Đây là một quyển sách rất thú vị về ngành di truyền học, bằng lối hành văn dí dỏm, bạn đọc sẽ dễ dàng hiểu được những khía cạnh chuyên môn của ngành di truyền học. Bạn sẽ ngạc nhiên về kiền thức sinh học của mình sau khi đọc quyển sách nhỏ này đấy.
Piet Hein đã từng họa ra thế giới vật lý nguyên thủy kinh điển trong những vần thơ như thế. Nhưng chỉ đến khi sự va chạm rộn ràng giữa những hòn bi-da nguyên tử tạo ra một vật thể mang tính chất dường như bé nhỏ, thì một điều gì đó mạnh mẽ vĩ đại bỗng xảy ra trong vũ trụ. Tính chất đó chính là khả năng tự nhân bản; nghĩa là, vật thể đó có khả năng dùng nguyên liệu từ môi trường xung quanh để tạo ra các bản sao chính xác của mình, và thỉnh thoảng, bao gồm cả những bản sao với những lỗi vô cùng nhỏ. Sau sự kiện phi thường này, ở bất kì nơi đâu trong vũ trụ, sự chọn lọc Darwin diễn ra, và rồi thì một tác phẩm nghệ thuật ngoạn mục ra đời, mà trên hành tinh này, chúng ta gọi đó là sự sống. Chưa bao giờ nhiều dữ kiện đến thế lại được giải thích bởi ít giả thiết đến vậy. Thuyết Darwin không chỉ đơn thuần tạo ra một sức mạnh kiến giải dồi dào. Tính hiệu quả của nó còn mang một vẻ tao nhã, một vẻ đẹp thi vị vượt hẳn những truyền thuyết được nhắc đến nhiều nhất về khởi nguyên của thế giới. Một trong nhứng mục đích khi tôi viết cuốn này là đề cao giá trị truyền cảm của tri thức hiện đại về sự sống Darwin. Bản thân hình ảnh Eva Ti Thể còn giàu chất thơ hơn cả nhân vật truyền thuyết cùng tên với bà. Nét đặc biệt của sự sống, theo lời David Hume, “quyến rũ đến mức ai đã từng suy ngẫm về nó đều phải đem lòng ngưỡng mộ”, chính là chi tiết phức hợp mà các cơ cấu của sự sống – các cơ cấu mà Charles Darwin đã gọi là “các cơ quan với độ hoàn thiên và tinh vi tột bậc” – đáp ứng được mục đích cụ thể và thể hiện rõ ra ngoài. Một đặc tính nữa của sự sống trên Trái đất này gây ấn tượng mạnh mẽ cho chúng ta đó chính là sự đa dạng dồi dào của chúng: tương tự như khi ước lượng số lượng các loài, người ta thấy có khoảng hàng chục triệu cách khác nhau để kiếm sống. Một mục đích nữa của tôi là thuyết phục độc giả rằng “cách để kiếm sống” đồng nghĩa với “cách để truyền đi văn bản mã hóa kiểu ADN tới tương lai”. “Dòng sông” của tôi là dòng sông ADN, trôi đi và rẽ nhánh ra trong thời gian địa chất. Ở đây, phép hình tượng về những đôi bờ dốc đứng cản trở trò chơi gien các loài lại trở thành một hình tượng hữu ích đến bất ngờ.[1] Dù theo cách này hay cách khác, tất cả các cuốn sách của tôi đều được cống hiến để giải thích và khám phá sức mạnh gần như không giới hạn của nguyên lý Darwin – sức mạnh bùng lên bất cứ khi nào và bất cứ nơi đâu đủ thời gian cho sự tự nhân bản nguyên thủy mở ra một hệ quả mới. Dòng sông trôi khuất địa đàng tiếp tục sứ mệnh này và còn nâng đến một cực điểm mang tính ngoài Trái đất. Đó là việc ảnh hưởng ngược lại có thể nảy sinh khi các nhân bản tử tham gia vào trò chơi, mà đến nay vẫn là trò khiêm tốn của các hòn bi-da nguyên tử. Trong quá trình viết cuốn sách này, tôi nhận được sự giúp đỡ, động viên, góp ý và cả lời phê bình mang tính xây dựng dưới nhiều hình thức khác nhau từ Michael Birkett, John Brockman, Steve Davies, Daniel Dennett, John Krebs, Sara Lippincott, Jerry Lyons, và đặc biệt là vợ tôi, Lalla Ward, cũng là người đã thực hiện các hình minh họa. Thỉnh thoảng có một vài đoạn văn tôi trích từ các bài báo đã công bố. Các đoạn của chương 1 về kỹ thuật số và analog được dựa vào bài báo của tôi trên The Spectator số ra ngày 11 tháng 06 năm 1994. Phần chương 3 mô tả lại công trình của Dan Nilsson và Susanne Pelger về sự tiến hóa của mắt được trích lại một phần từ bài báo News ADN Views của tôi đã được đăng trên Nature ngày 21 tháng 04 năm 1994. Tôi xin cảm ơn các nhà biên tập của hai tạp chí trên, những người quan tâm đến bài báo một cách sâu sắc. Cuối cùng, tôi xin cảm ơn John Brockman và Anthony Cheetham vì lời mời tham gia vào The Science Maters Series.
