LỜI MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu

Trong những năm trở lại đây, nền kinh tế Việt Nam có điều kiện được hội nhập sâu rộng với nhiều nền kinh tế thế giới thông qua việc giao lưu, học hỏi những kiến thức mới, những công nghệ mới cũng như kinh nghiệm triển khai nhiều hình thức kinh doanh mới chưa được áp dụng tại Việt Nam. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, ngành ngân hàng cũng đang ngày một thay da đổi thịt, dần dần đưa vào ứng dụng nhiều sản phẩm dịch vụ mới trên nền tảng công nghệ hiện đại. Trong số những dịch vụ đó, dịch vụ thẻ nói chung và dịch vụ thanh toán thẻ nói riêng đang từng bước khẳng định vị trí của mình, trở thành một trong những mũi nhọn chiến lược để phát triển của nhiều ngân hàng. Ngân hàng TMCP Đông Á là một trong số những ngân hàng như vậy.

Với dân số đông và tốc độ phát triển nhanh chóng trong 10 năm trở lại đây, Hà Nội được đánh giá là một thị trường bán lẻ tiềm năng, hứa hẹn những triển vọng trong việc phát triển hoạt động thanh toán qua thẻ. Nhận thức được điều này, ngân hàng TMCP Đông Á - chi nhánh Hà Nội đã liên tục mở rộng mạng lưới, đầu tư kỹ thuật với mong muốn nâng cao hoạt động này về cả chất và lượng và bước đầu đã đạt được những thành tựu hết sức khả quan. Tuy nhiên, bên cạnh đó, không thể không kể đến một số hạn chế còn tồn tại trong việc phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Chi nhánh, cụ thể là: hạn chế về vốn và hiệu quả đầu tư vốn, hạn chế về công nghệ ứng dụng, không có một chính sách Marketing hiệu quả và đội ngũ cán bộ còn nhiều hạn chế.

Xuất phát từ thực tiễn đó và để nghiên cứu, tìm ra giải pháp cho Ngân hàng TMCP Đông Á - chi nhánh Hà Nội hoàn thiện và phát triển hoạt động thanh toán thẻ thì việc tác giả chọn đề tài “Phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại ngân hàng TMCP Đông Á - chi nhánh Hà Nội” làm Chuyên đề tốt nghiệp là hoàn toàn cần thiết.

2. Xác định đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Phát triển hoạt động thanh toán thẻ.

Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng TMCP Đông Á - chi nhánh Hà Nội trong giai đoạn từ 2005 đến 2008.

3. Phương pháp nghiên cứu

Chuyên đề được nghiên cứu bằng phương pháp phân tích định tính, tổng hợp, thống kê, so sánh và minh họa bởi một số bảng, biểu, sơ đồ.

4. Mục tiêu nghiên cứu

Chuyên đề nghiên cứu nhằm những mục tiêu chính như sau:

- Nghiên cứu những nội dung cơ bản về hoạt động thanh toán thẻ tại NHTM

- Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng TMCP Đông Á – chi nhánh Hà Nội.

- Đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng TMCP Đông Á – chi nhánh Hà Nội.

5. Kết cấu của chuyên đề

Ngoài lời mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, Chuyên đề được kết cấu thành ba chương:

Chương 1. Những vấn đề cơ bản về hoạt động thanh toán thẻ tại NHTM

Chương 2. Thực trạng phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng TMCP Đông Á – chi nhánh Hà Nội trong giai đoạn 2005 - 2008

Chương 3. Giải pháp phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng TMCP Đông Á – chi nhánh Hà Nội

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN THẺ TẠI NHTM 4

1.1. Hoạt động thanh toán thẻ tại NHTM 4

1.1.1. Khái niệm và phân loại thẻ ngân hàng 4

1.1.1.1. Khái niệm thẻ ngân hàng 4

1.1.1.2. Phân loại thẻ ngân hàng 5

1.1.2. Hoạt động thanh toán thẻ tại NHTM 7

1.1.2.1. Các chủ thể tham gia hoạt động thanh toán thẻ 7

1.1.2.2. Các thiết bị hỗ trợ trong thanh toán thẻ 9

1.1.2.3. Quy trình hoạt động thanh toán thẻ 10

1.1.2.4. Phí thanh toán thẻ 13

1.1.2.5. Các rủi ro trong hoạt động thanh toán thẻ đối với ngân hàng 17

1.2. Phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại NHTM 19

1.2.1. Sự cần thiết của việc phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại NHTT 19

1.2.1.1. Tăng cường huy động vốn ngắn hạn cho ngân hàng 19

1.2.1.2. Góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của các ngân hàng 19

1.2.1.3. Khuyến khích xu thế hợp tác và hội nhập của các ngân hàng 20

1.1.2.4. Tăng doanh thu cho ngân hàng 21

1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của hoạt động thanh toán thẻ 21

