Khi nghiên cứu quy luật chung về tích luỹ tư bản của nền sản xuất TBCN, C.Mác đã nêu: Quá trình tích luỹ tư bản là quá trình tăng cấu tạo hữu cơ của tư bản. Sự tăng lên này làm cho khối lượng tư liệu sản xuất tăng lên. Trong đó sự tăng lên của máy móc, thiết bị là điều kiện để tăng năng suất lao động, còn nguyên liệu tăng theo năng suất lao động.

Theo lý thuyết chung về nền kinh tế tri thức đã và đang hình thành ở một số nước công nghiệp phát triển nhất như Mỹ, EU và Nhật Bản thì tri thức vừa được sử dụng để quản lý, điều khiển, tham gia vào quá trình sản xuất như công cụ sản xuất, vừa trực tiếp là thành tố trong sản phẩm như nguyên liệu sản xuất. Vì vậy, ngoài vai trò là hàng hóa trong kinh tế tri thức, tri thức - khác với hàng hóa trong kinh tế hàng hóa - cũng là tư liệu sản xuất. Tri thức để xử lý tri thức, để làm ra tri thức; tri thức quản lý điều hành... cũng trở thành hàng hóa và là những thứ hàng hóa được sản xuất không theo quá trình sản xuất quen thuộc trong nền kinh tế hàng hóa.

Theo sơ đồ sản xuất hàng hóa mà C.Mác đã đưa ra, Đây là sơ đồ được C.Mác xây dựng trên cơ sở những quy luật của nền sản xuất vật thể là chính, khi "người chủ tiền đã tìm được thứ hàng hóa đặc biệt ấy trên thị trường: đó là năng lực lao động, hay sức lao động". Như vậy, sức lao động ở đây đã trở thành hàng hóa cũng như mọi hàng hóa khác. Nó cũng có giá trị và giá trị sử dụng. Giá trị của hàng hóa sức lao động là "giá trị của những tư liệu sinh hoạt cần thiết để duy trì cuộc sống của người có sức lao động ấy". Khi mua sức lao động, nhà tư bản đưa ngay sức lao động ấy vào quá trình sản xuất, còn chi phí đào tạo ra sức lao động thường được cho rằng "Những chi phí học tập ấy - những chi phí hoàn toàn không đáng kể đối với sức lao động bình thường - đều gia nhập với tổng số những giá trị chi phí để sản xuất ra sức lao động". ở đây, chi phí đào tạo đã được tính vào tiền công trả cho lao động tức là vào tư bản khả biến (V).