1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

Ngày nay, đối với các quốc gia có nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường thì vai trò của thị trường chứng khoán là vô cùng quan trọng. Thị trường chứng khoán là kênh thu hút các nguồn vốn đầu tư nhàn rỗi trung dài hạn trong nền kinh tế, là tiền đề cho công cuộc cổ phần hóa Doanh Nghiệp Nhà Nước ở nước ta. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã ra đời cách đây hơn 8 năm và đang trở nên hấp dẫn đối với nhà đầu tư trong nước cũng như nước ngoài.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư trong nước hiện nay hầu hết là đầu tư hoặc theo cảm tính hoặc theo số đông và dường như vẫn chưa nhận biết hết các rủi ro mà mình phải gánh chịu khi tham gia vào thị trường này. Bởi lẽ việc xác định rủi ro cũng như tìm ra lời giải đáp cho câu hỏi “Làm thế nào để đầu tư hiệu quả?” không phải là điều dễ dàng.

Tại các thị trường chứng khoán đã phát triển, nhà đầu tư trước khi quyết định bỏ tiền vào bất kỳ tài sản nào, họ cũng đều có những phân tích kỹ lưỡng về rủi ro và tỷ suất sinh lợi. Và hệ số beta là một trong những công cụ hữu ích thường được sử dụng nhất để đánh giá tài sản đó. Hệ số này dựa trên nền tảng các lý thuyết tài chính hiện đại như Lý thuyết danh mục đầu tư của Harry Markowitz, Mô hình định giá tài sản vốn – CAPM của William Sharpe và Lý thuyết kinh doanh chênh lệch giá - APT của Stephen Ross. Một khi đã biết được hệ số beta thị trường hoặc beta đối với từng nhân tố vĩ mô của chứng khoán, nhà đầu tư có thể dễ dàng xác định một danh mục đầu tư phù hợp với khẩu vị rủi ro của họ. Ngoài ra, nếu việc mua bán khống được cho phép thì nhà đầu tư còn có cơ hội hưởng chênh lệch tỷ suất sinh lợi của hai sự đầu tư có cùng rủi ro.

Chính vì thế, tác giả muốn thông qua đề tài “ỨNG DỤNG CÁC LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH HIỆN ĐẠI TRONG VIỆC ĐO LƯỜNG RỦI RO CỦA CÁC CHỨNG KHOÁN NIÊM YẾT TẠI SỞ GIAO DỊCH CHỨNG KHOÁN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH” nhằm phần nào giúp các nhà đầu tư Việt Nam thấy được các loại rủi ro trong đầu tư chứng khoán. Từ đó, họ có thể tự thiết lập mộtdanh mục đầu tư tối ưu tương ứng với mức độ chịu đựng rủi ro của mình.

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

• Phân tích thực trạng rủi ro trong đầu tư chứng khoán và việc sử dụng hệ số beta trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

• Đề xuất cách tính toán beta thị trường cũng như beta nhân tố cho các chứng khoán được niêm yết tại Sở Giao Dịch Chứng Khoán Thành Phố Hồ Chí Minh.

• Áp dụng việc giải bài toán Markowitz để tìm danh mục đầu tư tối ưu theo sở thích rủi ro của nhà đầu tư.

• Thiết lập danh mục đầu tư mô phỏng một sự đầu tư để thực hiện kinh doanh chênh lệch giá.

3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU

• Đối tượng nghiên cứu: các vấn đề liên quan đến thực trạng rủi ro đầu tư chứng khoán và công cụ đo lường rủi ro (beta) cũng như việc làm thế nào có được danh mục đầu tư hiệu quả.

• Phạm vi nghiên cứu: số liệu về thị trường và giá cả chứng khoán, chỉ số giá tiêu dùng, chỉ số giá vàng và chỉ số giá đôla Mỹ được thu thập từ phiên đầu tiên (ngày 28/07/2000) đến hết phiên 1.776 (ngày 29/04/2008).

4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Phương pháp nghiên cứu chủ yếu là phương pháp định tính, phương pháp định lượng, thống kê, quy hoạch tuyến tính thông qua công cụ Solver, hàm hồi quy Regression và phần mềm Crystal Ball dựa trên bảng tính Excel.