Dân số và phát triển kinh tế - xã hội là một trong những vấn đề từ lâu đã thu hút nhiều nhà khoa học quan tâm nghiên cứu. Cách đây hơn 200 năm, giáo sư sử học người Anh Thomas Malthus lần đầu tiên đã đề cập đến vấn đề này một cách rõ ràng và có hệ thống nhất trong quyển "Bàn về nguyên tắc dân số" trong lúc dân số thế giới chưa đầy 1 tỷ người.

Từ khi xảy ra hiện tượng "bùng nổ dân số", vấn đề dân số không còn là của riêng của một quốc gia nào, mà là của cả thế giới mang tính toàn cầu, thách thức nhân loại, đòi hỏi nhân loại phải có thái độ nghiêm túc hơn trong việc nghiên cứu và xử lý mối quan hệ giữa dân số và phát triển. Vấn đề này, từ lâu đã được các nhà khoa học và các nhà chính trị quan tâm đặc biệt. "Cho đến nay thế giới đã trải qua 5 kỳ hội nghị quốc tế về vấn đề dân số, trong đó 2 kỳ họp vào năm 1945 tại Roma (Italia) và năm 1965 tại Bê-ô-grát (Nam Tư cũ) mang tính chất trao đổi chuyên ngành. Ba kỳ họp tiếp theo được Liên Hiệp Quốc tổ chức vào các năm 1974 tại Bucarét (Rumani) 1984 tại Mêhicô citi (Mêhicô) và năm 1994 tại Cairô (Ai Cập)" [22, X]. Chương trình hành động của hội nghị quốc tế về dân số và phát triển họp ở Cairô đã đưa ra 15 nguyên tắc trong đó nguyên tắc thứ 6 nêu rõ: " Ngày nay cũng như trong tương lai, đòi hỏi các mối liên hệ giữa dân số, tài nguyên môi trường và phát triển phải được công nhận đầy đủ, quản lý đúng đắn và đạt đến sự hài hòa, năng động" [24, 14]. Nhờ sự quan tâm đặc biệt này mà trong những năm gần đây các công trình nghiên cứu về dân số và phát triển ra đời nhiều hơn, nghiên cứu một cách có hệ thống hơn. Cũng chính từ đó cho thấy, vấn đề dân số và phát triển là một trong những vấn đề phức tạp và còn rất nhiều quan điểm khác nhau, thậm chí trái ngược nhau.

Kết cấu đề tài:

Chương 1: Quan hệ biện chứng giữa dân số và phát triển

Chương 2: Quan hệ biện chứng giữa dân số và phát triển ở Việt Nam

Chương 3: Xu hướng biến động dân số và phát triển ở Việt Nam những giải pháp tác động đến mối quan hệ biện chứng giữa dân số và phát triển