1.1. Truyện Nôm là một thể loại văn học độc đáo của Việt Nam vì chúng được viết bằng văn tự và thể thơ dân tộc. Trải qua một quá trình phát triển lâu dài, kể từ truyện Nôm đầu tiên Lạc xương phân kính quốc ngữ truyện tương truyền của Đại Hưng hầu Nguyễn Thế Nghi (thế kỷ XVI) đến truyện cuối cùng Từ Thức lấy vợ tiên (1920) chúng ta đã có một kho tàng truyện Nôm đồ sộ với khoảng trên dưới 100 tác phẩm. Vì vậy, nghiên cứu truyện Nôm là việc làm có ý nghĩa khoa học.

1.2. Trong số các truyện Nôm thì Đoạn trường tân thanh của Nguyễn Du là một trong những đỉnh cao. Vì vậy nghiên cứu tác phẩm này có ý nghĩa làm rõ được đặc trưng thể loại. Với Đoạn trường tân thanh, truyện Nôm đã khẳng định một cách thuyết phục sự phong phú về ngôn ngữ cũng như sự hoàn thiện thể loại truyện Nôm trong văn học dân tộc.

1.3. Từ trước đến nay, khi nghiên cứu Đoạn trường tân thanh, các nhà nghiên cứu đã chú trọng cả hai mặt nội dung và nghệ thuật. Về nội dung, đã có nhiều ý kiến thậm chí trái ngược nhau nhưng về nghệ thuật thì giới nghiên cứu đều công nhận Nguyễn Du là bậc thầy và chưa có một ai vượt qua được. Nghiên cứu nghệ thuật Đoạn trường tân thanh có nhiều phương diện, song ở đây chúng tôi chỉ chọn một khía cạnh nhỏ trong thế giới nghệ thuật của tác phẩm là “thời gian”. Bởi thời gian trong tác phẩm không chỉ thể hiện diễn biến của cốt truyện mà còn đóng vai trò là môi trường để nhân vật bộc lộ tính cách. Hiểu thời gian trong Đoạn trường tân thanh chúng ta sẽ hiểu được một vấn đề quan trọng về thế giới nghệ thuật cũng như thi pháp của tác phẩm.

Với tư cách là giáo viên làm nhiệm vụ giảng dạy văn học, việc nghiên cứu Đoạn trường tân thanh sẽ tạo điều kiện cho người viết có dịp hiểu sâu thêm tác phẩm để giảng dạy được tốt hơn.

Kết cấu đề tài:

Chương 1: Vài nét về thời gian, thời gian nghệ thuật và thời gian nghệ thuật trong Văn học Việt Nam Trung đại.

Chương 2: Các dạng thời gian và ý nghĩa của chúng trong Đoạn trường tân thanh.

Chương 3: Các phương thức biểu hiện thời gian trong Đoạn trường tân thanh