Đầu vỏ tôm tươi thường được sử dụng để chăn nuôi gia súc, gia cầm, thủy sản, nhưng do ảnh hưởng bởi mùa vụ nên nguồn cung cấp không được liên tục. Để có thể bảo quản đầu vỏ tôm sử dụng lâu dài hơn cho chăn nuôi gia súc, gia cầm và thủy sản, việc tìm biện pháp xử lí thích hợp phụ phế phẩm từ tôm bằng phương pháp vi sinh là hết sức cần thiết.

Thí nghiệm được bố trí theo thể thức thừa số gồm 3 nhân tố, mỗi nhân tố có 3 mức độ: (1) Nồng độ muối (A), (2) Nồng độ đường (B) và (3) Hàm lượng chế phẩm vi khuẩn Lactobacillus sp. (C), gồm tổ hợp 27 nghiệm thức và lặp lại 2 lần.

Phương pháp ủ chua sử dụng 25% đường kem vàng, 10% muối và 1,5% bột vi khuẩn Lactobacillus sp., 30% nước so với trọng lượng nguyên liệu đầu vỏ tôm tươi là tốt nhất. Điều kiện ủ không đòi hỏi phải xay nghiền nguyên liệu như một số tác giả đã thực hiện, và quá trình ủ được tiến hành ở nhiệt độ thường, trong thí nghiệm là vào mùa khô, nhiệt độ không khí từ 29 – 32oC. pH sau khi ủ 3 ngày đạt 4,03 và giảm nhẹ ở các ngày sau đó. Sau 15 ngày ủ, pH giữ ở mức 3,76 mà không xuống quá thấp, đủ để bảo quản lâu dài. Hàm lượng acid lactic ở nhóm nghiệm thức này sau 3 ngày đạt 12,38g/lít đủ để bảo quản. Hàm lượng NH3 sau 10 ngày là rất thấp (0,043%) và biến động này là không đáng kể sau 12 ngày ủ (0,045%). Phương tiện ủ đơn giản, phù hợp với hộ chăn nuôi gia đình. Sản phẩm sau 3 - 5 ngày ủ là có thể sử dụng được và có thể tồn trữ khoảng một tháng mà không có biến đổi lớn về giá trị dinh dưỡng, không ảnh hưởng lớn đến việc bổ sung với tỷ lệ thích hợp vào khẩu phần nuôi gia súc, gia cầm, vật nuôi thủy sản .

Triển vọng của việc sử dụng đầu vỏ tôm ủ chua không chỉ ở hiệu quả kinh tế mà còn mở ra khả năng giải quyết phế phẩm đầu vỏ tôm một cách hiệu quả, vừa tránh ô nhiễm trong những lúc dư thừa, vừa giúp ổn định nguồn thức ăn bổ sung đạm, khoáng dành cho chăn nuôi gia súc, gia cầm thủy sản trong nhân dân.

MỤC LỤC

Nội dung

Trang

Cảm tạ .i

Tóm tắt .ii

Mục lục .iii

Danh sách bảng v

Danh sách hình .vi

Danh mục các từ viết tắt viii

Danh sách phụ chương .ix

Chương I

Đặt vấn đề 1

Chương II

Lược khảo tài liệu .3

2.1. Tình hình nghiên cứu đầu vỏ tôm làm thức ăn gia súc .3

2.2. Tính chất của đầu vỏ tôm trong tồn trữ tự nhiên .4

2.3. Các phương pháp bảo quản đầu vỏ tôm 5

2.3.1. Cơ sở lý thuyết cuả quá trình lên men 7

2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình muối chua sản phẩm 10

2.4Ảnh hưởng của nhiệt độ .11

2.4.2. Ảnh hưởng của hàm lượng nước .11

Chương III

Vật liệu và phương pháp thí nghiệm .12

3.1. Nguyên vật liệu nghiên cứu 12

3.2. Phương pháp thí nghiệm 12

3.3. Phương pháp thực hiện 13

3.4.Các chỉ tiêu theo dõi .13

Quy trình ủ chua sản phẩm 14

Sơ đồ bố trí thí nghiệm 14

3.5. Phương pháp láy mẫu .15

3.6. Phương pháp phân tích 15

3.6.1. Phương pháp xác định hàm lượng acic lactic toàn phần .15

3.6.2. Phương pháp xác định hàm lượng NH3 15

3.6.3. Phương pháp xác định hàm lượng chất khô 16

Chương IV

Kết quả và thảo luận . 18

4.1. Quá trình lên men acid lactic trong ủ chua đầu vỏ tôm . .19

4.2. Biến động cuả pH trong quá trình ủ . .28

4.3. Thành phần hoá học và giá trị dinh dưỡng cuả đầu cỏ tôm ủ chua

theo thời gian 42

4.3.1. Vật chất khô .42

4.3.2. Về NH3 .45

4.4. Thảo luận thí nghiệm .48

4.4.1. Về hàm lượng chế phẩm vi sinh, hàm lượng đường, hàm lượng muối sử dụng cho mẻ ủ và hàm lượng acid lactic sản sinh 48

4.4.2. Về pH mẻ ủ 49

4.4.3. Về hàm lượng NH3 cuả mẻ ủ .50

4.4.4. Về vật chât1 khô .50

4.4.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quá trình lên men acid lactic . 51

4.4.5.1. Đường 51

4.4.5.2. Vi khuẩn lactic 51

4.4.5.3. Muối ăn 51

4.4.5.4. Nước 52

4.6. Kết luận cuả thí nghiệm 52

Chương V

Kết luận và đề nghị .53

Tài liệu tham khảo 5