MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN CỦA VỐN ODA. 3

I. ODA và vai trò của ODA trong quá trình phát triển ở các nước đang phát triển. 3

1. Khái niệm: 3

2. Đặc điểm của nguồn vốn ODA từ EU vào Việt Nam. 4

2.1. Đặc điểm của nguồn vốn ODA. 4

2.1.1.ODA là nguồn vốn hợp tác phát triển. 4

2.1.2.ODA là nguồn vốn có nhiều ưu đãi 5

2.1.3.ODA là nguồn vốn có nhiều ràng buộc 5

2.2. Phân loại ODA 7

2.2.1 Phân theo tính chất 7

2.2.2. Phân theo nguồn cung cấp 9

2.2.3 Phân theo mục đích sử dụng 10

2.2.4 Phân theo điều kiện 11

2.3. Đặc điểm của vốn ODA từ EU vào Việt Nam. 11

2.3.1. Cho vay bằng đồng euro. 11

2.3.2. Tập trung phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội 12

2.3.3.Tỉ trọng các khoản cho vay chiếm khoảng 50%. 12

3. Vai trò của ODA. 13

3.1. Bổ sung nguồn vốn trong nước, tăng khả năng thu hút đầu tư 13

3.2. Tạo điều kiện tiếp thu thành tựu khoa học, phát triển nguồn nhân lực 14

3.3. Góp phần cải thiện thể chế và cơ cấu kinh tế 14

3.4. Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, xoá đói giảm nghèo 15

II. Sự cần thiết của việc tăng cường thu hút ODA từ EU vào Việt Nam. 15

1.Đảm bảo nguồn cung vốn cho đầu tư phát triển ở Viêt Nam. 15

2.Tăng cường thu hút và sử dụng ODA từ EU vào Việt Nam là hình thức thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa các nước EU và Việt Nam. 17

III. Kinh nghiệm thu hút và sử dụng ODA của EU ở một số nước Châu Á 18

1. Trung Quốc 18

2. Thái Lan 19

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG THU HÚT VÀ SỬ DỤNG ODA TỪ EU THỜI KÌ 2000 – 2007 23

I. Thực trạng thu hút ODA từ EU thời kỳ 2000 – 2007. 23

1.1.Quan điểm hợp tác của EU với Việt Nam thời kỳ 2000-2007. 23

1.2. Tình hình cam kết, ký kết, giải ngân từ EU. 24

1.2.1.Tình hình cam kết vốn ODA từ EU cho Việt Nam 24

1.2.2. Tình hình ký kết vốn ODA cho Việt Nam 26

1.2.3. Tình hình giải ngân vốn ODA. 27

II.Thực trạng sử dụng vốn ODA của EU tại Việt Nam thời kỳ 2000-2007. 28

2.1.Thực trạng sử dụng vốn ODA của EU tại Việt Nam thời kỳ 2000-2007 theo hình thức viện trợ. 28

2.2.Thực trạng vốn ODA của EU tại Việt Nam thời kỳ 2000-2007 theo ngành , lĩnh vực. 29

2.3.Thực trạng sử dụng vốn ODA của EU tại Việt Nam thời kỳ 2000-2007 theo vùng. 32

III. Đánh giá chung tác động của vốn ODA từ EU đối với sự phát triển kinh tế-xã hội. 33

1.Thành tựu đạt được trong thu hút và sử dụng ODA từ EU vào Việt Nam. 34

1.1.Sự thay đổi của ODA từ EU so với ODA nói chung ở Việt Nam. 34

1.2.Tầm quan trọng của ODA từ EU đối với nguồn vốn ODA ở Việt Nam. 34

1.3.Vốn ODA từ EU là nguồn vốn bổ sung quan trọng cho đầu tư phát triển. 35

1.3.1. Đóng góp của ODA EU trong tổng vốn đầu tư 35

1.3.2. ODA từ EU góp phần thúc đẩy đầu tư tư nhân trong nước và thu hút vốn FDI ở Việt Nam 36

1.3.3 ODA từ EU góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế Việt Nam. 37

1.3.4 ODA từ EU góp phần xây dựng cơ sở hạ tầng và đô thị. 38

1.3.5 ODA EU góp phần thúc đẩy phát triển nông nghiệp nông thôn. 39

1.3.6.ODA từ EU góp phần phát triển nguồn nhân lực, môi trường, khoa học kỹ thuật. 40

2.Hạn chế trong thu hút và sử dụng ODA từ EU. 42

2.1.Những tồn tại. 42

2.1.1. Chưa nhận thức đúng đắn và đầy đủ về bản chất của ODA 42

2.1.2. Chậm cụ thể hoá chủ trương, chính sách và định hướng thu hút và sử dụng ODA 43

2.1.3. Khuôn khổ pháp lý về quản lý và sử dụng ODA còn nhiều bất cập: 43

2.1.4. Tổ chức quản lý ODA và năng lực trong công tác sử dụng và quản lý dự án còn nhiều yếu kém. 43

a) Vốn giải ngân chậm 43

b) Tồn tại trong công tác sử dụng và quản lý dự án 44

3.1.5 Công tác theo dõi và đánh giá ODA còn hạn chế 45

2.2. Nguyên nhân của những tồn tại. 45

2.2.1.Nguyên nhân chủ quan: 45

2.2.2. Nguyên nhân khách quan: 50

Chương III 51

ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG THU HÚT, SỬ DỤNG ODA TỪ EU VÀO VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2015 51

I. Định hướng thu hút và sử dụng ODA từ EU đến năm 2015. 51

1.Dự báo nhu cầu vốn đầu tư,phát triển đến 2105. 51

1.1. Nhu cầu vốn đầu tư phát triển: 51

1.2. Nhu cầu về vốn ODA: 51

2.Dự báo khả năng vốn ODA từ EU đến năm 2015. 51

2.1.Những thuận lợi và khó khăn của Việt Nam trong thu hút và sử dụng ODA đến 2015. 51

