TỤC TRANH CẦU AN MÔNG – NGÀY ÊY, BÂY GIỜ
Nhắc đến Đình Đá (thôn An Mông – xã Tiên Phong), người ta thường nhớ tới mét ngôi đình cổ với kiến trúc bằng đá độc đáo, với những bức hoành phi, câu đối, thư tịch, sắc phong… có từ thời nhà Lý, nhà Lê; nhưng Ýt ai biết đến đây còn là nơi lưu giữ những phong tục hội hè, đình đám với những trò chơi dân gian thấm đẫm tinh thần thượng võ.
Năm nào cũng vậy, vào mùng 6 tháng giêng, mùng 5 tháng bảy và 12 tháng mười âm lịch, người dân An Mông lại nô nức trong không khí của hội hè, đình đám. Phong tục hội hè ở đình An Mông đã có từ lâu đời và từ xưa đến nay vẫn được người dân nơi đây gìn giữ, lưu truyền với một niềm tự hào hiếm thấy. Vào những ngày làng có hội, người dân các giáp nô nức tổ chức tế lễ, rước kiệu; thi làm bánh, thi nấu chè kho cúng Thánh; thi chọi gà, đánh gậy, thi đấu cờ tướng, biểu diễn văn nghệ, thi đua thuyền trên sông Châu và thi “Vật cầu” (tranh cầu). Trong các trò chơi dân gian còn lưu giữ đến ngày nay, “vật cầu” được xem là trò chơi độc đáo, thú vị, có sức hÊp dẫn lớn với những người dân quanh năm vất vả bên luống dâu, con tằm, thửa ruộng.
Theo lời kể của những lão ông trong làng, trò chơi này đã có lịch sử mấy nghìn năm, gắn liền với tên tuổi của Nguyệt Nga công chúa – mét người con của quê hương, vị tướng tài thời Hai Bà Trưng. Tương truyền lóc thời bình bà đã dùng trò chơi này để giúp binh lính rèn luyện thể lực, tăng cường sức khoẻ; nuôi dưỡng tinh thần thượng võ, ý thức tập thể, tài năng và óc sáng tạo cho nhân dân. Xưa kia, công việc chuẩn bị cho hội được tiến hành từ cả tháng trời. Dù là cầu lão (dành cho người già) hay cầu giai (dành cho lớp trẻ) đều được các hàng giáp cắt phiên nhau thu xếp chu đáo. Các đấu thủ được tuyển chọn phải là những người khoẻ mạnh, phẩm hạnh tốt. Người tham dự được chia làm hai phe, mỗi bên 12 người. Nơi tổ chức trò tranh cầu