CHƯƠNG 1

GIỚI THIỆU CHUNG VỀ ĐỀ TÀI

1.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

Trong những năm qua, do ảnh hưởng của thời tiết, khí hậu ngày càng thất thường cùng với những biến động to lớn của nền kinh tế trong nước nói chung và nền nông nghiệp nước ta nói riêng, đã gây tác động to lớn cho nền kinh tế nông nghiệp nước nhà. Đất đai trong nông nghiệp đang bị suy thoái nghiêm trọng do tác động của việc canh tác theo phong trào và chạy đua theo những lợi nhuận trước mắt, thiên tai bão lụt. Ở nhiều địa phương ven biển, nông dân đua nhau xả nước mặn vào vùng ngọt để nuôi tôm làm cho nhiều diện tích đất trồng lúa bị nhiễm mặn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới quy hoạch phát triển nông nghiệp của các địa phương này nói riêng và cả nước nói chung.

Để khắc phục tình trạng trên, thì việc chuyển đổi các mô hình sản xuất mới, phù hợp với từng địa phương, nâng cao thu nhập của người nông dân là một việc làm hết sức cần thiết. Là một trong những địa phương như thế, Bạc Liêu đã và đang có nhiều biện pháp để quy hoạch phát triển nông nghiệp theo hướng đa dạng hóa cây trồng vật nuôi, nhiều mô hình sản xuất kết hợp giữa trồng lúa và các loại cây trồng vật nuôi khác đang được áp dụng. Điển hình cho chủ trương này là các mô hình sản xuất kết hợp ở huyện Phước Long.

Trong quy hoạch phát triển vùng ngọt ổn định đến năm 2010, huyện Phước Long, tỉnh Bạc Liêu đã chủ trương xây dựng nhiều mô hình kết hợp giữa trồng lúa với các loại cây trồng, vật nuôi khác như: lúa-cá, lúa-màu, lúa- tôm, lúa- cua Trong đó xã Vĩnh Phú Đông là nơi được chọn để thực hiện hai mô hình lúa- cá và lúa- màu. Hai mô hình này đã được nhiều địa phương khác áp dụng đạt hiệu quả cao, tuy nhiên hiệu quả của nó ở huyện Phước Long thế nào thì cần có sự nghiên cứu đánh giá thực tế. Vì vậy em chọn đề tài: “PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SẢN XUẤT CỦA MÔ HÌNH LÚA –CÁ VÀ LÚA- MÀU Ở XÃ VĨNH PHÚ ĐÔNG, HUYỆN PHƯỚC LONG, TỈNH BẠC LIÊU”.

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

1.2.1. Mục tiêu chung

Đề tài nghiên cứu có mục tiêu chung là phân tích về tình hình sản xuất của hai mô hình lúa- cá và lúa- màu, những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của hai mô hình này. Những thuận lợi, khó khăn mà người nông dân gặp phải khi thực hiện mô hình. Qua đó giúp đề ra một số phương hướng giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất của mô hình.

1.2.2. Mục tiêu cụ thể

Từ những mục tiêu chung đó ta có những mục tiêu cụ thể sau:

− Phân tích hoạt động sản xuất của các mô hình.

− So sánh và đánh giá hiệu quả của hai mô hình lúa- cá và lúa- màu.

− Phân tích những yếu tố tác động đến mô hình.

− Những thuận lợi khó khăn của nông dân khi thực hiện mô hình.

− Đề xuất một số phương hướng, giải pháp để mô hình sản xuất có hiệu quả.

1.3. Phạm vi nghiên cứu

1.3.1. Thời gian nghiên cứu

Đề tài nghiên cứu trong phạm vi năm 2007, dựa trên số liệu điều tra trực tiếp tình hình sản xuất của nông hộ trong năm 2007. Do các năm trước đó nông dân không thể nhớ được các thông tin về sản xuất nên không thể thu thập số liệu chính xác qua các năm. Số liệu sản xuất của các năm trước chỉ dựa trên cơ sở tổng kết chung của xã, phòng Kinh tế huyện và đánh giá chủ quan của người nông dân nên chỉ mang tính ước lượng phỏng đoán là chính. Vì vậy kết luận của đề tài chưa mang tính đại diện cao cho toàn mô hình.

1.3.2. Không gian nghiên cứu

Do cả hai mô hình đều được thực hiện ở xã Vĩnh Phú Đông, nên đề tài tập chung nghiên cứu các hộ gia đình thuộc các ấp trong xã, cụ thể là mô hình lúa- màu ở ấp Mĩ I, Mĩ II, Mĩ IIA và mô hình lúa- cá ở ấp Vĩnh Phú B. Tuy nhiên, do tổng số hộ tham gia mô hình là rất lớn nên chỉ chọn mỗi mô hình một số hộ đại diện nên kết quả chỉ mang tính ước lượng, đại diện.

1.3.3. Đối tượng nghiên cứu của đề tài

Đề tài tập trung nghiên cứu các loại chi phí, năng suất, giá cả, các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sản xuất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến lợi nhuận của hai mô hình sản xuất.