TÓM TẮT

“NGHIÊN CỨU ĐÁP ỨNG MIỄN DỊCH ĐỐI VỚI PROTEIN TÁI TỔ HỢP MBP-

VT2eB TRÊN THỎ”.

Độc tố verotoxin VT2eB do E. coli tiết ra là tác nhân chính gây ra bệnh phù đầu

và tiêu chảy trên heo con, gây thiệt hại rất lớn cho ngành chăn nuôi heo của nước ta.

Do vậy các nghiên cứu nhằm tạo ra vaccin phòng bệnh phù đầu trên heo đang nhận

được sự quan tâm rất lớn, mở ra nhiều triển vọng cho ngành chăn nuôi heo nước ta.

Hiện nay, TS Nguyễn Ngọc Hải và các cộng sựđã thành công trong việc tạo ra được

chủng E. coli mang gen mã hoá cho protein tái tổ hợp MBP-VT2eB và tinh sạch được

protein này. Từ thực tếđó, chúng tôi thực hiện đề tài: “Nghiên cứu đáp ứng miễn

dịch đối với protein tái tổ hợp MBP-VT2eB trên thỏ” nhằm xác định khả năng ứng

dụng protein này trong nghiên cứu bệnh phù đầu do E. coli gây ra trên heo .

Chúng tôi sử dụng phản ứng kết tủa khuếch tán trên thạch (kỹ thuật

Ouchterlony) đểđánh giá sự xuất hiện của kháng thể và phản ứng trung hoà độc tố

VT2e trên môi trường tế bào vero đểđánh giá hiệu giá kháng thể trung hoà độc tố

verotoxin.

Những kết quảđạt được sau 7 tháng nghiên cứu:

- Cả hai quy trình gây miễn dịch dài ngày và ngắn ngày đều tạo kháng thể

kháng MBP-VT2eB có hiệu quả.

- Protein MBP-VT2eB có khả năng kích ứng đáp ứng miễn dịch trên thỏ

tạo kháng thể trung hoà độc tố VT2e trên môi trường tế bào vero.

- Kháng thể kháng protein tái tổ hợp MBP-VT2eB có khả năng trung hoà

độc tố VT2e (gây bệnh phù đầu trên heo).

MỤC LỤC

Trang

LỜI CẢM ƠN . iii

TÓM TẮT iv

MỤC LỤC .v

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT . viii

DANH MỤC CÁC HÌNH xi

DANH MỤC CÁC BẢNG xii

DANH MỤC CÁC SƠĐỒ xiii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ xiv

PHẦN 1: MỞĐẦU .1

1.1. Mởđầu 1

1.2. Mục tiêu và yêu cầu .1

1.2.1. Mục tiêu .1

1.2.2. Yêu cầu 2

PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3

2.1. Kháng nguyên .3

2.2. Kháng thể 3

2.2.1. Chuỗi nhẹ (L) 4

2.2.2. Chuỗi nặng (H) 4

2.3. Đáp ứng miễn dịch .5

2.3.1. Đáp ứng miễn dịch khi tiếp xúc kháng nguyên lần đầu 6

2.3.2. Đáp ứng miễn dịch khi tiếp xúc lại kháng nguyên những lần tiếp theo 6

2.3.3. Các yếu tốảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch 7

2.4. Cơ chế miễn dịch dịch thể .10

2.5. Protein tái tổ hợp MBP-VT2eB 15

2.6. Phản ứng kết tủa khuếch tán kép trên thạch (Double diffusion in two

dimensions) (Kỹ thuật Ouchterlony) .15

2.6.1. Sự kết hợp giữa kháng nguyên – kháng thể 15

2.6.2. Phản ứng kết tủa theo kỹ thuật khuếch tán kép trên thạch (Double

diffusion in two dimensions) (Kỹ thuật Ouchterlony) 17

2.7. Phản ứng trung hoà độc tố VT2e trên môi trường tế bào vero .18

2.7.1. Sơ lược về tế bào vero .18

2.7.2. Độc tố VT2e 19

2.7.3. Nguyên tắc của phản ứng trung hoà độc tố

trên môi trường tế bào vero 20

PHẦN 3: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH .21

3.1. Thời gian và địa điểm 21

3.2. Nội dung nghiên cứu 21

3.3. Vật liệu và hoá chất 21

3.3.1. Thú thí nghiệm .21

3.3.2. Vật liệu và hoá chất 21

3.3.3. Môi trường 22

3.3.4. Thiết bị và dụng cụ 22

3.4. Phương pháp nghiên cứu .22

3.4.1. Bố trí thí nghiệm .22

3.4.2. Chuẩn bị dịch tiêm .24

3.4.3. Thu nhận kháng huyết thanh 24

3.4.4. Xử lý kháng huyết thanh 24

3.4.4.1. Tách kháng thể với ammonium sulfate bão hoà 100%S 24

3.4.4.2. Hòa tan kháng thể .25

3.5. Đánh giá .27

3.5.1. Định tính: phản ứng kết tủa khuếch tán kép trên thạch (kỹ thuật

Ouchterlony) .27

3.5.2. Định lượng: phản ứng trung hoà độc tố VT2e trên môi trường

tế bào vero 28

3.5.2.1. Xác định liều TCID50 (Tissue Culture Infectious Dose 50) .28

3.5.2.2. Thử phản ứng trung hoà độc tố 31

3.6. Chỉ tiêu theo dõi 33

3.7. Đánh giá kết quả và xử lý số liệu .33

PHẦN 4 : KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN .34

4.1. Xác định kháng thểđặc hiệu với protein tái tổ hợp MBP-VT2eB bằng kỹ

thuật Ouchterlony 34

4.1.1. Xác định quy trình thực hiện phản ứng 34

4.1.2. Đánh giá kết quả gây miễn dịch theo các quy trình

ngắn ngày và dài ngày 35

4.1.2.1. Quy trình ngắn ngày 35

4.1.2.2. Quy trình dài ngày .36

4.1.3. Nhận xét .38

4.2. Xác định liều TCID50 41

4.3. Phản ứng trung hoà độc tố VT2e trên môi trường tế bào vero 42

4.3.1. Kiểm tra độ an toàn của kháng huyết thanh đối với tế bào vero 42

4.3.1.1. Kháng huyết thanh có bổ sung NaN3 và tế bào vero .43

4.3.1.2. Kháng huyết thanh có bổ sung NaN3 và có bất hoạt .43

4.3.1.3. Thí nghiệm đánh giá tác động của NaN3 44

4.3.1.4. Kháng huyết thanh không bổ sung NaN3 và có bất hoạt .44

4.3.2. Phản ứng trung hoà độc tố VT2e trên môi trường tế bào vero 46

4.3.2.1. Quy trình dài ngày .47

4.3.2.2. Quy trình ngắn ngày 50

PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ .53

PHẦN 6: TÀI LIỆU THAM KHẢO 54

PHỤ LỤC 56

NGHIÊN CỨU ĐÁP ỨNG MIỄN DỊCH ĐỐI VỚI PROTEIN TÁI TỔHỢP MBP-VT2eB TRÊN THỎ