ĐẶT VẤN ĐỀ

Thuật ngữ “Hội chứng thựy giữa” được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1948 bởi Graham và cộng sự khi mô tả 12 bệnh nhân xẹp thựy giữa phổi phải thứ phát do quá phát hạch bạch huyết không do lao chèn ép vào phế quản thựy giữa[36], [54].

Hội chứng thựy giữa là một thuật ngữ giải phẫu – Xquang được mô tả là hình ảnh tổn thương trên Xquang với biều hiện một đám mờ cạnh tim phải có kèm theo co kéo hoặc không co kéo các thành phần xung quanh như tim, trung thất, khoang liên sườn, cơ hoành.

Về mặt giải phẫu, thựy giữa phổi phải nhỏ nằm xen giữa thựy trên và thựy dưới. Nhu mô phổi ít, phế quản thựy giữa nhỏ, góc tách ra gần vuông góc so với phế quản thựy dưới, xung quanh có nhiều hạch lympho. Tỷ lệ phần có màng phổi và phần không có màng phổi của thựy giữa là nhỏ so với thựy khác. Do những đặc điểm này, thựy giữa được coi là một thựy đặc biệt rất hay bị tổn thương và khi tổn thương xẹp phổi rồi thì rất khó hồi phục [26].

Triệu chứng của HCTG không đặc hiệu với ho, khò khè, đau ngực,sốt, rét run, khó thở, mệt mỏi và ho khạc ra máu... Nhiều trường hợp không có triệu chứng, việc chẩn đoán dựa vào các phim chụp Xquang phổi thường quy. Thăm khám lâm sàng có thể bình thường hoặc có thể thấy hội chứng đông đặc, có khi lại có triệu chứng của hội chứng 3 giảm. Chẩn đoán HCTG dựa trên các phim chụp phổi thẳng và nghiêng, trên phim thẳng là hình mờ xúa bờ phải tim (dấu hiệu bóng Felson) [37].

Mặc dù có rất nhiều bệnh lý có liên quan đến HCTG nhưng thường ít được chẩn đoán do nằm lẫn trong các bệnh cảnh của nguyên nhân. HCTG chỉ là triệu chứng Xquang của nhiều bênh lý như: Viêm phổi, lao, ung thư, giãn