Khi nghiên cứu bất cứ lĩnh vực nào trước hết chúng ta cần phải hiểu nó là cái gì hay nói cách khác là phải biết về khái niệm, bản chất của nó. Vì vậy nghiên cứu về kiểm toán chúng ta cũng cần phải nắm bắt được khái niệm về kiểm toán.

Một trong những khái niệm được giới nghiên cứu và thực tiễn khẳng định là đúng đắn, đầy đủ nhất về kiểm toán là định nghĩa của Alvin Aren “Kiểm toán là quá trình mà theo đó một cá nhân độc lập có thẩm quyền thu thập và đánh giá các bằng chứng về các thông tin số lượng có liên quan đến một tổ chức kinh tế cụ thể nhằm mục đích xác định và báo cáo mức độ phù hợp giữa các thông tin số lượng đó với các chuẩn mực đã được thiết lập.”

Khái niệm trên về kiểm toán đã bao quát được bản chất và chức năng của kiểm toán. Tuy nhiên để có thể hiểu rõ về khái niệm kiểm toán, ta cần phải làm rõ những thuật ngữ của nó.

Trước hết thế nào là thông tin số lượng và các chuẩn mực kế toán đã được thiết lập?

Thông tin số lượng bao gồm nhiều dạng khác nhau. Có những thông tin có thể định lượng được như báo cáo tài chính của doanh nghiệp, lượng thời gian hao phí cho một sản phẩm, bản kê khai thuế…

Các chuẩn mực để đánh giá thông tin rất đa dạng phong phú, có sự biến đổi linh hoạt tuỳ theo mục đích của từng cuộc, từng loại hình kiểm toán. Thông thường các chuẩn mực này là những quy định trong các văn bản pháp luật về các lĩnh vực khác nhau, các tiêu chuẩn định mức, các chuẩn mực kế toán của mỗi quốc gia. Các chuẩn mực được chọn và sử dụng tuỳ theo mục tiêu của kiểm toán Về tổ chức kinh tế : nó có thể là pháp nhân như doanh nghiệp, công ty cổ phần… hay có thể là phân xưởng, cửa hàng thậm chí là cá nhân.