I. Một số vấn đề chung về thanh toán quốc tế trong ngoại thương ở nước ta:

1. Khái niệm:

Thanh toán quốc tế là việc thực hiện các nghĩa vụ chi trả cà quyền hưởng lợi về tiền tệ phát sinh trên cơ sở các hoạt động kinh tế và phi kinh tế giữa các tổ chức, cá nhân nước này với tổ chức, cá nhân nước khác hay giữa một quốc gia với một tổ chức quốc tế , có thể thông qua quan hệ giữa các ngân hàng của các nước có liên quan.

2. Các nhân tố chủ quan tác động tới thanh toán quốc tế của các doanh nghiệp Việt Nam:

2.1. Tổ chức mạng lưới thanh toán quốc tế:

Trong thanh toán quốc tế luôn có vai trò của các ngân hàng tham gia cung ứng dịch vụ, trong thanh toán bằng phương thức tín dụng chứng từ, thực tế có nhiều ngân hàng tham gia vào quá trình luân chuyển chứng từ có giao dịch. Với đặc thù là hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ, các ngân hàng thương mại ngày nay được tổ chức thành mạng lưới các chi nhánh, văn phòng giao dịch, văn phòng đại diện rộng khắp không chỉ trong nước mà còn ra thế giới.

Theo cam kết WTO về mở cửa dịch vụ ngân hàng, từ 1-4-2007, ngân hàng nước ngoài sẽ được phép thành lập ngân hàng con 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam, được đối xử bình đẳng so với ngân hàng trong nước, được kinh doanh tiền đồng và phát hành thẻ tín dụng. Điều này sẽ gây ra ảnh hưởng không nhỏ tới hệ thống ngân hàng trong nước. Một mặt sẽ giúp các ngân hàng trong nước đa dạng các loại hình dịch vụ và nâng cao năng lực cạnh tranh hơn. Khi các Ngân hàng nước ngoài vào thì sẽ kích thích hoặc sẽ tạo sức ép lên các ngân hàng trong nước đổi mới, đa dạng và phục vụ tốt hơn các loại dịch vụ ngân hàng. Nhưng mặt khác, các ngân hàng trong nước lại phải đối mặt với việc bị mất đi một phần hoạt động kinh doanh vốn trước kia là độc quyền của mình. Theo như một điều tra của Chương trình phát triển Liên hợp quốc tiến hành hồi cuối năm 2005 cho thấy trong số khách hàng được hỏi, 45% trả lời sẽ chuyển sang vay vốn ngân hàng nước ngoài, 50% sẽ lựa chọn dịch vụ ngân hàng nước ngoài thay thế, 50 % lựa chọn ngân hàng nước ngoài để gửi tiền (đặc biệt là gửi ngoại tệ). Nếu căn cứ vào điều tra này thì hệ thống ngân hàng trong nước sẽ mất đi một nửa hoạt động kinh doanh của mình. Khách hàng gửi tiền vào ngân hàng nước ngoài thì các ngân hàng Việt Nam sẽ huy động vốn được ít hơn. Nếu vậy, có thể ngân hàng Việt Nam sẽ phải vay vốn trên thị trường tiền tệ với chi phí đắt hơn để đáp ứng nhu cầu cho vay. Tuy nhiên có thể nói điều đó là khó tránh khỏi nhưng dù gì thì lợi nhiều hơn là hại.