2.1.1. Thuận lợi: 51

2.1.2. Thách thức: 52

2.2.Chính sách tăng cường thu hút và sử dụng ODA của EU đến 2015. 52

2.3.Các nguyên tắc chủ đạo trong việc thu hút và sử dụng ODA của EU. 53

2.3.1. Phát huy vai trò làm chủ quốc gia: 53

2.3.2. Lựa chọn những lĩnh vực phù hợp để sử dụng ODA : 53

2.3.3. Tối đa hóa hiệu quả và tác động lan tỏa của ODA : 54

2.3.4. Sự tham gia của các đối tượng thụ hưởng: 54

2.3.5. Tạo dựng mối quan hệ đối tác tin cậy với các nhà tài trợ : 54

3.Dự báo khả năng vốn ODA của EU cam kết, ký kết, giải ngân đến 2015. 54

3.1. Dự báo vốn ODA cam kết 54

3.2 Dự báo vốn ODA ký kết: 55

3.3 Dự báo vốn giải ngân: 55

4.Định hướng thu hút và sử dụng vốn ODA của EU theo ngành, lĩnh vực,vùng đến 2015. 55

4.1. Định hướng ưu tiên thu hút và sử dụng ODA theo ngành và lĩnh vực 55

4.1.1. Phát triển nông nghiệp và nông thôn 55

4.1.2.Xây dựng hạ tầng kinh tế đồng bộ theo hướng hiện đại: 56

4.1.3. Xây dựng kết cấu hạ tầng xã hội (y tế, dân số và phát triển, giáo dục và đào tạo và một số lĩnh vực khác): 58

4.1.4. Về môi trường và nguồn tài nguyên thiên nhiên: 58

4.1.5. Tăng cường năng lực thể chế và phát triển nguồn nhân lực; chuyển 59

giao công nghệ, nâng cao năng lực nghiên cứu và triển khai: 59

4.1.6. Việc làm và an sinh xã hội, thực hiện bình đẳng giới, bảo vệ quyền lợi của trẻ em; phát triển thanh niênViệt Nam; phòng chống tệ nạn xã hội . 59

4.2. Định hướng thu hút và sử dụng ODA trực tiếp hỗ trợ các vùng trong thời kỳ đến năm 2015. 60

4.2.1. Vùng trung du miền núi Bắc Bộ: 60

4.2.2. Vùng đồng bằng sông Hồng và khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc: 60

4.2.3. Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung: 61

4.2.4. Vùng Tây Nguyên: 61

4.2.5. Vùng đông Nam Bộ, bao gồm khu kinh tế trọng điểm phíaNam : 61

4.2.6. Vùng đồng bằng sông Cửu Long: 62

5.1. Đối với các tổ chức phát triển như cơ quan Phát triển Pháp (AFD) và Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW…. 62

5.2. Đối với các nhà tài trợ song phương và các tổ chức đa phương. 62

II. Các giải pháp tăng cường thu hút và sử dụng ODA ở Việt Nam. 63

1. Giải pháp thu hút ODA vào Việt Nam. 63

1.1. Tiếp tục hoàn thiện chính sách và thể chế. 63

1.1.1. Đơn giản hoá, hài hoà thủ tục 63

1.1.2. Hoàn thiện môi trường pháp lý 65

1.2. Đảm bảo tính công khai minh bạch. 66

1.2.1. Xây dựng hệ thống các tiêu chí. 66

1.2.2 Xem xét việc mở rộng hơn diện thụ hưởng ODA đối với các đối tượng ngoài khu vực nhà nước. 66

1.2.3 Công khai hoá toàn bộ thông tin và tài liệu về ODA. 67

1.3. Chú trọng công tác thông tin tuyên truyền. 67

1.3.1. Cung cấp đầy đủ và xác thực thông tin về việc tiếp cận và sử dụng vốn ODA. 67

1.3.2. Duy trì và làm cho phong phú và sinh động hơn Website, Bản tin về ODA. 67

1.3.3. Tăng cường thông tin tuyên truyền ra nước ngoài về đất nước Việt Nam. 67

1.3.4. Có chế độ khen tặng 67

2. Các giải pháp sử dụng vốn ODA ở Việt Nam. 68

2.1. Các giải pháp về tổ chức. 68

2.1.1. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức của các cơ quan đầu mối về quản lý và sử dụng ODA. 68

2.2.2. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức và hoạt động của các Ban quản lý. 68

2.2.3. Đẩy mạnh hoạt động của Tổ công tác ODA của Chính phủ về thúc 68

2.2. Các giải pháp về tăng cường năng lực sử dụng ODA. 68

2.2.1. Nâng cao chất lượng quy hoạch và sử dụng vốn ODA 68

2.2.2. Tăng cường hiệu lực quản lý, điều hành và thực hiện chương trình, dự án 69

2.2.3. Cải cách Ban QLDA 71

2.2.4. Nâng cao năng lực cán bộ quản lý, thực hiện dự án 71

2.3. Các giải pháp về tăng cường quan hệ đối tác với các nhà tài trợ. 72

2. Về quan hệ kinh tế giữa Việt Nam và EU. 73

2.1 Về hợp tác phát triển thương mại 73

2.2 Về hợp tác du lịch 74

2.3. Về hợp tác đầu tư (FDI) 75

2.4. Về hỗ trợ phát triển chính thức(ODA) 76

2.5. Giao lưu, hợp tác phát triển văn hoá 77

3. Một số ý kiến đề xuất. 77

KẾT LUẬN 79

MỤC LỤC 80