Mác đ• từng nói: “mỗi một hiện tượng x• hội đều dựa trên một nền tảng kinh tế trực tiếp, nó là cơ sở của sự vận động lịch sử”. Đúng vậy, kinh tế là lĩnh vực quan trọng nhất trong đời sống x• hội loài người vì nó liên quan đến tất cả mọi hiện tượng và quá trình phát triển của x• hội.

Dựa trên cơ sở kinh tế nào mà một nước nghèo như nước ta lại có lực lượng vật chất đương đầu với một đế quốc Pháp, có Mỹ giúp sức, có quân đội trang bị hiện đại, có nền công nghiệp phát triển, trong một cuộc chiến tranh kéo dài 9 năm và cuối cùng đ• chiến thắng. Nói cách khác, trong quá trình kháng chiến, Việt Nam đ• làm cách nào để vừa thoát ra được sự lệ thuộc của chủ nghĩa thực dân, vừa xoá bỏ được những tàn tích phong kiến, mở đường cho kinh tế phát triển vững chắc theo hướng dân chủ nhân dân, tạo điều kiện tiến lên chủ nghĩa x• hội từ sau hoà bình.

Tìm hiểu vấn đề này, chúng ta thấy rõ thành tích vĩ đại của nhân dân ta và sự l•nh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng ta, vận dụng một cách đầy sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê Nin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, một nước vốn là thuộc địa, nông nghiệp lạc hậu, kinh tế khó khăn về nhiều mặt mà phải tiến hành cuộc đấu tranh chống đế quốc xâm lược. Đảng ta đ• l•nh đạo nhân dân vượt qua muôn vàn khó khăn, trở ngại, vừa kháng chiến, vừa xây dựng một nền kinh tế dân tộc dân chủ nhân dân, tạo lên được cơ sở vật chất để chiến thắng quân thù và kiến thiết đất nước.

Hiện nay, Việt Nam đang tập trung nghiên cứu xây dựng, phát triển kinh tế với quan điểm là đổi mới toàn diện nhưng trọng tâm là kinh tế. Bên cạnh những bài học thành công, thất bại trong công cuộc xây dựng kinh tế đều là những bài học có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng phát triển kinh tế ngày nay. Vì vậy, thông qua việc tìm hiểu lịch sử kinh tế, đặc biệt là đường lối kinh tế của Đảng trong kháng chiến chống Pháp sẽ giúp chúng ta nhận thức tốt hơn đường lối phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước ta hiện nay.