệm của một số nước Đông Nam á về xuất khẩu lao động. 13

1.5.2.1 Philippin: 13

1.5.2.2 Thái Lan: 14

1.5.3 Những bài học kinh nghiệm. 15

1.5.3.1 Vai trò của Nhà nước. 15

1.5.3.2 Thu nhập và quyền lợi kinh tế, vấn đề không chỉ đối với người lao động. 16

1.5.3.3 Việc làm khi lao động trở về nước. 16

Chương 2 18

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG VIỆT NAM 18

QUA CÁC THỜI KỲ 18

2.1 Đặc điểm cơ bản của lao động Việt Nam và các thị trường xuất khẩu lao động. 18

2.1.1 Đặc điểm cơ bản của lao động Việt Nam. 18

2.1.2 Đặc điểm của thị trường xuất khẩu lao động Việt Nam. 18

2.2 Thực trạng hoạt động xuất khẩu lao động Việt Nam qua các thời kỳ. 19

2.2.1 Thời kỳ đầu (1980 – 1990). 19

2.2.1.1 Chủ trương và mục tiêu. 19

2.2.1.2 Kết quả xuất khẩu lao động. 20

2.2.2 Thời kỳ (1991 – 1995). 26

2.2.2.1 Chủ trương và mục tiêu. 26

2.2.2.2 Kết quả xuất khẩu lao động. 27

2.2.3 Thời kỳ 1996 đến nay. 32

2.2.3.1 Chủ trương và mục tiêu. 32

2.2.3.2 Kết quả xuất khẩu lao động. 33

2.3 Thành công và hạn chế trong lĩnh vực xuất khẩu lao động. 39

2.3.1 Những thành công. 39

2.3.1.1 Xuất khẩu lao động góp phần giải quyết việc làm. 39

2.3.1.2 Xuất khẩu lao động góp phần tăng thu nhập cho người lao động và ngoại tệ cho đất nước. 40

2.3.1.3 Xuất khẩu lao động góp phần tiết kiệm chi phí đào tạo, nâng cao tay nghề và phát triển nguồn nhân lực. 41

2.3.1.4 Xuất khẩu lao động góp phần củng cố các mối quan hệ và hội nhập Quốc tế. 41

2.3.2 Những tồn tại và hạn chế trong quá trình thực hiện xuất khẩu lao động trong những thời kỳ qua. 42

2.3.2.1 Những hạn chế về chính sách xuất khẩu lao động. 42

2.3.2.2 Nguyên nhân của những hạn chế. 44

Chương 3 45

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỦ YẾU NHẰM ĐẨY MẠNH VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ XUẤT KHẨU LAO ĐỘNG VIỆT NAM 45

TRONG NHỮNG NĂM TỚI 45

3.1 Dự báo thị trường, cơ hội, thách thức và khả năng tiếp cận của lao động Việt Nam trong thời gian tới. 45

3.1.1 Về tình hình thị trường lao động Quốc tế. 45

3.1.2 Về tình hình cụ thể của từng thị trường lao động trong khu vực và trên thế giới. 46

3.1.2.1 Thị trường khu vực Đông Nam Á. 46

3.1.2.2 Thị trường khu vực Đông Bắc Á. 47

3.1.2.3 Thị trường khu vực Trung Đông. 47

3.1.2.4 Thị trường khu vực Châu Phi. 48

3.1.2.5 Thị trường các khu vực trên Biển. 48

3.1.2.6 Thị trường các khu vực khác. 49

3.1.3 Những cơ hội, thách thức và khả năng tiếp cận của lao động Việt Nam. 50

3.1.3.1 Những cơ hội. 50

3.1.3.2 Thách thức. 51

3.1.3.3 Khả năng tiếp cận của lao động Việt Nam. 51

3.2 Phương hướng xuất khẩu lao động Việt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài trong những năm tới. 52

3.2.1 Phương hướng nhiệm vụ. 52

3.2.1.1 Đầu tư mạnh cho xuất khẩu lao động trên các lĩnh vực. 52

3.2.1.2 Thực hiện đa dạng hoá. 52

3.2.1.3 Hoàn thiện thủ tục hành chính. 52

3.2.1.4 Chất lượng nguồn lao động xuất khẩu. 53

3.2.1.5 Về mức phí xuất khẩu lao động. 53

3.2.2 Mục tiêu. 53

3.3 Một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả xuất khẩu lao động Việt Nam. 53

3.3.1 Kiến nghị đối với quản lý Nhà nước. 54

3.3.1.1 Hoàn thiện hệ thống các Văn bản pháp luật về xuất khẩu lao động. 54

3.3.1.2 Thống nhất quản lý chặt chẽ trong xuất khẩu lao động. 55

3.3.1.3 Tăng cường trách nhiệm của các Bộ, Ngành, Đoàn thể, Địa phương trong việc phát triển thị trường và xây dựng, quản lý các Doanh nghiệp xuất khẩu lao động. 55

3.3.1.3.1 Bộ Ngoại giao. 55

3.3.1.3.2 Bộ Tài chính. 56

3.3.1.3.3 Ngân hàng. 56

3.3.1.3.4 Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. 56

3.3.1.3.5 Bộ Công an và Bộ Tư pháp. 57

3.3.1.3.6 Bộ Giáo dục và Đào tạo. 57

3.3.1.3.7 Bộ Y tế. 57

3.3.1.3.8 Bộ Văn hoá Thông tin. 57

3.3.1.3.9 Các Bộ, Ngành, Đoàn thể và Địa phương có doanh nghiệp xuất khẩu lao động. 57

3.3.1.4 Tăng cường pháp chế và quản lý trong xuất khẩu lao động. 58

3.3.1.5. Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính về xuất khẩu lao động. 59

3.3.2 Đối với quản lý Doanh nghiệp. 60

3.3.3 Đối với người lao động. 61

3.3.4 Đối với công tác tổ chức đào tạo xuất khẩu lao động. 61

3.3.5 Đối với vấn đề hậu xuất khẩu lao động. 62

KẾT LUẬN 67

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 69