Đông phương nói chung, Việt Nam nói riêng từ truyền thống cha ông đến con cháu đời sau, biết hiểu và thấm nhuần tinh thần triết lý cực đông. Hiểu được sự quan hệ giữa con người và tạo vật. Giữa thiên nhiên, con người nhỏ bé hẳn. Trong sinh hoạt, trong cuộc sống, trong đua chen, bươn trải để cầu sinh, trong hạnh phúc đạt được và cả trong những vui buồn nhân thế, con người vẫn hoài vọng vươn đến sự bình an, hạnh phúc của tâm hồn thể hiện bằng niềm khác khao về nguồn, về chỗ khởi điểm của loài người nơi chốn thực sự mà mỗi người đã ra đi.
Hầu như không ai là không biết: Non bộ là núi giả để làm cảnh trong vườn, sân trong một hồ cá hay trên bể cạn. Cũng vì là núi giả nên còn có tên gọi là giả sơn. Là núi nên phải nặng, phải vươn cao, phải đồ sộ, nhưng vẫn phải nhẹ, vì nhẹ nên nổi: " non bồng". Nước tuy mền mại nhưng ướt át, chan hòa. Trên một mặt phẳng tương ứng không chỗ nào ngăn được nước, nhưng nước mạnh nhất mà cũng yếu nhất. Vì yếu nên nhược, còn gọi là : "nước nhược".
Là núi có thể đi bộ thưởng lãm nên gọi là: NON BỘ. Non bộ là thú tiêu khiển vô tiền khoáng hậu đến với mọi giới, mọi người, mọi tầng lớp trong xã hội. Đem tác dụng thúc đẩy và bình quân cho con người, giúp con người dễ hòa mình vào thiên nhiên, làm thăng hoa những tâm hồn bị phong hóa bỡi vật chất, là phương thuốc giải độc cho những đam me phù phiếm.
Non bộ có từ bao giờ thì chưa ai rõ nhưng có một điều chắt chắn là non bộ được hình thành, sáng tạo qua cuộc sống của nhân dân lao động, trong cuộc sống xô bồ, mạnh được yếu thua của xã hội phong kiến. Người giàu sang, quyền thế, có chức có quyền, có chức phận cao trong xã hội thì trò giải trí là vật chất thấp hèn. Người hạ lưu bần cùng trong xã hội kiếm cái ăn còn chưa đủ, thì mượn đá, cây, nước là những thứ " của trời đất, kho vô tận" để làm thứ tiêu khiển, làm của gia bảo. Thế rồi trong những lúc thua, ngã bị chèn ép, hà hiếp rồi được hàm ơn họ đem cái đồ gia bảo, cái mà họ kính ngưỡng nhất: vư trụ để dâng lên, để trả ơn. Sau đó các vị đạo sư, phật giáo đầu tư thêm, nghiên cứu thêm để phát triển nó rộng ra và truyền bá khắp đại lục và các nước châu Á. Là một tác phẩm nghệ thuật sống, non bộ thể hiện được bản chất, tính cách, phong thái, giáo dục, tư tưởng chủa nghệ nhân. Vì vậy muốn hiểu về nghệ sĩ, nghệ nhân, không có gì khác hơn là chiêm ngưỡng, phân tích, nghiên cứu cuộc đời thứ hai của tác giả thông qua tác phẩm. Đưng trước non bộ đẹp, thật sự có giá trị, con người mình nhỏ lại - Cái ta thật nhỏ bé. Ở non bộ, cái đẹp là sự đơn giản mà đủ bố cục - dàn dựng non bộ bằng muôn hình dáng thế, nhưng dựa trên những nét đá trong tự nhiên. Nó hàm chứa một thế giới hiện thực và thường tinh, gọn, hoàn hảo hơn chính nó trong thiên nhiên.
- Nền tản để thẩm định giá trị non bộ.
- Phối hợp âm dương chế tác non bộ VIệt Nam và Trung Quốc.
- Chế tác non bộ theo ngẫu hứng, tự do
- Tích luỹ tư duy - vốn sống để chế tác và tạo hình non bộ
- Tạo hình trong hội hoạ và điêu khắc.
- Cái tứ trong chế tác non bộ
- Nên tạo cho mình một cái nhìn riêng nắm bắc mọi dáng vẻ thiên nhiên
- Cần chú ý đến các chi tiết, sáng tác mới cần có chủ đề mới
- Trường phái non bộ Trung Quốc
- Trường phái non bộ Nhật Bản hay Thiền
- Giá trị và trị giá non bộ