1.2.2.1. Chỉ tiêu định tính 21

1.2.2.2. Chỉ tiêu định lượng 22

1.2.3. Các nhân tố tác động đến sự phát triển của hoạt động thanh toán thẻ tại các NHTM 23

1.2.3.1. Nhân tố khách quan 23

1.2.3.2. Nhân tố chủ quan 25

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN THẺ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐÔNG Á – CHI NHÁNH HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN 2005 – 2008 28

2.1. Giới thiệu chung về ngân hàng TMCP Đông Á chi nhánh Hà Nội 28

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển Chi nhánh 28

2.1.2. Nguồn nhân lực và cơ cấu tổ chức 29

2.1.2.1. Nguồn nhân lực 29

2.1.2.2. Cơ cấu tổ chức 29

2.1.3. Quá trình hình thành và phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng TMCP Đông Á 31

2.2. Thực trạng hoạt động thanh toán thẻ của ngân hàng TMCP Đông Á - chi nhánh Hà Nội 32

2.2.1. Các loại thẻ ngân hàng chấp nhận thanh toán 32

2.2.1.1. Thẻ trong hệ thống VNCB 32

2.2.1.2. Thẻ trong hệ thống China Union Pay 32

2.2.1.3. Thẻ trong hệ thống Visa 33

2.2.2. Công nghệ thanh toán 33

2.2.3. Mạng lưới thanh toán 35

2.2.3.1. Mạng lưới ATM 35

2.2.3.2. Mạng lưới POS 37

2.2.4. Hoạt động quản lý rủi ro thanh toán thẻ 38

2.2.5. Doanh số thanh toán 39

2.2.6. Tần suất giao dịch 42

2.2.7. Lợi nhuận từ thanh toán 42

2.3. Đánh giá sự phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại ngân hàng TMCP Đông Á 43

2.3.1. Những thành tựu đạt được 44

2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân 45

2.3.2.1. Hạn chế 45

2.3.2.2. Nguyên nhân 47

CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN THẺ TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐÔNG Á – CHI NHÁNH HÀ NỘI 53

3.1. Cơ hội và thách thức của Ngân hàng TMCP Đông Á trong việc phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Việt Nam 53

3.1.1. Cơ hội và thách thức chung của hệ thống NHTM 53

3.1.1.1. Cơ hội 53

3.1.1.2. Thách thức 56

3.1.2. Cơ hội và thách thức của Ngân hàng TMCP Đông Á 56

3.1.2.1. Cơ hội 56

3.1.2.2. Thách thức 57

3.2. Định hướng phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại ngân hàng TMCP Đông Á – chi nhánh Hà Nội trong thời gian tới 57

3.3. Giải pháp phát triển hoạt động thanh toán thẻ tại Ngân hàng TMCP Đông Á – chi nhánh Hà Nội 58

3.3.1. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong phát triển mạng lưới 58

3.3.1.1. Đầu tư mở rộng mạng lưới ĐVCNT 58

3.3.1.2. Đầu tư vào hệ thống ATM một cách đồng bộ và hợp lý 59

3.3.1.3. Tăng cường hoạt động liên kết trong liên minh thẻ và với các TCTQT 60

3.3.2. Đầu tư đổi mới công nghệ 60

3.3.3. Hoàn thiện chính sách Marketing và chăm sóc khách hàng 61

3.3.3.1. Thực hiện chính sách đa dạng hóa sản phẩm 61

3.3.3.2. Thực hiện chính sách giá cạnh tranh 62

3.3.3.3. Tăng cường công tác Marketing về thanh toán thẻ 62

3.3.4. Nâng cao hiệu quả tổ chức nhân sự và trình độ cán bộ làm công tác thẻ 63

3.3.4.1. Nâng cao hiệu quả tổ chức nhân sự 64

3.3.4.2. Nâng cao trình độ cán bộ làm công tác thẻ 64

3.3.5. Nâng cao hiệu hoạt động quản lý rủi ro thanh toán thẻ 65

3.3.5.1. Chủ động ngăn ngừa rủi ro thanh toán thẻ 65

3.3.5.2. Kịp thời phát hiện và xử lý rủi ro thanh toán thẻ 66

3.3.5.3. Tăng cường phối hợp với Trung tâm thẻ trong hoạt động quản lý rủi ro thanh toán thẻ 67

3.4. Những kiến nghị 67

3.4.1. Kiến nghị đối với Chính phủ 68

3.4.1.1. Hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động thẻ 68

3.4.1.2. Hoàn thiện hành lang kỹ thuật 69

3.4.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước 70

3.4.2.1. Hoàn thiện các văn bản pháp quy về thanh toán thẻ 70

3.4.2.2. Hỗ trợ về tài chính kỹ thuật để giúp các ngân hàng nhanh chóng kết nối vào trung tâm chuyển mạch thẻ thống nhất 71

3.4.3. Kiến nghị đối với Hiệp hội thẻ Việt Nam 71

3.4.4. Kiến nghị đối với các Bộ ngành có liên quan 72

3.4.4.1. Kiến nghị với Bộ Thông tin và Truyền thông 72

3.4.4.1. Kiến nghị với các cơ quan Điện lực, Bảo hiểm, Viễn thông 73

KẾT LUẬN 74

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 75